budować - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

łącząc ze sobą różne elementy, tworzyć obiekty, a zwłaszcza budowle

CZŁOWIEK I TECHNIKA

Budownictwo

czynności związane z budową

	antonimy:	burzyć
	hiperonimy:	tworzyć

budować autostradę, barykadę, dom, drogę, kościół, mieszkania, most, mur, świątynię, zamek
budować z betonu, z cegły, z cementu, z drewna, z gliny, z kamienia, z pustaków
budować dobrze, dużo, tanio

	Kto by dziś budował z kamienia, komu zależałoby na naturalnym materiale, skoro wymyślono cement i tworzywa sztuczne. źródło: NKJP: Daniel Lefek: Syria, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1997-01-31
	Inwestor, który będzie budował autostradę, został zobowiązany do wykupu wszelkich obiektów znajdujących się w odległości 20 m od autostrady. źródło: NKJP: Widziane z ulicy Basztowej, czyli zdaniem wojewody..., Dziennik Polski, 1998-08-01
	Jako ZSL-owiec budowałem kościół, plebanię, ośrodek zdrowia i drogę. I nie wstydzę się tego. źródło: NKJP: Dominika Wielowieyska: Partia obrotowa, Gazeta Wyborcza , 1996-11-21
	Chaty buduje się tutaj z drzewa, kryje się nie słomą, a gontem. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dolina Issy, 1993
	Jeśli ktoś zamierza budować dom, musi liczyć się z tym, że przygotowanie niezbędnych dokumentów zajmie pół roku. źródło: NKJP: Dom bez ulgi, Dziennik Polski, 2001-11-07

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	budowałem +(e)m budował	budowałam +(e)m budowała	budowałom +(e)m budowało	budowaliśmy +(e)śmy budowali	budowałyśmy +(e)śmy budowały
2 os.	budowałeś +(e)ś budował	budowałaś +(e)ś budowała	budowałoś +(e)ś budowało	budowaliście +(e)ście budowali	budowałyście +(e)ście budowały
3 os.	budował	budowała	budowało	budowali	budowały

bezosobnik: budowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę budował będę budować	będę budowała będę budować	będę budowało będę budować	będziemy budowali będziemy budować	będziemy budowały będziemy budować
2 os.	będziesz budował będziesz budować	będziesz budowała będziesz budować	będziesz budowało będziesz budować	będziecie budowali będziecie budować	będziecie budowały będziecie budować
3 os.	będzie budował będzie budować	będzie budowała będzie budować	będzie budowało będzie budować	będą budowali będą budować	będą budowały będą budować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		budujmy
2 os.	buduj	budujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	budowałbym bym budował	budowałabym bym budowała	budowałobym bym budowało	budowalibyśmy byśmy budowali	budowałybyśmy byśmy budowały
2 os.	budowałbyś byś budował	budowałabyś byś budowała	budowałobyś byś budowało	budowalibyście byście budowali	budowałybyście byście budowały
3 os.	budowałby by budował	budowałaby by budowała	budowałoby by budowało	budowaliby by budowali	budowałyby by budowały

bezosobnik: budowano by

bezokolicznik: budować

imiesłów przysłówkowy współczesny: budując

gerundium: budowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: budujący

imiesłów przymiotnikowy bierny: budowany

odpowiedniki aspektowe: zbudować , wybudować

Rz_osobowy

+

budować

+

CO + (Z CZEGO)

śr.-w.-niem. būden