otworzyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

oddalić od siebie przylegające dotąd części czegoś

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości przestrzeni

ułożenie względem siebie

	synonimy:	rozchylić rozewrzeć rozpostrzeć roztworzyć
	antonimy:	zamknąć
	hiperonimy:	rozłożyć

otworzyć dłoń, gębę, oczy, powieki, ramiona, usta; kopertę, książkę, menu, notatnik, zeszyt; spadochron
otworzyć szeroko

	Wujku! - zawołał radośnie i otworzył szeroko ramiona. źródło: KWSJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania i donosy 1980-1989, 1989
	Zamknęła oczy i drżącymi dłońmi otworzyła książeczkę. źródło: KWSJP: Manuela Gretkowska, Piotr Pietucha: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003
	Ujął ostrożnie jeden z trójkątnych kryształków w palce, a wtedy ów ożył jakby, delikatnie dmuchnął mu ciepłem w dłoń i wzniósł się w powietrze, gdy Rohan odruchowo otworzył garść. źródło: KWSJP: Stanisław Lem: Niezwyciężony, 1964
	Pies otworzył oczy. Był w nich smutek całego świata. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996
	Na ekranie pojawił się hipopotam. Otworzył paszczę i imponująco ziewnął. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1990

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otworzyłem +(e)m otworzył rzadziej otwarłem rzadziej +(e)m otwarł	otworzyłam +(e)m otworzyła rzadziej otwarłam rzadziej +(e)m otwarła	otworzyłom +(e)m otworzyło rzadziej otwarłom rzadziej +(e)m otwarło	otworzyliśmy +(e)śmy otworzyli rzadziej otwarliśmy rzadziej +(e)śmy otwarli	otworzyłyśmy +(e)śmy otworzyły rzadziej otwarłyśmy rzadziej +(e)śmy otwarły
2 os.	otworzyłeś +(e)ś otworzył rzadziej otwarłeś rzadziej +(e)ś otwarł	otworzyłaś +(e)ś otworzyła rzadziej otwarłaś rzadziej +(e)ś otwarła	otworzyłoś +(e)ś otworzyło rzadziej otwarłoś rzadziej +(e)ś otwarło	otworzyliście +(e)ście otworzyli rzadziej otwarliście rzadziej +(e)ście otwarli	otworzyłyście +(e)ście otworzyły rzadziej otwarłyście rzadziej +(e)ście otwarły
3 os.	otworzył rzadziej otwarł	otworzyła rzadziej otwarła	otworzyło rzadziej otwarło	otworzyli rzadziej otwarli	otworzyły rzadziej otwarły

bezosobnik: otworzono
rzadziej otwarto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		otwórzmy
2 os.	otwórz	otwórzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otworzyłbym bym otworzył rzadziej otwarłbym rzadziej bym otwarł	otworzyłabym bym otworzyła rzadziej otwarłabym rzadziej bym otwarła	otworzyłobym bym otworzyło rzadziej otwarłobym rzadziej bym otwarło	otworzylibyśmy byśmy otworzyli rzadziej otwarlibyśmy rzadziej byśmy otwarli	otworzyłybyśmy byśmy otworzyły rzadziej otwarłybyśmy rzadziej byśmy otwarły
2 os.	otworzyłbyś byś otworzył rzadziej otwarłbyś rzadziej byś otwarł	otworzyłabyś byś otworzyła rzadziej otwarłabyś rzadziej byś otwarła	otworzyłobyś byś otworzyło rzadziej otwarłobyś rzadziej byś otwarło	otworzylibyście byście otworzyli rzadziej otwarlibyście rzadziej byście otwarli	otworzyłybyście byście otworzyły rzadziej otwarłybyście rzadziej byście otwarły
3 os.	otworzyłby by otworzył rzadziej otwarłby rzadziej by otwarł	otworzyłaby by otworzyła rzadziej otwarłaby rzadziej by otwarła	otworzyłoby by otworzyło rzadziej otwarłoby rzadziej by otwarło	otworzyliby by otworzyli rzadziej otwarliby rzadziej by otwarli	otworzyłyby by otworzyły rzadziej otwarłyby rzadziej by otwarły

bezosobnik: otworzono by
rzadziej otwarto by

bezokolicznik: otworzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

otworzywszy
rzadziej otwarłszy

gerundium: otwarcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	otwarcie rzadziej otworzenie	otwarcia rzadziej otworzenia
D.	otwarcia rzadziej otworzenia	otwarć rzadziej otworzeń
C.	otwarciu rzadziej otworzeniu	otwarciom rzadziej otworzeniom
B.	otwarcie rzadziej otworzenie	otwarcia rzadziej otworzenia
N.	otwarciem rzadziej otworzeniem	otwarciami rzadziej otworzeniami
Ms.	otwarciu rzadziej otworzeniu	otwarciach rzadziej otworzeniach
W.	otwarcie rzadziej otworzenie	otwarcia rzadziej otworzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: otwarty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	otwarty rzadziej otworzony	otwarty rzadziej otworzony	otwarty rzadziej otworzony	otwarte rzadziej otworzone	otwarta rzadziej otworzona
D.	otwartego rzadziej otworzonego	otwartego rzadziej otworzonego	otwartego rzadziej otworzonego	otwartego rzadziej otworzonego	otwartej rzadziej otworzonej
C.	otwartemu rzadziej otworzonemu	otwartemu rzadziej otworzonemu	otwartemu rzadziej otworzonemu	otwartemu rzadziej otworzonemu	otwartej rzadziej otworzonej
B.	otwartego rzadziej otworzonego	otwartego rzadziej otworzonego	otwarty rzadziej otworzony	otwarte rzadziej otworzone	otwartą rzadziej otworzoną
N.	otwartym rzadziej otworzonym	otwartym rzadziej otworzonym	otwartym rzadziej otworzonym	otwartym rzadziej otworzonym	otwartą rzadziej otworzoną
Ms.	otwartym rzadziej otworzonym	otwartym rzadziej otworzonym	otwartym rzadziej otworzonym	otwartym rzadziej otworzonym	otwartej rzadziej otworzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	otwarci rzadziej otworzeni	otwarci rzadziej otworzeni	otwarte rzadziej otworzone	otwarte rzadziej otworzone
D.	otwartych rzadziej otworzonych	otwartych rzadziej otworzonych	otwartych rzadziej otworzonych	otwartych rzadziej otworzonych
C.	otwartym rzadziej otworzonym	otwartym rzadziej otworzonym	otwartym rzadziej otworzonym	otwartym rzadziej otworzonym
B.	otwartych rzadziej otworzonych	otwartych rzadziej otworzonych	otwartych rzadziej otworzonych	otwarte rzadziej otworzone
N.	otwartymi rzadziej otworzonymi	otwartymi rzadziej otworzonymi	otwartymi rzadziej otworzonymi	otwartymi rzadziej otworzonymi
Ms.	otwartych rzadziej otworzonych	otwartych rzadziej otworzonych	otwartych rzadziej otworzonych	otwartych rzadziej otworzonych

odpowiednik aspektowy: otwierać

+

otworzyć

+

CO

psł. *otvoriti 'spowodować, że coś jest rozwarte, otwarte'