Jak korzystać ze słownika?

kolacja

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1.b czynność

  • Definicja

    1.b

    jedzenie wieczorem jakiegoś posiłku
  • Kwalifikacja tematyczna

    CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

    Jedzenie i jego przygotowanie

    rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  odwieczerz
    wieczerza
    hiperonimy:  posiłek
  • Połączenia
    • robocza, rodzinna, służbowa, świąteczna, wspólna; późna, spóźniona, wczesna kolacja; kolacja wigilijna
    • kolacja u mamy, u przyjaciół, u rodziców, u znajomych
    • czas, pora kolacji
    • usiąść, zasiąść; pić, wypić coś do kolacji; odrywać kogoś, powstać, wstać od kolacji
    • dać, mieć, podać, serwować; odgrzać, podgrzać, zrobić coś; kupić coś; jeść, zjeść coś; iść/pójść, przyjść, spóźnić się, wrócić, zejść; prosić, wołać; zaprosić; czekać na kolację
    • czekać na kogoś z kolacją
    • być u kogoś, spotkać się na kolacji; odnieść, pozmywać, umyć naczynia po kolacji
    • po kolacji, podczas kolacji, przed kolacją, przy kolacji, w czasie kolacji
  • Cytaty

    Zajął się kwitami. Hania bąknęła jeszcze parę zdań o swojej wizycie w Regnowie, ale ojciec najwidoczniej nie był jej ciekaw. Nie podtrzymał rozmowy. Wspólnie udali się na spóźnioną kolację.

    źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

    Oho-ho, sera trzeba dokupić, za dużo go zjadł wczoraj na kolację.

    źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

    - Pan docent prosto z podróży... i na pewno zechce wypocząć. W pokoju pewnie już ciepło. I Gerta chyba o wodzie mineralnej nie zapomniała. O osiemnastej proszę na kolację.

    źródło: NKJP: Marian Pankowski: Fara na Pomorzu, 1997

    Niedługo potem zaczęła nową pracę, która zaabsorbowała ją tak, że właściwie zniknęła z życia rodzinnego. Wychodziła rano, wracała w porze kolacji i najchętniej zapadała wówczas w letarg przed telewizorem.

    źródło: NKJP: Kinga Dunin: Tabu, 1998

    - Poczekaj! - kuzyn Marcina T. podszedł i objął go ramieniem, w geście pijackiej czułości. - Przecież nigdzie ci się nie spieszy. - Niech idzie. Matka pewnie czeka z kolacją!

    źródło: NKJP: Andrzej Skowron: Potyczki z Temidą - powrót do starych spraw, Dziennik Polski, 2005-03-21

  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. kolacja
    		 kolacje
    D. kolacji
    		 kolacji
    		 neut
    kolacyj
    		 char
    C. kolacji
    		 kolacjom
    B. kolację
    		 kolacje
    N. kolacją
    		 kolacjami
    Ms. kolacji
    		 kolacjach
    W. kolacjo
    		 kolacje
  • Pochodzenie

    łac. collātiō 'zestawienie, zebranie, zbiór'

    Rozwój znaczeniowy był następujący: 'zebranie, zgromadzenie' > 'biesiada, uczta' > 'wspólny posiłek wieczorny, wieczerza'.