rozpinać - Wielki słownik języka polskiego PAN

4.

rozciągać pomiędzy oddalonymi od siebie punktami

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

	synonimy:	rozsnuwać
	hiperonimy:	rozciągać rozpościerać

Połączenia

rozpinać parasol, siatkę

Cytaty

Do tego mają ponad kilometr węży różnej średnicy, które misternie rozpinają, gdzie się da, głównie na drzewach, tak, żeby nie widziała ich kamera.

źródło: KWSJP: Wojciech Markiewicz: Jak się robi śnieg?, prasa, 2005

Czy nie czujesz, że wyrywasz mi z piersi to serce, które powinnaś kochać? - Na krzyżu mnie rozpinasz, Publiuszu... zostaw mnie, nie męcz...

źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Gasnące słońce, 1958

Ale jak ujarzmić pędzące 500 km/s cząstki? Rozpinając innego rodzaju żagiel - elektromagnetyczny.

źródło: KWSJP: Karol Jałochowski: Instytut ryzykownych pomysłów, prasa, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozpinam	rozpinamy
2 os.	rozpinasz	rozpinacie
3 os.	rozpina	rozpinają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpinałem +(e)m rozpinał	rozpinałam +(e)m rozpinała	rozpinałom +(e)m rozpinało	rozpinaliśmy +(e)śmy rozpinali	rozpinałyśmy +(e)śmy rozpinały
2 os.	rozpinałeś +(e)ś rozpinał	rozpinałaś +(e)ś rozpinała	rozpinałoś +(e)ś rozpinało	rozpinaliście +(e)ście rozpinali	rozpinałyście +(e)ście rozpinały
3 os.	rozpinał	rozpinała	rozpinało	rozpinali	rozpinały

bezosobnik: rozpinano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozpinał będę rozpinać	będę rozpinała będę rozpinać	będę rozpinało będę rozpinać	będziemy rozpinali będziemy rozpinać	będziemy rozpinały będziemy rozpinać
2 os.	będziesz rozpinał będziesz rozpinać	będziesz rozpinała będziesz rozpinać	będziesz rozpinało będziesz rozpinać	będziecie rozpinali będziecie rozpinać	będziecie rozpinały będziecie rozpinać
3 os.	będzie rozpinał będzie rozpinać	będzie rozpinała będzie rozpinać	będzie rozpinało będzie rozpinać	będą rozpinali będą rozpinać	będą rozpinały będą rozpinać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozpinajmy
2 os.	rozpinaj	rozpinajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpinałbym bym rozpinał	rozpinałabym bym rozpinała	rozpinałobym bym rozpinało	rozpinalibyśmy byśmy rozpinali	rozpinałybyśmy byśmy rozpinały
2 os.	rozpinałbyś byś rozpinał	rozpinałabyś byś rozpinała	rozpinałobyś byś rozpinało	rozpinalibyście byście rozpinali	rozpinałybyście byście rozpinały
3 os.	rozpinałby by rozpinał	rozpinałaby by rozpinała	rozpinałoby by rozpinało	rozpinaliby by rozpinali	rozpinałyby by rozpinały

bezosobnik: rozpinano by

bezokolicznik: rozpinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozpinając

gerundium: rozpinanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozpinanie	rozpinania
D.	rozpinania	rozpinań
C.	rozpinaniu	rozpinaniom
B.	rozpinanie	rozpinania
N.	rozpinaniem	rozpinaniami
Ms.	rozpinaniu	rozpinaniach
W.	rozpinanie	rozpinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozpinający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozpinający	rozpinający	rozpinający	rozpinające	rozpinająca
D.	rozpinającego	rozpinającego	rozpinającego	rozpinającego	rozpinającej
C.	rozpinającemu	rozpinającemu	rozpinającemu	rozpinającemu	rozpinającej
B.	rozpinającego	rozpinającego	rozpinający	rozpinające	rozpinającą
N.	rozpinającym	rozpinającym	rozpinającym	rozpinającym	rozpinającą
Ms.	rozpinającym	rozpinającym	rozpinającym	rozpinającym	rozpinającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozpinający	rozpinający	rozpinające	rozpinające
D.	rozpinających	rozpinających	rozpinających	rozpinających
C.	rozpinającym	rozpinającym	rozpinającym	rozpinającym
B.	rozpinających	rozpinających	rozpinających	rozpinające
N.	rozpinającymi	rozpinającymi	rozpinającymi	rozpinającymi
Ms.	rozpinających	rozpinających	rozpinających	rozpinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozpinany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozpinany	rozpinany	rozpinany	rozpinane	rozpinana
D.	rozpinanego	rozpinanego	rozpinanego	rozpinanego	rozpinanej
C.	rozpinanemu	rozpinanemu	rozpinanemu	rozpinanemu	rozpinanej
B.	rozpinanego	rozpinanego	rozpinany	rozpinane	rozpinaną
N.	rozpinanym	rozpinanym	rozpinanym	rozpinanym	rozpinaną
Ms.	rozpinanym	rozpinanym	rozpinanym	rozpinanym	rozpinanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozpinani	rozpinani	rozpinane	rozpinane
D.	rozpinanych	rozpinanych	rozpinanych	rozpinanych
C.	rozpinanym	rozpinanym	rozpinanym	rozpinanym
B.	rozpinanych	rozpinanych	rozpinanych	rozpinane
N.	rozpinanymi	rozpinanymi	rozpinanymi	rozpinanymi
Ms.	rozpinanych	rozpinanych	rozpinanych	rozpinanych

odpowiednik aspektowy: rozpiąć

Składnia

Rz_osobowy

+

rozpinać

+

KOGO/CO + (GDZIE)

Pochodzenie

ogsł. *orz-pinati, *orz-pinajǫ 'rozciągać; rozpościerać (na części), rozpinać'

Zob. piąć się