rozkładać - Wielki słownik języka polskiego PAN

7.

pot. pokonywać przeciwnika w walce

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Sport

czynności związane ze sportem

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Wojsko i wojna

czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

[...] żołnierze starają się uprzyjemnić sobie wolny czas na różne sposoby, na przykład organizując zawody w siłowaniu się na ręce. Dowódca jednostki [...] sam chętnie bierze w nich udział, bez większych kłopotów rozkładając swoich podwładnych.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: East Side Story: Dlaczego NKWD nie ufało bohaterom wojennym?, Esensja, 2009-08-21

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozkładam	rozkładamy
2 os.	rozkładasz	rozkładacie
3 os.	rozkłada	rozkładają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozkładałem +(e)m rozkładał	rozkładałam +(e)m rozkładała	rozkładałom +(e)m rozkładało	rozkładaliśmy +(e)śmy rozkładali	rozkładałyśmy +(e)śmy rozkładały
2 os.	rozkładałeś +(e)ś rozkładał	rozkładałaś +(e)ś rozkładała	rozkładałoś +(e)ś rozkładało	rozkładaliście +(e)ście rozkładali	rozkładałyście +(e)ście rozkładały
3 os.	rozkładał	rozkładała	rozkładało	rozkładali	rozkładały

bezosobnik: rozkładano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozkładał będę rozkładać	będę rozkładała będę rozkładać	będę rozkładało będę rozkładać	będziemy rozkładali będziemy rozkładać	będziemy rozkładały będziemy rozkładać
2 os.	będziesz rozkładał będziesz rozkładać	będziesz rozkładała będziesz rozkładać	będziesz rozkładało będziesz rozkładać	będziecie rozkładali będziecie rozkładać	będziecie rozkładały będziecie rozkładać
3 os.	będzie rozkładał będzie rozkładać	będzie rozkładała będzie rozkładać	będzie rozkładało będzie rozkładać	będą rozkładali będą rozkładać	będą rozkładały będą rozkładać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozkładajmy
2 os.	rozkładaj	rozkładajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozkładałbym bym rozkładał	rozkładałabym bym rozkładała	rozkładałobym bym rozkładało	rozkładalibyśmy byśmy rozkładali	rozkładałybyśmy byśmy rozkładały
2 os.	rozkładałbyś byś rozkładał	rozkładałabyś byś rozkładała	rozkładałobyś byś rozkładało	rozkładalibyście byście rozkładali	rozkładałybyście byście rozkładały
3 os.	rozkładałby by rozkładał	rozkładałaby by rozkładała	rozkładałoby by rozkładało	rozkładaliby by rozkładali	rozkładałyby by rozkładały

bezosobnik: rozkładano by

bezokolicznik: rozkładać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozkładając

gerundium: rozkładanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozkładanie	rozkładania
D.	rozkładania	rozkładań
C.	rozkładaniu	rozkładaniom
B.	rozkładanie	rozkładania
N.	rozkładaniem	rozkładaniami
Ms.	rozkładaniu	rozkładaniach
W.	rozkładanie	rozkładania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozkładający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozkładający	rozkładający	rozkładający	rozkładające	rozkładająca
D.	rozkładającego	rozkładającego	rozkładającego	rozkładającego	rozkładającej
C.	rozkładającemu	rozkładającemu	rozkładającemu	rozkładającemu	rozkładającej
B.	rozkładającego	rozkładającego	rozkładający	rozkładające	rozkładającą
N.	rozkładającym	rozkładającym	rozkładającym	rozkładającym	rozkładającą
Ms.	rozkładającym	rozkładającym	rozkładającym	rozkładającym	rozkładającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozkładający	rozkładający	rozkładające	rozkładające
D.	rozkładających	rozkładających	rozkładających	rozkładających
C.	rozkładającym	rozkładającym	rozkładającym	rozkładającym
B.	rozkładających	rozkładających	rozkładających	rozkładające
N.	rozkładającymi	rozkładającymi	rozkładającymi	rozkładającymi
Ms.	rozkładających	rozkładających	rozkładających	rozkładających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozkładany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozkładany	rozkładany	rozkładany	rozkładane	rozkładana
D.	rozkładanego	rozkładanego	rozkładanego	rozkładanego	rozkładanej
C.	rozkładanemu	rozkładanemu	rozkładanemu	rozkładanemu	rozkładanej
B.	rozkładanego	rozkładanego	rozkładany	rozkładane	rozkładaną
N.	rozkładanym	rozkładanym	rozkładanym	rozkładanym	rozkładaną
Ms.	rozkładanym	rozkładanym	rozkładanym	rozkładanym	rozkładanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozkładani	rozkładani	rozkładane	rozkładane
D.	rozkładanych	rozkładanych	rozkładanych	rozkładanych
C.	rozkładanym	rozkładanym	rozkładanym	rozkładanym
B.	rozkładanych	rozkładanych	rozkładanych	rozkładane
N.	rozkładanymi	rozkładanymi	rozkładanymi	rozkładanymi
Ms.	rozkładanych	rozkładanych	rozkładanych	rozkładanych

odpowiednik aspektowy: rozłożyć

Składnia

+

rozkładać

+

KOGO

Pochodzenie

ogsł. *orz-kladati

W postaci bezprzedrostkowej czasownik kładać poświadczony jest tylko w staropolszczyźnie (XV w.) w znaczeniu 'nakładać'; zob. kłaść