-
6.
uderzając, pozbawiać kogoś oka lub zęba -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie -
- wybijać oko, ząb
-
Ikonopisanie było sztuką całkowicie nieczułą na materię świata. Dlatego tak pilnie, tak uważnie święty Dymitr na czerwonym koniku wybija cieniusieńką włócznią oko dziewczynce, bez bólu, bez zdziwienia przyjmującej zabieg.
źródło: KWSJP: Anna Strońska: Dopóki milczy Ukraina, 1998
Gdzie był ten sędzia zasrany, jak wasi naszym rodakom oczy wyłupywali, zęby wybijali, dzieciom paznokcie wyrywali, bo nie chciały się waszego barbarzyńskiego języka uczyć!?
źródło: KWSJP: Marian Pankowski: Teatrowanie nad świętym barszczem, 1968
Jak wynikało z rozmowy, podczas takich uroczystości krajowcy przyjmowali chłopców do grona mężczyzn. Połączone to było z wieloma tajemniczymi ceremoniami, w czasie których wybijano młodzieńcowi ząb, lewy górny siekacz, na znak uznania go za dorosłego.
źródło: KWSJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957
Zawołał to na chwilę przedtem, zanim wpadli, zrzucili z łoża na jakąś skórę, kopali, wybijali zęby, kłuli mieczami...
źródło: KWSJP: Teodor Parnicki: Srebrne orły. Powieść historyczna, 1945
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wybijam
wybijamy
2 os. wybijasz
wybijacie
3 os. wybija
wybijają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wybijałem
+(e)m wybijał
wybijałam
+(e)m wybijała
wybijałom
+(e)m wybijało
wybijaliśmy
+(e)śmy wybijali
wybijałyśmy
+(e)śmy wybijały
2 os. wybijałeś
+(e)ś wybijał
wybijałaś
+(e)ś wybijała
wybijałoś
+(e)ś wybijało
wybijaliście
+(e)ście wybijali
wybijałyście
+(e)ście wybijały
3 os. wybijał
wybijała
wybijało
wybijali
wybijały
bezosobnik: wybijano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę wybijał
będę wybijać
będę wybijała
będę wybijać
będę wybijało
będę wybijać
będziemy wybijali
będziemy wybijać
będziemy wybijały
będziemy wybijać
2 os. będziesz wybijał
będziesz wybijać
będziesz wybijała
będziesz wybijać
będziesz wybijało
będziesz wybijać
będziecie wybijali
będziecie wybijać
będziecie wybijały
będziecie wybijać
3 os. będzie wybijał
będzie wybijać
będzie wybijała
będzie wybijać
będzie wybijało
będzie wybijać
będą wybijali
będą wybijać
będą wybijały
będą wybijać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wybijajmy
2 os. wybijaj
wybijajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wybijałbym
bym wybijał
wybijałabym
bym wybijała
wybijałobym
bym wybijało
wybijalibyśmy
byśmy wybijali
wybijałybyśmy
byśmy wybijały
2 os. wybijałbyś
byś wybijał
wybijałabyś
byś wybijała
wybijałobyś
byś wybijało
wybijalibyście
byście wybijali
wybijałybyście
byście wybijały
3 os. wybijałby
by wybijał
wybijałaby
by wybijała
wybijałoby
by wybijało
wybijaliby
by wybijali
wybijałyby
by wybijały
bezosobnik: wybijano by
bezokolicznik: wybijać
imiesłów przysłówkowy współczesny: wybijając
gerundium: wybijanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wybijanie
wybijania
D. wybijania
wybijań
C. wybijaniu
wybijaniom
B. wybijanie
wybijania
N. wybijaniem
wybijaniami
Ms. wybijaniu
wybijaniach
W. wybijanie
wybijania
imiesłów przymiotnikowy czynny: wybijający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wybijający
wybijający
wybijający
wybijające
wybijająca
D. wybijającego
wybijającego
wybijającego
wybijającego
wybijającej
C. wybijającemu
wybijającemu
wybijającemu
wybijającemu
wybijającej
B. wybijającego
wybijającego
wybijający
wybijające
wybijającą
N. wybijającym
wybijającym
wybijającym
wybijającym
wybijającą
Ms. wybijającym
wybijającym
wybijającym
wybijającym
wybijającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wybijający
wybijający
wybijające
wybijające
D. wybijających
wybijających
wybijających
wybijających
C. wybijającym
wybijającym
wybijającym
wybijającym
B. wybijających
wybijających
wybijających
wybijające
N. wybijającymi
wybijającymi
wybijającymi
wybijającymi
Ms. wybijających
wybijających
wybijających
wybijających
imiesłów przymiotnikowy bierny: wybijany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wybijany
wybijany
wybijany
wybijane
wybijana
D. wybijanego
wybijanego
wybijanego
wybijanego
wybijanej
C. wybijanemu
wybijanemu
wybijanemu
wybijanemu
wybijanej
B. wybijanego
wybijanego
wybijany
wybijane
wybijaną
N. wybijanym
wybijanym
wybijanym
wybijanym
wybijaną
Ms. wybijanym
wybijanym
wybijanym
wybijanym
wybijanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wybijani
wybijani
wybijane
wybijane
D. wybijanych
wybijanych
wybijanych
wybijanych
C. wybijanym
wybijanym
wybijanym
wybijanym
B. wybijanych
wybijanych
wybijanych
wybijane
N. wybijanymi
wybijanymi
wybijanymi
wybijanymi
Ms. wybijanych
wybijanych
wybijanych
wybijanych
odpowiednik aspektowy: wybić
-
+ wybijać + CO + (KOMU) + (CZYM) -
Zob. bić