-
1.
budować na nowo lub odrestaurowywać coś, co zostało zniszczone, zwłaszcza budowle -
CZŁOWIEK I TECHNIKA
Budownictwo
czynności związane z budową -
hiperonimy: odtwarzać
-
- naród, pokolenie odbudowuje; Polacy odbudowują
- odbudowywać budynek, dom, drogę, kościół, most, szkołę, zamek; gospodarkę, przemysł; kraj, miasto, ojczyznę, państwo; Irak, Polskę, Warszawę
- odbudowywać po powodzi, po pożarze, po wojnie
- odbudowywać z gruzów, z ruin, ze zniszczeń
- odbudowywać kilkakrotnie, mozolnie, powoli, razem, stopniowo, szybko, wielokrotnie, wolno, z trudem
- budować i odbudowywać
-
Dzisiejszy wygląd budynek zawdzięcza Tomaszowi Prylińskiemu, odnowicielowi Sukiennic, który odbudowywał rezydencję po pożarze.
źródło: NKJP: Grażyna Starzak: Dom biskupów, Dziennik Polski, 2001-12-28
W dodatku teraz, gdy miał odbudowywać kraj z wojennych zniszczeń, bardziej potrzebował ludzi ze starego reżimu, inżynierów i urzędników, niż dzielnych, ale niedouczonych partyzantów.
źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004
Ludzie chcą odbudowywać domy prawie dokładnie w tych miejscach, w których w ubiegłym roku wylała woda.
źródło: NKJP: Podwyższanie, dogęszczanie, Dziennik Polski, 1998-07-25
Wieś była kilkakrotnie palona, ale nieliczni stali i liczni napływowi mieszkańcy wciąż ją odbudowywali.
źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001
A w Iraku toczy się życie zwykłych ludzi, którzy codziennie chodzą w 48-stopniowym upale do pracy, godzinami stoją w kolejkach po paliwo, odbudowują zrujnowane podczas wojny mosty i szkoły.
źródło: NKJP: Irak codzienny, Polityka, 2005
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. odbudowuję
odbudowujemy
2 os. odbudowujesz
odbudowujecie
3 os. odbudowuje
odbudowują
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. odbudowywałem
+(e)m odbudowywał
odbudowywałam
+(e)m odbudowywała
odbudowywałom
+(e)m odbudowywało
odbudowywaliśmy
+(e)śmy odbudowywali
odbudowywałyśmy
+(e)śmy odbudowywały
2 os. odbudowywałeś
+(e)ś odbudowywał
odbudowywałaś
+(e)ś odbudowywała
odbudowywałoś
+(e)ś odbudowywało
odbudowywaliście
+(e)ście odbudowywali
odbudowywałyście
+(e)ście odbudowywały
3 os. odbudowywał
odbudowywała
odbudowywało
odbudowywali
odbudowywały
bezosobnik: odbudowywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę odbudowywał
będę odbudowywać
będę odbudowywała
będę odbudowywać
będę odbudowywało
będę odbudowywać
będziemy odbudowywali
będziemy odbudowywać
będziemy odbudowywały
będziemy odbudowywać
2 os. będziesz odbudowywał
będziesz odbudowywać
będziesz odbudowywała
będziesz odbudowywać
będziesz odbudowywało
będziesz odbudowywać
będziecie odbudowywali
będziecie odbudowywać
będziecie odbudowywały
będziecie odbudowywać
3 os. będzie odbudowywał
będzie odbudowywać
będzie odbudowywała
będzie odbudowywać
będzie odbudowywało
będzie odbudowywać
będą odbudowywali
będą odbudowywać
będą odbudowywały
będą odbudowywać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. odbudowujmy
2 os. odbudowuj
odbudowujcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. odbudowywałbym
bym odbudowywał
odbudowywałabym
bym odbudowywała
odbudowywałobym
bym odbudowywało
odbudowywalibyśmy
byśmy odbudowywali
odbudowywałybyśmy
byśmy odbudowywały
2 os. odbudowywałbyś
byś odbudowywał
odbudowywałabyś
byś odbudowywała
odbudowywałobyś
byś odbudowywało
odbudowywalibyście
byście odbudowywali
odbudowywałybyście
byście odbudowywały
3 os. odbudowywałby
by odbudowywał
odbudowywałaby
by odbudowywała
odbudowywałoby
by odbudowywało
odbudowywaliby
by odbudowywali
odbudowywałyby
by odbudowywały
bezosobnik: odbudowywano by
bezokolicznik: odbudowywać
imiesłów przysłówkowy współczesny: odbudowując
gerundium: odbudowywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. odbudowywanie
odbudowywania
D. odbudowywania
odbudowywań
C. odbudowywaniu
odbudowywaniom
B. odbudowywanie
odbudowywania
N. odbudowywaniem
odbudowywaniami
Ms. odbudowywaniu
odbudowywaniach
W. odbudowywanie
odbudowywania
imiesłów przymiotnikowy czynny: odbudowujący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. odbudowujący
odbudowujący
odbudowujący
odbudowujące
odbudowująca
D. odbudowującego
odbudowującego
odbudowującego
odbudowującego
odbudowującej
C. odbudowującemu
odbudowującemu
odbudowującemu
odbudowującemu
odbudowującej
B. odbudowującego
odbudowującego
odbudowujący
odbudowujące
odbudowującą
N. odbudowującym
odbudowującym
odbudowującym
odbudowującym
odbudowującą
Ms. odbudowującym
odbudowującym
odbudowującym
odbudowującym
odbudowującej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. odbudowujący
odbudowujący
odbudowujące
odbudowujące
D. odbudowujących
odbudowujących
odbudowujących
odbudowujących
C. odbudowującym
odbudowującym
odbudowującym
odbudowującym
B. odbudowujących
odbudowujących
odbudowujących
odbudowujące
N. odbudowującymi
odbudowującymi
odbudowującymi
odbudowującymi
Ms. odbudowujących
odbudowujących
odbudowujących
odbudowujących
imiesłów przymiotnikowy bierny: odbudowywany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. odbudowywany
odbudowywany
odbudowywany
odbudowywane
odbudowywana
D. odbudowywanego
odbudowywanego
odbudowywanego
odbudowywanego
odbudowywanej
C. odbudowywanemu
odbudowywanemu
odbudowywanemu
odbudowywanemu
odbudowywanej
B. odbudowywanego
odbudowywanego
odbudowywany
odbudowywane
odbudowywaną
N. odbudowywanym
odbudowywanym
odbudowywanym
odbudowywanym
odbudowywaną
Ms. odbudowywanym
odbudowywanym
odbudowywanym
odbudowywanym
odbudowywanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. odbudowywani
odbudowywani
odbudowywane
odbudowywane
D. odbudowywanych
odbudowywanych
odbudowywanych
odbudowywanych
C. odbudowywanym
odbudowywanym
odbudowywanym
odbudowywanym
B. odbudowywanych
odbudowywanych
odbudowywanych
odbudowywane
N. odbudowywanymi
odbudowywanymi
odbudowywanymi
odbudowywanymi
Ms. odbudowywanych
odbudowywanych
odbudowywanych
odbudowywanych
odpowiednik aspektowy: odbudować
-
Rzosobowy + odbudowywać + CO + (z CZEGO)Rzosobowy + odbudowywać + CO + (po CZYM) -
Zob. budować