przedłużyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

sprawić, że coś zacznie mieć większą długość

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

wielkość,

przedłużyć autostradę, kabel, kreskę, linię, paznokcie
przedłużyć o kilka centymetrów, o kilometr, o metr

W obecności obydwu prezydentów przedstawiciele Polski i Ukrainy podpisali porozumienie w sprawie spółki Nowa Sarmatia, która ma zajmować się przedłużeniem rurociągu Odessa-Brody do Gdańska.

źródło: NKJP: (PAP): Deklaracja przed wspólnym Euro, Dziennik Polski, 2008-04-15

Kościół gotycki [...], jednonawowy, w poł. XV w. rozbudowany przez przedłużenie nawy o 2 przęsła.

źródło: NKJP: Włodzimierz Łęck: Wielkopolska : przewodnik, 1997

Mustang wyglądał niemal jak samochód wyścigowy [...]. Zachwycił nawet [...] szefa koncernu. Jedyne, czego zażądał, to przedłużenia nadwozia o półtora cala, żeby pasażer na tylnym siedzeniu mógł spokojnie wyprostować nogi.

źródło: NKJP: Tomasz Bułhak: Konie na betonie, CKM, 2000, nr 3

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przedłużę	przedłużymy
2 os.	przedłużysz	przedłużycie
3 os.	przedłuży	przedłużą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przedłużyłem +(e)m przedłużył	przedłużyłam +(e)m przedłużyła	przedłużyłom +(e)m przedłużyło	przedłużyliśmy +(e)śmy przedłużyli	przedłużyłyśmy +(e)śmy przedłużyły
2 os.	przedłużyłeś +(e)ś przedłużył	przedłużyłaś +(e)ś przedłużyła	przedłużyłoś +(e)ś przedłużyło	przedłużyliście +(e)ście przedłużyli	przedłużyłyście +(e)ście przedłużyły
3 os.	przedłużył	przedłużyła	przedłużyło	przedłużyli	przedłużyły

bezosobnik: przedłużono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przedłużmy
2 os.	przedłuż	przedłużcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przedłużyłbym bym przedłużył	przedłużyłabym bym przedłużyła	przedłużyłobym bym przedłużyło	przedłużylibyśmy byśmy przedłużyli	przedłużyłybyśmy byśmy przedłużyły
2 os.	przedłużyłbyś byś przedłużył	przedłużyłabyś byś przedłużyła	przedłużyłobyś byś przedłużyło	przedłużylibyście byście przedłużyli	przedłużyłybyście byście przedłużyły
3 os.	przedłużyłby by przedłużył	przedłużyłaby by przedłużyła	przedłużyłoby by przedłużyło	przedłużyliby by przedłużyli	przedłużyłyby by przedłużyły

bezosobnik: przedłużono by

bezokolicznik: przedłużyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przedłużywszy

gerundium: przedłużenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przedłużenie	przedłużenia
D.	przedłużenia	przedłużeń
C.	przedłużeniu	przedłużeniom
B.	przedłużenie	przedłużenia
N.	przedłużeniem	przedłużeniami
Ms.	przedłużeniu	przedłużeniach
W.	przedłużenie	przedłużenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przedłużony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przedłużony	przedłużony	przedłużony	przedłużone	przedłużona
D.	przedłużonego	przedłużonego	przedłużonego	przedłużonego	przedłużonej
C.	przedłużonemu	przedłużonemu	przedłużonemu	przedłużonemu	przedłużonej
B.	przedłużonego	przedłużonego	przedłużony	przedłużone	przedłużoną
N.	przedłużonym	przedłużonym	przedłużonym	przedłużonym	przedłużoną
Ms.	przedłużonym	przedłużonym	przedłużonym	przedłużonym	przedłużonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przedłużeni	przedłużeni	przedłużone	przedłużone
D.	przedłużonych	przedłużonych	przedłużonych	przedłużonych
C.	przedłużonym	przedłużonym	przedłużonym	przedłużonym
B.	przedłużonych	przedłużonych	przedłużonych	przedłużone
N.	przedłużonymi	przedłużonymi	przedłużonymi	przedłużonymi
Ms.	przedłużonych	przedłużonych	przedłużonych	przedłużonych

odpowiednik aspektowy: przedłużać

Składnia

Rz_osobowy

+

przedłużyć

+

CO + (o CO)

Pochodzenie

Zob. długi