-
1.
kara pieniężna za wykroczenie, najczęściej drogowe, wymierzana przez policję lub inne uprawnione do tego władze -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Prawo i łamanie prawa
więzienie i kara
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Prawo i łamanie prawa
policja i inne służby mundurowe
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Finanse
podatki, opłaty, świadczenia pieniężne -
hiperonimy: grzywna
-
- wysoki mandat; mandat karny; policyjny; gotówkowy, kredytowy
- mandat za brak wymaganych dokumentów, za jazdę "na gapę", za nadmierną prędkość, za nieprawidłowe / złe parkowanie, za niestosowanie się do znaków i sygnałów drogowych, za nieuzasadnione wezwanie policji, za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, za używanie nieprzyzwoitych słów, za wykroczenia przeciwko prawom człowieka, za zanieczyszczenie środowiska, za zaśmiecanie (miasta, targowiska), ...
- cennik, taryfikator; wysokość mandatów
- mandat komuś grozi
- nałożyć/nakładać, wlepić/wlepiać, wypisać, wystawić; dostać, otrzymać, przyjąć; płacić, zapłacić mandat
- karać, ukarać mandatem; ukarany mandatem
-
Od 8 do 14 listopada policjanci z Komendy Powiatowej w Płońsku na podległym terenie przeprowadzili akcję pod [...] kryptonimem „pasy”. W ramach tych działań skontrolowali prawie 700 samochodów [...]. 227 z nich musiało zapłacić mandaty za różnorakie przewinienia, w tym prawie polowa za jazdę bez zapiętych pasów bezpieczeństwa.
źródło: NKJP: redakcja: Kronika policyjna, Tygodnik Ciechanowski, 2004-11-27
To jakiś horror - mówią kierowcy, którzy parkują swoje samochody w mieście. - Parkingowego nie uświadczysz, ale jak spod ziemi wyrasta inspektor i wlepia mandaty.
źródło: NKJP: Kierowcy buntują się przeciwko działaniom „Intelparku”, prasa, 1999
Inspektorzy nałożyli 6 mandatów karnych za wykroczenia z zakresu gospodarki odpadami i ściekami.
źródło: NKJP: (MAŁ): Karalne odprowadzanie, Dziennik Polski, 1998-05-12
Nie mniej niż 500 zł za przekroczenie dozwolonej prędkości o ponad 51 km, 300 zł za nieustąpienie pierwszeństwa, 300 za przejazd „na czerwonym” czy 250 zł za wyprzedzanie na przejściu - to propozycje taryfikatora mandatów.
źródło: NKJP: Taryfikator mandatów, Dziennik Polski, 2000-09-04
Każdy, kto nie chce sprzątać po swoim psie powinien dwa razy zastanowić się, czy warto. Bałaganiarze mogą zostać ukarani przez straż miejską mandatem o wysokości 500 złotych.
źródło: NKJP: TOMASZ CZĘŚCIK: Posprzątaj po swoim psie, prasa, 2006
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. mandat
mandaty
D. mandatu
mandatów
C. mandatowi
mandatom
B. mandat
mandaty
N. mandatem
mandatami
Ms. mandacie
mandatach
W. mandacie
mandaty
-
+ mandat + (za CO) -
niem. Mandat
z łac. mandātum 'rozkaz, polecenie, żądanie, rozporządzenie, pouczenie'
We współczesnym znaczeniu wtórne zapożyczenie z niemieckiego; w dawnym znaczeniu 'rozporządzenie, zezwolenie urzędowe' - pożyczka wprost z łaciny