raczyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

zechcieć wykonać określoną czynność

Często używane ironicznie.

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

synonimy:

zechcieć

raczyć odpowiedzieć komuś, pochwalić, poinformować kogoś, powiedzieć coś, przemówić, przybyć gdzieś, przyjąć kogoś, przyjechać, skomentować coś, spojrzeć na kogoś, wybaczyć, wyjaśnić coś, wysłuchać kogoś, zająć się czymś, zauważyć, zaszczycić kogoś czymś, zezwolić, zgodzić się na coś, zwrócić na coś uwagę

	Skończył, tupnął jedną i drugą nogą, i wreszcie raczył spojrzeć na wyczekujących. źródło: KWSJP: Stanisław Rembek: Ballada o wzgardliwym wisielcu, 1977
	- Pan i władca raczył wrócić na obiad - powiedziała z zalotnym uśmiechem. źródło: KJ PWN: Jan Brzechwa: Opowiadania drastyczne, 1968
	- A może i pani raczy zapalić? spytał, podsuwając papierośnicę. źródło: KWSJP: Michał Choromański: Dygresje na temat kaloszy, 1966
	- Wczoraj miałem inspekcyjnego, to ten twój kapral nawet nie raczył zasalutować. źródło: KJ PWN: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952
	Drzwi za sobą też nie raczy zamknąć. źródło: KJ PWN: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1978

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

bezosobnik: raczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę raczył będę raczyć	będę raczyła będę raczyć	będę raczyło będę raczyć	będziemy raczyli będziemy raczyć	będziemy raczyły będziemy raczyć
2 os.	będziesz raczył będziesz raczyć	będziesz raczyła będziesz raczyć	będziesz raczyło będziesz raczyć	będziecie raczyli będziecie raczyć	będziecie raczyły będziecie raczyć
3 os.	będzie raczył będzie raczyć	będzie raczyła będzie raczyć	będzie raczyło będzie raczyć	będą raczyli będą raczyć	będą raczyły będą raczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		raczmy
2 os.	racz	raczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	raczyłbym bym raczył	raczyłabym bym raczyła	raczyłobym bym raczyło	raczylibyśmy byśmy raczyli	raczyłybyśmy byśmy raczyły
2 os.	raczyłbyś byś raczył	raczyłabyś byś raczyła	raczyłobyś byś raczyło	raczylibyście byście raczyli	raczyłybyście byście raczyły
3 os.	raczyłby by raczył	raczyłaby by raczyła	raczyłoby by raczyło	raczyliby by raczyli	raczyłyby by raczyły

bezosobnik: raczono by

bezokolicznik: raczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: racząc

imiesłów przysłówkowy uprzedni: raczywszy

gerundium: raczenie

rodzaj gramatyczny: ndk/(dk), ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: raczący

Rz_osobowy

+

raczyć

+

BEZOKOLICZNIK

psł. *račiti 'krzyczeć, wołać o coś, mówić o czymś'

Stąd dopiero 'życzyć sobie czegoś, chcieć czegoś', 'częstować, ugaszczać, ucztować'. Od rdzenia *rōk- związanego z *rēk- .