tracić - Wielki słownik języka polskiego PAN

10.

okazywać się gorszym lub mniej wartościowym niż to się wydawało wcześniej

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

słownictwo oceniające

tracić przy bliższym poznaniu, w porównaniu z czymś/kimś, w jakimś świetle

Niewątpliwie zresztą zawsze tak jest, iż podziwiani przez motłoch wielcy ludzie bardzo tracą przy bliższym poznaniu, kiedy chłodnym okiem spostrzegamy ich wady.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Widok z pociągu był bardziej krzepiący - równe przedziałki bruzd, kolorowe kwadraty pól i staroświecki urok budynku kolejowego, tracącego w zbyt jaskrawym oświetleniu.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	tracę	tracimy
2 os.	tracisz	tracicie
3 os.	traci	tracą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	traciłem +(e)m tracił	traciłam +(e)m traciła	traciłom +(e)m traciło	traciliśmy +(e)śmy tracili	traciłyśmy +(e)śmy traciły
2 os.	traciłeś +(e)ś tracił	traciłaś +(e)ś traciła	traciłoś +(e)ś traciło	traciliście +(e)ście tracili	traciłyście +(e)ście traciły
3 os.	tracił	traciła	traciło	tracili	traciły

bezosobnik: tracono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę tracił będę tracić	będę traciła będę tracić	będę traciło będę tracić	będziemy tracili będziemy tracić	będziemy traciły będziemy tracić
2 os.	będziesz tracił będziesz tracić	będziesz traciła będziesz tracić	będziesz traciło będziesz tracić	będziecie tracili będziecie tracić	będziecie traciły będziecie tracić
3 os.	będzie tracił będzie tracić	będzie traciła będzie tracić	będzie traciło będzie tracić	będą tracili będą tracić	będą traciły będą tracić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		traćmy
2 os.	trać	traćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	traciłbym bym tracił	traciłabym bym traciła	traciłobym bym traciło	tracilibyśmy byśmy tracili	traciłybyśmy byśmy traciły
2 os.	traciłbyś byś tracił	traciłabyś byś traciła	traciłobyś byś traciło	tracilibyście byście tracili	traciłybyście byście traciły
3 os.	traciłby by tracił	traciłaby by traciła	traciłoby by traciło	traciliby by tracili	traciłyby by traciły

bezosobnik: tracono by

bezokolicznik: tracić

imiesłów przysłówkowy współczesny: tracąc

gerundium: tracenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	tracenie	tracenia
D.	tracenia	traceń
C.	traceniu	traceniom
B.	tracenie	tracenia
N.	traceniem	traceniami
Ms.	traceniu	traceniach
W.	tracenie	tracenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: tracący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	tracący	tracący	tracący	tracące	tracąca
D.	tracącego	tracącego	tracącego	tracącego	tracącej
C.	tracącemu	tracącemu	tracącemu	tracącemu	tracącej
B.	tracącego	tracącego	tracący	tracące	tracącą
N.	tracącym	tracącym	tracącym	tracącym	tracącą
Ms.	tracącym	tracącym	tracącym	tracącym	tracącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	tracący	tracący	tracące	tracące
D.	tracących	tracących	tracących	tracących
C.	tracącym	tracącym	tracącym	tracącym
B.	tracących	tracących	tracących	tracące
N.	tracącymi	tracącymi	tracącymi	tracącymi
Ms.	tracących	tracących	tracących	tracących

odpowiednik aspektowy: stracić

Składnia

+

tracić

+

przy CZYM

Pochodzenie

psł. *tratiti 'trzeć, rozcierać, rozdrabniać coś' > 'zużywać coś; niszczyć, marnować, pozbywać się czegoś'

W etymologicznej więzi z psł. *terti (zob. trzeć )