-
3.
zniszczyć przedmiot zrobiony z kruchego materiału, powodując, że rozpada się na małe kawałki -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Najbliższe środowisko życia człowieka
czynności związane z codziennym życiem w domu -
- zbić lustro, szklankę, szkło, szybę
-
Proszę zapytać syna, dlaczego zbił wazon, czemu bije brata? Starajmy się zanalizować przyczyny takich zachowań i zrozumieć je.
źródło: KWSJP: W zaufaniu, Życie na gorąco nr 38, 1999
Kasia nawet zbiła pod rząd dwa szkiełka od lampy i mówi, że jej wszystko leci z rąk, jak pani popędza.
źródło: KWSJP: Zygmunt Nowakowski: Przylądek Dobrej Nadziei, 1968
Przy przesłuchaniach zbito mu okulary i tak, ledwo co widząc, pojechał z transportem do Dachau.
źródło: KWSJP: Włodzimierz Wnuk: Byłem z wami, 1985
Niedługo cieszyli się swoim łupem złodzieje, którzy w piątek wieczorem zbili szybę wystawową w sklepie przy ul. Długiej.
źródło: KWSJP: BZ: Kronika policyjna, Tygodnik Podhalański nr 3, 1999
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zbiję
zbijemy
2 os. zbijesz
zbijecie
3 os. zbije
zbiją
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zbiłem
+(e)m zbił
zbiłam
+(e)m zbiła
zbiłom
+(e)m zbiło
zbiliśmy
+(e)śmy zbili
zbiłyśmy
+(e)śmy zbiły
2 os. zbiłeś
+(e)ś zbił
zbiłaś
+(e)ś zbiła
zbiłoś
+(e)ś zbiło
zbiliście
+(e)ście zbili
zbiłyście
+(e)ście zbiły
3 os. zbił
zbiła
zbiło
zbili
zbiły
bezosobnik: zbito
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zbijmy
2 os. zbij
zbijcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zbiłbym
bym zbił
zbiłabym
bym zbiła
zbiłobym
bym zbiło
zbilibyśmy
byśmy zbili
zbiłybyśmy
byśmy zbiły
2 os. zbiłbyś
byś zbił
zbiłabyś
byś zbiła
zbiłobyś
byś zbiło
zbilibyście
byście zbili
zbiłybyście
byście zbiły
3 os. zbiłby
by zbił
zbiłaby
by zbiła
zbiłoby
by zbiło
zbiliby
by zbili
zbiłyby
by zbiły
bezosobnik: zbito by
bezokolicznik: zbić
imiesłów przysłówkowy uprzedni: zbiwszy
gerundium: zbicie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. zbicie
zbicia
D. zbicia
zbić
C. zbiciu
zbiciom
B. zbicie
zbicia
N. zbiciem
zbiciami
Ms. zbiciu
zbiciach
W. zbicie
zbicia
imiesłów przymiotnikowy bierny: zbity
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. zbity
zbity
zbity
zbite
zbita
D. zbitego
zbitego
zbitego
zbitego
zbitej
C. zbitemu
zbitemu
zbitemu
zbitemu
zbitej
B. zbitego
zbitego
zbity
zbite
zbitą
N. zbitym
zbitym
zbitym
zbitym
zbitą
Ms. zbitym
zbitym
zbitym
zbitym
zbitej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. zbici
zbici
zbite
zbite
D. zbitych
zbitych
zbitych
zbitych
C. zbitym
zbitym
zbitym
zbitym
B. zbitych
zbitych
zbitych
zbite
N. zbitymi
zbitymi
zbitymi
zbitymi
Ms. zbitych
zbitych
zbitych
zbitych
-
Rzosobowy + zbić + CO -
psł. *jьzbiti // *sъbiti
Obserwuje się wielokierunkowy rozwój semantyczny. Nie zawsze da się rozstrzygnąć, do której przedrostkowej postaci przyporządkować poszczególne segmenty znaczeniowe: *jьzbiti ('zbić, rozbić, rozproszyć'), czy *sъbiti ('bijąc, powodować kurczenie; zespalać').