zapinać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

łączyć dwie części czegoś za pomocą określonego rodzaju mechanizmu

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Ubranie

czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

	antonimy:	odpinać rozpinać
	hiperonimy:	łączyć

zapinać bluzę, bluzkę, dżinsy, kołnierzyk, koszulę, kurtkę, marynarkę, pasek, płaszcz, rozporek, spodnie, stanik; narty, pasy, teczkę
zapinać rękami
zapinany na guziki, na haftki, na rzep, na suwak
zapinany pod szyję
zapinać przed lustrem
zapinać machinalnie, starannie; zawsze
musi, powinien zapinać
zapinać i odpinać, zapinać i rozpinać; zapinać i poprawiać; wiązać i zapinać, wstawać i zapinać

	Starannie upięła włosy w dobrze mi znany kok, długo zapinała bluzkę i wciągała sweter. źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003
	Człowiek w pomarańczowym skafandrze kosmicznym, w białym hełmie z napisem CCCP, niknie w okrągłym otworze kabiny, zajmuje półleżącą pozycję, zapina pasy. źródło: KWSJP: Zdzisław Kazimierczuk: 108 minut, które wstrząsnęły światem, Młody Technik, 1971, nr 3
	W dniu zabójstwa ubrany był w krótką czarną kurtkę zapinaną na suwak. źródło: NKJP: (dag): Zabójca poszukiwany, Express Ilustrowany, 2003-02-24
	– Nie zawsze – uśmiechnął się Eberhard, zapinając teczkę na stalowe zatrzaski. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005
	Te nerwy Jan Szturc dostrzegał u Adama na każdym kroku, nawet po sposobie, w jaki Adam siadał na belce, zapinał narty albo odpinał je na dole po skoku. źródło: NKJP: Sławomir Mizerski: Adam, no problem, Polityka, nr 2445, 2004-03-27

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapinałem +(e)m zapinał	zapinałam +(e)m zapinała	zapinałom +(e)m zapinało	zapinaliśmy +(e)śmy zapinali	zapinałyśmy +(e)śmy zapinały
2 os.	zapinałeś +(e)ś zapinał	zapinałaś +(e)ś zapinała	zapinałoś +(e)ś zapinało	zapinaliście +(e)ście zapinali	zapinałyście +(e)ście zapinały
3 os.	zapinał	zapinała	zapinało	zapinali	zapinały

bezosobnik: zapinano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zapinał będę zapinać	będę zapinała będę zapinać	będę zapinało będę zapinać	będziemy zapinali będziemy zapinać	będziemy zapinały będziemy zapinać
2 os.	będziesz zapinał będziesz zapinać	będziesz zapinała będziesz zapinać	będziesz zapinało będziesz zapinać	będziecie zapinali będziecie zapinać	będziecie zapinały będziecie zapinać
3 os.	będzie zapinał będzie zapinać	będzie zapinała będzie zapinać	będzie zapinało będzie zapinać	będą zapinali będą zapinać	będą zapinały będą zapinać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zapinajmy
2 os.	zapinaj	zapinajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zapinałbym bym zapinał	zapinałabym bym zapinała	zapinałobym bym zapinało	zapinalibyśmy byśmy zapinali	zapinałybyśmy byśmy zapinały
2 os.	zapinałbyś byś zapinał	zapinałabyś byś zapinała	zapinałobyś byś zapinało	zapinalibyście byście zapinali	zapinałybyście byście zapinały
3 os.	zapinałby by zapinał	zapinałaby by zapinała	zapinałoby by zapinało	zapinaliby by zapinali	zapinałyby by zapinały

bezosobnik: zapinano by

bezokolicznik: zapinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zapinając

gerundium: zapinanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: zapinający

imiesłów przymiotnikowy bierny: zapinany

odpowiednik aspektowy: zapiąć

Rz_osobowy

+

zapinać

+

CO + (na CO)

Z przedrostkiem za- od psł. -*pinati < psł. *pęti *pьnǫ; zob. piąć się