-
3.
zechcieć wykonać określoną czynność -
Często używane ironicznie.
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: zechcieć
-
- raczyć odpowiedzieć komuś, pochwalić, poinformować kogoś, powiedzieć coś, przemówić, przybyć gdzieś, przyjąć kogoś, przyjechać, skomentować coś, spojrzeć na kogoś, wybaczyć, wyjaśnić coś, wysłuchać kogoś, zająć się czymś, zauważyć, zaszczycić kogoś czymś, zezwolić, zgodzić się na coś, zwrócić na coś uwagę
-
Skończył, tupnął jedną i drugą nogą, i wreszcie raczył spojrzeć na wyczekujących.
źródło: KWSJP: Stanisław Rembek: Ballada o wzgardliwym wisielcu, 1977
- Pan i władca raczył wrócić na obiad - powiedziała z zalotnym uśmiechem.
źródło: KJ PWN: Jan Brzechwa: Opowiadania drastyczne, 1968
- A może i pani raczy zapalić? spytał, podsuwając papierośnicę.
źródło: KWSJP: Michał Choromański: Dygresje na temat kaloszy, 1966
- Wczoraj miałem inspekcyjnego, to ten twój kapral nawet nie raczył zasalutować.
źródło: KJ PWN: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952
Drzwi za sobą też nie raczy zamknąć.
źródło: KJ PWN: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1978
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. raczę
raczymy
2 os. raczysz
raczycie
3 os. raczy
raczą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. raczyłem
+(e)m raczył
raczyłam
+(e)m raczyła
raczyłom
+(e)m raczyło
raczyliśmy
+(e)śmy raczyli
raczyłyśmy
+(e)śmy raczyły
2 os. raczyłeś
+(e)ś raczył
raczyłaś
+(e)ś raczyła
raczyłoś
+(e)ś raczyło
raczyliście
+(e)ście raczyli
raczyłyście
+(e)ście raczyły
3 os. raczył
raczyła
raczyło
raczyli
raczyły
bezosobnik: raczono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę raczył
będę raczyć
będę raczyła
będę raczyć
będę raczyło
będę raczyć
będziemy raczyli
będziemy raczyć
będziemy raczyły
będziemy raczyć
2 os. będziesz raczył
będziesz raczyć
będziesz raczyła
będziesz raczyć
będziesz raczyło
będziesz raczyć
będziecie raczyli
będziecie raczyć
będziecie raczyły
będziecie raczyć
3 os. będzie raczył
będzie raczyć
będzie raczyła
będzie raczyć
będzie raczyło
będzie raczyć
będą raczyli
będą raczyć
będą raczyły
będą raczyć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. raczmy
2 os. racz
raczcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. raczyłbym
bym raczył
raczyłabym
bym raczyła
raczyłobym
bym raczyło
raczylibyśmy
byśmy raczyli
raczyłybyśmy
byśmy raczyły
2 os. raczyłbyś
byś raczył
raczyłabyś
byś raczyła
raczyłobyś
byś raczyło
raczylibyście
byście raczyli
raczyłybyście
byście raczyły
3 os. raczyłby
by raczył
raczyłaby
by raczyła
raczyłoby
by raczyło
raczyliby
by raczyli
raczyłyby
by raczyły
bezosobnik: raczono by
bezokolicznik: raczyć
imiesłów przysłówkowy współczesny: racząc
imiesłów przysłówkowy uprzedni: raczywszy
gerundium: raczenie
rodzaj gramatyczny: ndk/(dk), ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. raczenie
raczenia
D. raczenia
raczeń
C. raczeniu
raczeniom
B. raczenie
raczenia
N. raczeniem
raczeniami
Ms. raczeniu
raczeniach
W. raczenie
raczenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: raczący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. raczący
raczący
raczący
raczące
racząca
D. raczącego
raczącego
raczącego
raczącego
raczącej
C. raczącemu
raczącemu
raczącemu
raczącemu
raczącej
B. raczącego
raczącego
raczący
raczące
raczącą
N. raczącym
raczącym
raczącym
raczącym
raczącą
Ms. raczącym
raczącym
raczącym
raczącym
raczącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. raczący
raczący
raczące
raczące
D. raczących
raczących
raczących
raczących
C. raczącym
raczącym
raczącym
raczącym
B. raczących
raczących
raczących
raczące
N. raczącymi
raczącymi
raczącymi
raczącymi
Ms. raczących
raczących
raczących
raczących
-
Rzosobowy + raczyć + BEZOKOLICZNIK -
psł. *račiti 'krzyczeć, wołać o coś, mówić o czymś'
Stąd dopiero 'życzyć sobie czegoś, chcieć czegoś', 'częstować, ugaszczać, ucztować'. Od rdzenia *rōk- związanego z *rēk- .