ryć

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2. napis

  • Definicja

    2.

    robić litery lub inne znaki na twardej powierzchni, przesuwając po niej jakieś ostre narzędzie
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

    pisanie

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  żłobić
    hiperonimy:  wyrzynać
  • Połączenia
    • rzemieślnik ryje
    • ryć datę, fryz, gryf, imię, napisy, ornamenty, rysunki, sygnaturę, wzory
    • ryć rylcem, szpikulcem
    • ryć na glinianych tabliczkach, na głazach, na pomniku, na skale, na tablicy
    • ryć w drewnie, w granicie, w kamieniu, w marmurze, w metalu, w miedzi
  • Cytaty

    Księgi Prorocze Blake’a mieszczą się w kategorii wzniosłości, ale szyfr ich był zupełnie już nieprzenikniony i nie ukazały się drukiem. Blake rył je w miedzi razem z rysunkami, komponując całość poetycko-graficzną.

    źródło: KWSJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977

    Odpowiedni napis ryje się w zastygłym wosku rylcem metalowym lub dobrze zaostrzonym drewienkiem w ten sposób, aby płaszczyzny liter były wolne od wosku.

    źródło: KWSJP: Witold Kozak, Lubomir Packiewicz, Jerzy Niebojewski, Jan Wojeński: Na warsztacie, Młody Technik, nr 2, 1966

    Jedyne źródła rodzime, współczesne wydarzeniom, stanowią inskrypcje runiczne, ryte na głazach, jednak ich interpretacja nastręcza dużo kłopotów.

    źródło: KWSJP: Maja Jowita Gąssowska: Chrystianizacja Szwecji, Mówią Wieki, 1995, nr 3

    Mam nadzieję, że nieznany mi rzemieślnik, który będzie rył dwie daty na kamieniu, nie pomyli się co do tej drugiej, daty mojego zgonu.

    źródło: KWSJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975

    Uzdolnieni rzemieślnicy Misteków ryli w stiuku jak w miękkim metalu.

    źródło: KWSJP: Zofia Jeżewska: W królestwie pierzastego węża, 1964
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ryję
    		 ryjemy
    2 os. ryjesz
    		 ryjecie
    3 os. ryje
    		 ryją

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ryłem
    +(e)m rył
    		 ryłam
    +(e)m ryła
    		 ryłom
    +(e)m ryło
    		 ryliśmy
    +(e)śmy ryli
    		 ryłyśmy
    +(e)śmy ryły
    2 os. ryłeś
    +(e)ś rył
    		 ryłaś
    +(e)ś ryła
    		 ryłoś
    +(e)ś ryło
    		 ryliście
    +(e)ście ryli
    		 ryłyście
    +(e)ście ryły
    3 os. rył
    		 ryła
    		 ryło
    		 ryli
    		 ryły

    bezosobnik: ryto

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę rył
    będę ryć
    		 będę ryła
    będę ryć
    		 będę ryło
    będę ryć
    		 będziemy ryli
    będziemy ryć
    		 będziemy ryły
    będziemy ryć
    2 os. będziesz rył
    będziesz ryć
    		 będziesz ryła
    będziesz ryć
    		 będziesz ryło
    będziesz ryć
    		 będziecie ryli
    będziecie ryć
    		 będziecie ryły
    będziecie ryć
    3 os. będzie rył
    będzie ryć
    		 będzie ryła
    będzie ryć
    		 będzie ryło
    będzie ryć
    		 będą ryli
    będą ryć
    		 będą ryły
    będą ryć

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ryjmy
    2 os. ryj
    		 ryjcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ryłbym
    bym rył
    		 ryłabym
    bym ryła
    		 ryłobym
    bym ryło
    		 rylibyśmy
    byśmy ryli
    		 ryłybyśmy
    byśmy ryły
    2 os. ryłbyś
    byś rył
    		 ryłabyś
    byś ryła
    		 ryłobyś
    byś ryło
    		 rylibyście
    byście ryli
    		 ryłybyście
    byście ryły
    3 os. ryłby
    by rył
    		 ryłaby
    by ryła
    		 ryłoby
    by ryło
    		 ryliby
    by ryli
    		 ryłyby
    by ryły

    bezosobnik: ryto by

    bezokolicznik: ryć

    imiesłów przysłówkowy współczesny: ryjąc

    gerundium: rycie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: ryjący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: ryty

    odpowiednik aspektowy: wyryć

  • Składnia
    Rzosobowy + ryć +
    CO + GDZIE + (CZYM)
  • Pochodzenie

    psł. *ryti, *rъjǫ 'ryć, kopać, żłobić'