myśleć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

uświadamiać sobie jakieś fakty, wydarzenia, doznania i skupiać na tym uwagę

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

myśleć schematami
myśleć nad konsekwencjami, nad ograniczeniem kosztów, nad odpowiedzią, nad rozwiązaniem problemu, nad strategią, nad wykorzystaniem czegoś
myśleć o Bogu, o przyszłości, o różnych rzeczach, o seksie, o sensie życia, o swoim małżeństwie, o ważnych sprawach
myśleć z czułością, z rozczuleniem, ze współczuciem, ze zgrozą
myśleć chaotycznie, gorączkowo, konstruktywnie, logicznie, mądrze, rozsądnie; samodzielnie; ciągle, często
sposób, tok myślenia

	Chciałbym, żebyś wreszcie zaczął myśleć logicznie. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	Pijąc piwo, myślał o ludziach, na których towarzystwo jest skazany przy codziennych posiłkach i od których nie może się opędzić. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009
	Wzruszyłem ramionami, jednocześnie intensywnie myśląc nad sposobem wydobycia się z owego niemiłego położenia. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004
	Okrzyki rozległy się w momencie, gdy Heinz chwycił za klamkę. Zawahał się jednak. Stał przez chwilę i myślał, co ma zrobić. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010
	„Niepotrzebnie się tak bałem - myślał. - Ona jest nie z tej ziemi, ale z nią wszystko jest proste”. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zorro, załóż okulary!, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	myślę	myślimy
2 os.	myślisz	myślicie
3 os.	myśli	myślą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	myślałem +(e)m myślał	myślałam +(e)m myślała	myślałom +(e)m myślało	myśleliśmy +(e)śmy myśleli	myślałyśmy +(e)śmy myślały
2 os.	myślałeś +(e)ś myślał	myślałaś +(e)ś myślała	myślałoś +(e)ś myślało	myśleliście +(e)ście myśleli	myślałyście +(e)ście myślały
3 os.	myślał	myślała	myślało	myśleli	myślały

bezosobnik: myślano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę myślał będę myśleć	będę myślała będę myśleć	będę myślało będę myśleć	będziemy myśleli będziemy myśleć	będziemy myślały będziemy myśleć
2 os.	będziesz myślał będziesz myśleć	będziesz myślała będziesz myśleć	będziesz myślało będziesz myśleć	będziecie myśleli będziecie myśleć	będziecie myślały będziecie myśleć
3 os.	będzie myślał będzie myśleć	będzie myślała będzie myśleć	będzie myślało będzie myśleć	będą myśleli będą myśleć	będą myślały będą myśleć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		myślmy
2 os.	myśl	myślcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	myślałbym bym myślał	myślałabym bym myślała	myślałobym bym myślało	myślelibyśmy byśmy myśleli	myślałybyśmy byśmy myślały
2 os.	myślałbyś byś myślał	myślałabyś byś myślała	myślałobyś byś myślało	myślelibyście byście myśleli	myślałybyście byście myślały
3 os.	myślałby by myślał	myślałaby by myślała	myślałoby by myślało	myśleliby by myśleli	myślałyby by myślały

bezosobnik: myślano by

bezokolicznik: myśleć

imiesłów przysłówkowy współczesny: myśląc

gerundium: myślenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	myślenie	myślenia
D.	myślenia	myśleń
C.	myśleniu	myśleniom
B.	myślenie	myślenia
N.	myśleniem	myśleniami
Ms.	myśleniu	myśleniach
W.	myślenie	myślenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: myślący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	myślący	myślący	myślący	myślące	myśląca
D.	myślącego	myślącego	myślącego	myślącego	myślącej
C.	myślącemu	myślącemu	myślącemu	myślącemu	myślącej
B.	myślącego	myślącego	myślący	myślące	myślącą
N.	myślącym	myślącym	myślącym	myślącym	myślącą
Ms.	myślącym	myślącym	myślącym	myślącym	myślącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	myślący	myślący	myślące	myślące
D.	myślących	myślących	myślących	myślących
C.	myślącym	myślącym	myślącym	myślącym
B.	myślących	myślących	myślących	myślące
N.	myślącymi	myślącymi	myślącymi	myślącymi
Ms.	myślących	myślących	myślących	myślących

Składnia

+	myśleć	+	(o CZYM \| nad CZYM)
+	myśleć	+	(ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE)
+	myśleć	+	(MOWA WPROST)

Pochodzenie

psł. *mysliti

Polski bezokolicznik myśleć wtórny (pierwotna forma myślić zachowana w czasownikach przedrostkowych) przez analogię do czasowników typu widzieć (Bor)