upiór

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2. wspomnienie

  • Definicja

    2.

    minione zdarzenie, zjawisko lub osoba, których wpływ jest nadal odczuwalny lub postrzegany jako zagrożenie
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Działalność intelektualna człowieka

    wytwory działań intelektualnych człowieka

  • Połączenia
    • polskie; stare upiory
    • budzić, wywoływać upiory
  • Cytaty

    Eklektyczna i dygresyjna opowieść [...], zabawny, a przy tym niezwykle ironiczny portret zbiorowy naszych narodowych upiorów i strachów, które przy różnych okazjach wychodzą na światło dzienne.

    źródło: NKJP: Książki nadesłane, Esencja, 2008-11

    Śledziły płynące pod białym z obojętności sufitem holu swoje dawne choinki, a wraz z nimi frunęły stoły wigilijne [...]. Po chwili otrząsały się z upiorów wspomnień.

    źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008

    Wiszący na głównym placu trup [...] był makabrycznym przesłaniem dla miasta od jego nowych władców [...]. Nowi władcy uczynili z niego upiora przeszłości, z którą postanowili zerwać raz na zawsze.

    źródło: NKJP: Wojciech Jagielski, Modlitwa o deszcz, 2000
  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m2

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. upiór
    		 upiory
    D. upiora
    		 upiorów
    C. upiorowi
    		 upiorom
    B. upiora
    		 upiory
    N. upiorem
    		 upiorami
    Ms. upiorze
    		 upiorach
    W. upiorze
    		 upiory

    Inne uwagi

    Zwykle lm

  • Składnia
    bez ograniczeń + upiór +
    CZEGO
    bez ograniczeń + upiór +
    JAKI
  • Pochodzenie

    Pochodzenie niejasne. Jedna z hipotez zakłada słowiański rodowód wyrazu. Według niej psł. *ǫpiŕь / *ǫpirь 'upiór, wampir; (dosłownie: ten, który wbija się, wciska się)' znajduje oparcie (nie tylko semantyczne) w przedrostkowym czasowniku *vъ-pirati, *vъ-pьrati 'wbijać się, napierać, wciskać się'. Polska postać z nagłosowam u- zdaje się przemawiać za zapożyczeniem z języków wsch.słowiańskich, aczkolwiek poświadczone liczne przypadki występowania form wariantywnych (nosówkowej i beznosówkowej) w leksyce polskiej (por. wnuk [< *vъnukъ]: wnęk [< *vъnǫkъ]), stwarzają podstawy do wyprowadzania wyrazu bezpośrednio od prapostaci *upirь.
    Istnieją też próby wyprowadzania wyrazu z języków orientalnych. (Bor)