-
8.
pot. zaczynać być intensywnie odczuwanym przez kogoś
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Choroby i ich leczenie
przyczyny, objawy i skutki chorób
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Stany psychiczne człowieka -
synonimy: łapać
-
- ból, skurcz; lęk, niepokój, płacz, sen, strach chwyta
-
Kiedy podnosi słuchawkę, żeby zarezerwować miejsce w samolocie, chwyta ją ostry ból głowy.
źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006
Sam czuł się niewyraźnie. Raz po raz chwytały go mdłości.
źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949
Człowiek się czuje w pełni zdrowy, goni z wypchaną teczką szykujący się do odjazdu autobus, a tu nagle chwyta go ból za mostkiem.
źródło: NKJP: Jolanta Gromadzka-Anzelewicz: Serce prosi - więcej tle, Dziennik Bałtycki, 2009-11-28
Z każdym dniem bardziej podupadał na zdrowiu, wysechł jak szczapa, coraz częściej chwytały go bóle w lewej piersi, aż któregoś dnia wypadł mu młotek z dłoni i głowa pochyliła się nisko.
źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. chwytam
chwytamy
2 os. chwytasz
chwytacie
3 os. chwyta
chwytają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. chwytałem
+(e)m chwytał
chwytałam
+(e)m chwytała
chwytałom
+(e)m chwytało
chwytaliśmy
+(e)śmy chwytali
chwytałyśmy
+(e)śmy chwytały
2 os. chwytałeś
+(e)ś chwytał
chwytałaś
+(e)ś chwytała
chwytałoś
+(e)ś chwytało
chwytaliście
+(e)ście chwytali
chwytałyście
+(e)ście chwytały
3 os. chwytał
chwytała
chwytało
chwytali
chwytały
bezosobnik: chwytano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę chwytał
będę chwytać
będę chwytała
będę chwytać
będę chwytało
będę chwytać
będziemy chwytali
będziemy chwytać
będziemy chwytały
będziemy chwytać
2 os. będziesz chwytał
będziesz chwytać
będziesz chwytała
będziesz chwytać
będziesz chwytało
będziesz chwytać
będziecie chwytali
będziecie chwytać
będziecie chwytały
będziecie chwytać
3 os. będzie chwytał
będzie chwytać
będzie chwytała
będzie chwytać
będzie chwytało
będzie chwytać
będą chwytali
będą chwytać
będą chwytały
będą chwytać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. chwytajmy
2 os. chwytaj
chwytajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. chwytałbym
bym chwytał
chwytałabym
bym chwytała
chwytałobym
bym chwytało
chwytalibyśmy
byśmy chwytali
chwytałybyśmy
byśmy chwytały
2 os. chwytałbyś
byś chwytał
chwytałabyś
byś chwytała
chwytałobyś
byś chwytało
chwytalibyście
byście chwytali
chwytałybyście
byście chwytały
3 os. chwytałby
by chwytał
chwytałaby
by chwytała
chwytałoby
by chwytało
chwytaliby
by chwytali
chwytałyby
by chwytały
bezosobnik: chwytano by
bezokolicznik: chwytać
imiesłów przysłówkowy współczesny: chwytając
gerundium: chwytanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. chwytanie
chwytania
D. chwytania
chwytań
C. chwytaniu
chwytaniom
B. chwytanie
chwytania
N. chwytaniem
chwytaniami
Ms. chwytaniu
chwytaniach
W. chwytanie
chwytania
imiesłów przymiotnikowy bierny: chwytany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. chwytany
chwytany
chwytany
chwytane
chwytana
D. chwytanego
chwytanego
chwytanego
chwytanego
chwytanej
C. chwytanemu
chwytanemu
chwytanemu
chwytanemu
chwytanej
B. chwytanego
chwytanego
chwytany
chwytane
chwytaną
N. chwytanym
chwytanym
chwytanym
chwytanym
chwytaną
Ms. chwytanym
chwytanym
chwytanym
chwytanym
chwytanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. chwytani
chwytani
chwytane
chwytane
D. chwytanych
chwytanych
chwytanych
chwytanych
C. chwytanym
chwytanym
chwytanym
chwytanym
B. chwytanych
chwytanych
chwytanych
chwytane
N. chwytanymi
chwytanymi
chwytanymi
chwytanymi
Ms. chwytanych
chwytanych
chwytanych
chwytanych
odpowiednik aspektowy: chwycić
-
Rznieżywotny + chwytać + KOGO -
psł. *chytati
Forma chwytać wynika z kontaminacji pierwotnego chytać z chwatać (od psł. * chvatati 'chwytać').