Jak korzystać ze słownika?

mandat

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

3. społeczny

  • Definicja

    3.

    upoważnienie jakiejś osoby lub organizacji do jakichś działań lub do pełnienia jakiejś funkcji
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Funkcjonowanie państwa

    urzędy i ich funkcjonowanie

  • Połączenia
    • dożywotni; wolny; międzynarodowy; polityczny, społeczny; bezpośredni, silny mandat
    • mandat mieszkańców regionu, wyborców; przedstawiciela prezydenta/ wspólnoty/ Ministerstwa Skarbu Państwa; akcjonariuszy; komisji, parlamentu, prezydenta; TVP; RP; Rady Bezpieczeństwa ONZ, misji OBWE/ ONZ, sił pokojowych ONZ, wojsk ONZ, USA, Ligi Narodów
    • mandat do inwazji, do sprawowania kontroli nad Palestyną; do reprezentowania narodu/ społeczeństwa, do rozmów, do sprawowania władzy/ (tej) funkcji, do zajmowania się lobbingiem, do zasiadania w (tej) komisji; do negocjacji z Amerykanami, do uczestnictwa w jakiejś operacji
    • mandat na gromadzenie informacji, na misję pokojową
    • udzielić mandatu
    • anulować, odebrać, stracić/tracić; wygasić; otrzymać, pełnić, sprawować, uzyskać, wywalczyć, zachować mandat; przedłużenie mandatu
    • działać z mandatu kogoś
  • Cytaty

    - Jestem za bezpośrednim wyborem. Tak wybrany prezydent będzie miał poczucie, że działa z mandatu społecznego, a teraz działa z układu politycznego.

    źródło: NKJP: Skok do wolności?: Dziennik Polski, 2000-10-12

    Na kilka godzin przed głosowaniem, lider demokratycznej większości, senator [...], który poprzednio sprzeciwiał się udzieleniu Bushowi zgody na akcję zbrojną bez mandatu ONZ, zmienił zdanie i w czwartek zapowiedział poparcie prezydenta.

    źródło: NKJP: (PAP): Sukces Busha, Dziennik Polski, 2002-10-12

    30 września wygasa mandat wojsk ONZ nadzorujących zawieszenie broni w Krajinie. Rząd chorwacki zapowiedział, że nie zgodzi się na jego przedłużenie, jeśli „błękitne hełmy” nie doprowadzą - zgodnie ze swym mandatem - do przywrócenia suwerenności Chorwacji nad zbuntowaną prowincją. Obecnie bowiem, według Chorwatów, siły ONZ chronią jedynie serbskie terytorialne zdobycze.

    źródło: NKJP: Z czym papież do Chorwacji, Gazeta Wyborcza, 1994-09-09

    Podczas pierwszej wojny światowej Brytyjczycy przechwycili Jerozolimę i poprzez niezwykłego władcę, Lawrence'a of Arabia, stali się patronami arabskiego wyzwolenia w Jordanii i Arabii Saudyjskiej. Następnie otrzymali mandat Ligi Narodów nad Palestyną i Irakiem (Mezopotamia), podczas gdy Francuzi sprawowali władzę nad Syrią i Libanem.

    źródło: NKJP: Europa - stary przyjaciel Ameryki, Dziennik Polski, 2002-05-24
  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. mandat
    		 mandaty
    D. mandatu
    		 mandatów
    C. mandatowi
    		 mandatom
    B. mandat
    		 mandaty
    N. mandatem
    		 mandatami
    Ms. mandacie
    		 mandatach
    W. mandacie
    		 mandaty
  • Składnia
    bez ograniczeń + mandat +
    KOGO + (do CZEGO)
    bez ograniczeń + mandat +
    KOGO + (na CO)
  • Pochodzenie

    niem. Mandat

    z łac. mandātum 'rozkaz, polecenie, żądanie, rozporządzenie, pouczenie'

    We współczesnym znaczeniu wtórne zapożyczenie z niemieckiego; w dawnym znaczeniu 'rozporządzenie, zezwolenie urzędowe' - pożyczka wprost z łaciny