Jak korzystać ze słownika?

chwytać

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

4. szansę

  • Definicja

    4.

    korzystać z czegoś, co jest trudno dostępne i szybko przemija
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  chwytać
    załapywać
  • Połączenia
    • chwytać okazję, szansę
  • Cytaty

    Zdolność dostosowywania się do każdej sytuacji i żywotność czynią z nich prawdziwych oportunistów, potrafiących w lot chwytać okazje i wykorzystywać je za pomocą zręcznie obmyślonych posunięć.

    źródło: NKJP: Henryk Rekus: Astrologia Genesis, 2007

    Mądra kobieta, jak mówiła moja matka, wie, kiedy trzeba chwytać szansę.

    źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia głupców, 2009
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. chwytam
    		 chwytamy
    2 os. chwytasz
    		 chwytacie
    3 os. chwyta
    		 chwytają

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. chwytałem
    +(e)m chwytał
    		 chwytałam
    +(e)m chwytała
    		 chwytałom
    +(e)m chwytało
    		 chwytaliśmy
    +(e)śmy chwytali
    		 chwytałyśmy
    +(e)śmy chwytały
    2 os. chwytałeś
    +(e)ś chwytał
    		 chwytałaś
    +(e)ś chwytała
    		 chwytałoś
    +(e)ś chwytało
    		 chwytaliście
    +(e)ście chwytali
    		 chwytałyście
    +(e)ście chwytały
    3 os. chwytał
    		 chwytała
    		 chwytało
    		 chwytali
    		 chwytały

    bezosobnik: chwytano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę chwytał
    będę chwytać
    		 będę chwytała
    będę chwytać
    		 będę chwytało
    będę chwytać
    		 będziemy chwytali
    będziemy chwytać
    		 będziemy chwytały
    będziemy chwytać
    2 os. będziesz chwytał
    będziesz chwytać
    		 będziesz chwytała
    będziesz chwytać
    		 będziesz chwytało
    będziesz chwytać
    		 będziecie chwytali
    będziecie chwytać
    		 będziecie chwytały
    będziecie chwytać
    3 os. będzie chwytał
    będzie chwytać
    		 będzie chwytała
    będzie chwytać
    		 będzie chwytało
    będzie chwytać
    		 będą chwytali
    będą chwytać
    		 będą chwytały
    będą chwytać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. chwytajmy
    2 os. chwytaj
    		 chwytajcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. chwytałbym
    bym chwytał
    		 chwytałabym
    bym chwytała
    		 chwytałobym
    bym chwytało
    		 chwytalibyśmy
    byśmy chwytali
    		 chwytałybyśmy
    byśmy chwytały
    2 os. chwytałbyś
    byś chwytał
    		 chwytałabyś
    byś chwytała
    		 chwytałobyś
    byś chwytało
    		 chwytalibyście
    byście chwytali
    		 chwytałybyście
    byście chwytały
    3 os. chwytałby
    by chwytał
    		 chwytałaby
    by chwytała
    		 chwytałoby
    by chwytało
    		 chwytaliby
    by chwytali
    		 chwytałyby
    by chwytały

    bezosobnik: chwytano by

    bezokolicznik: chwytać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: chwytając

    gerundium: chwytanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: chwytający

    imiesłów przymiotnikowy bierny: chwytany

    odpowiednik aspektowy: chwycić

  • Składnia
    Rzosobowy + chwytać +
    CO
  • Pochodzenie

    psł. *chytati

    Forma chwytać wynika z kontaminacji pierwotnego chytać z chwatać (od psł. *chvatati 'chwytać').