-
1.
doznać silnych emocji w związku z jakimiś znaczącymi wydarzeniami i doświadczeniami -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Stany psychiczne człowieka -
- przeżyć chwilę, moment (chwały, grozy...); dramat, horror, piekło, tragedię; szok, traumę; przeprowadzkę; rozwód; czyjąś śmierć; (pierwszą, nieszczęśliwą...) miłość, zawód miłosny; rozczarowanie, uczucie czegoś; przygodę; uroczystość
- głęboko, mocno, ogromnie, strasznie przeżyć coś
- bardzo przeżyć coś
-
Burmistrz [...] wrócił z obchodów 60-lecia wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau: - Ogromnie przeżyłem tę uroczystość. Rozmawiałem z ludźmi, którzy przeszli przez piekło Oświęcimia, łza się zakręciła.
źródło: NKJP: K.Jakubowski: Niechaj Polska będzie im matką, Tygodnik Ciechanowski, 2005-03-06
Jej starszy syn po dwóch latach nauki gry na skrzypcach uznał, że nie chce dłużej grać. Małgosia przeżyła ogromne rozczarowanie. Przez kilka dni prawie nie odzywała się do niego.
źródło: NKJP: Barbara Jakubowska: Jak mądrze kochać dzieci, 2001
[...] zaprosiła do naszego mieszkania przystojnego bruneta. Przeżyłem to mocno, świadomość, że kobieta, którą się kocha, właśnie oddaje się innemu mężczyźnie w łóżku, które kupowaliśmy wspólnie na raty, to prawdziwy koszmar.
źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008
Lenin dość łatwo przeżył śmierć brata, skazanego za udział w zamachu na cara Aleksandra II. Umiał maskować wyższe uczucia lub miał ich niewiele.
źródło: NKJP: Pucz Lenina, Dziennik Polski, 2003-11-07
[...] są ludzie, którzy przeżywszy poczucie krzywdy, przechodzą do niejako następnego etapu w procesie przeżywania rozpadu ich rodziny, usankcjonowanego separacją lub rozwodem, etapu koncentracji na zadaniach związanych z nową sytuacją, w jakiej się znaleźli.
źródło: NKJP: Kuba Jabłoński: Rozwód. Jak go przeżyć?, 2000
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. przeżyję
przeżyjemy
2 os. przeżyjesz
przeżyjecie
3 os. przeżyje
przeżyją
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. przeżyłem
+(e)m przeżył
przeżyłam
+(e)m przeżyła
przeżyłom
+(e)m przeżyło
przeżyliśmy
+(e)śmy przeżyli
przeżyłyśmy
+(e)śmy przeżyły
2 os. przeżyłeś
+(e)ś przeżył
przeżyłaś
+(e)ś przeżyła
przeżyłoś
+(e)ś przeżyło
przeżyliście
+(e)ście przeżyli
przeżyłyście
+(e)ście przeżyły
3 os. przeżył
przeżyła
przeżyło
przeżyli
przeżyły
bezosobnik: przeżyto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. przeżyjmy
2 os. przeżyj
przeżyjcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. przeżyłbym
bym przeżył
przeżyłabym
bym przeżyła
przeżyłobym
bym przeżyło
przeżylibyśmy
byśmy przeżyli
przeżyłybyśmy
byśmy przeżyły
2 os. przeżyłbyś
byś przeżył
przeżyłabyś
byś przeżyła
przeżyłobyś
byś przeżyło
przeżylibyście
byście przeżyli
przeżyłybyście
byście przeżyły
3 os. przeżyłby
by przeżył
przeżyłaby
by przeżyła
przeżyłoby
by przeżyło
przeżyliby
by przeżyli
przeżyłyby
by przeżyły
bezosobnik: przeżyto by
bezokolicznik: przeżyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeżywszy
gerundium: przeżycie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. przeżycie
przeżycia
D. przeżycia
przeżyć
C. przeżyciu
przeżyciom
B. przeżycie
przeżycia
N. przeżyciem
przeżyciami
Ms. przeżyciu
przeżyciach
W. przeżycie
przeżycia
imiesłów przymiotnikowy bierny: przeżyty
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. przeżyty
przeżyty
przeżyty
przeżyte
przeżyta
D. przeżytego
przeżytego
przeżytego
przeżytego
przeżytej
C. przeżytemu
przeżytemu
przeżytemu
przeżytemu
przeżytej
B. przeżytego
przeżytego
przeżyty
przeżyte
przeżytą
N. przeżytym
przeżytym
przeżytym
przeżytym
przeżytą
Ms. przeżytym
przeżytym
przeżytym
przeżytym
przeżytej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. przeżyci
przeżyci
przeżyte
przeżyte
D. przeżytych
przeżytych
przeżytych
przeżytych
C. przeżytym
przeżytym
przeżytym
przeżytym
B. przeżytych
przeżytych
przeżytych
przeżyte
N. przeżytymi
przeżytymi
przeżytymi
przeżytymi
Ms. przeżytych
przeżytych
przeżytych
przeżytych
odpowiednik aspektowy: przeżywać
-
+ przeżyć + CO -
Zob. żyć