-
2.
książk. czynić coś częścią większej struktury lub szerszego systemu -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne -
- wbudowywać białka, pył
- wbudowywać coś do krwi, do organizmu, do tkanki
- wbudowywać coś w komórki, w organizm, w pęcherzyki płucne
-
Większość roślin aktywnie przyswaja niektóre zanieczyszczenia, wbudowując je w swój organizm; dotyczy to zwłaszcza metali.
źródło: NKJP: Alicja Krzymowska-Kostrowicka: Geoekologia turystyki i wypoczynku, 1997
Rak szyjki macicy w 90 proc. przypadków jest wywoływany przez wirus brodawczaka (Human Papillomavirus - HPV), który wbudowuje swój materiał genetyczny w zdrowe komórki i powoduje ich nieograniczony rozrost.
źródło: NKJP: Zoran Novaković, Dawid Warszawski: Szczepionka na raka, Gazeta Wyborcza, 1996-02-13
Pył tymczasem nie jest przez organizm wydalany, ale wbudowywany w pęcherzyki płucne, tam absorbuje czynniki rakotwórcze.
źródło: NKJP: Nowy Targ - stolicą zapylenia, Dziennik Polski, 2003-02-06
U zdrowego człowieka żelazo podlega procesowi recyrkulacji - uwolnione z rozpadających się krwinek czerwonych jest wbudowywane do nowo powstających erytrocytów.
źródło: NKJP: VolkovBot: Hemochromatoza, Wikipedia.pl , 2009-05-18
To najgorsza potrawa, pełna szkodliwych, nasyconych kwasów tłuszczowych, a obecnie także metali ciężkich, wbudowujących się do kości zwierząt, z których gotujemy te rosoły.
źródło: NKJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wbudowuję
wbudowujemy
2 os. wbudowujesz
wbudowujecie
3 os. wbudowuje
wbudowują
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wbudowywałem
+(e)m wbudowywał
wbudowywałam
+(e)m wbudowywała
wbudowywałom
+(e)m wbudowywało
wbudowywaliśmy
+(e)śmy wbudowywali
wbudowywałyśmy
+(e)śmy wbudowywały
2 os. wbudowywałeś
+(e)ś wbudowywał
wbudowywałaś
+(e)ś wbudowywała
wbudowywałoś
+(e)ś wbudowywało
wbudowywaliście
+(e)ście wbudowywali
wbudowywałyście
+(e)ście wbudowywały
3 os. wbudowywał
wbudowywała
wbudowywało
wbudowywali
wbudowywały
bezosobnik: wbudowywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę wbudowywał
będę wbudowywać
będę wbudowywała
będę wbudowywać
będę wbudowywało
będę wbudowywać
będziemy wbudowywali
będziemy wbudowywać
będziemy wbudowywały
będziemy wbudowywać
2 os. będziesz wbudowywał
będziesz wbudowywać
będziesz wbudowywała
będziesz wbudowywać
będziesz wbudowywało
będziesz wbudowywać
będziecie wbudowywali
będziecie wbudowywać
będziecie wbudowywały
będziecie wbudowywać
3 os. będzie wbudowywał
będzie wbudowywać
będzie wbudowywała
będzie wbudowywać
będzie wbudowywało
będzie wbudowywać
będą wbudowywali
będą wbudowywać
będą wbudowywały
będą wbudowywać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. wbudowujmy
2 os. wbudowuj
wbudowujcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. wbudowywałbym
bym wbudowywał
wbudowywałabym
bym wbudowywała
wbudowywałobym
bym wbudowywało
wbudowywalibyśmy
byśmy wbudowywali
wbudowywałybyśmy
byśmy wbudowywały
2 os. wbudowywałbyś
byś wbudowywał
wbudowywałabyś
byś wbudowywała
wbudowywałobyś
byś wbudowywało
wbudowywalibyście
byście wbudowywali
wbudowywałybyście
byście wbudowywały
3 os. wbudowywałby
by wbudowywał
wbudowywałaby
by wbudowywała
wbudowywałoby
by wbudowywało
wbudowywaliby
by wbudowywali
wbudowywałyby
by wbudowywały
bezosobnik: wbudowywano by
bezokolicznik: wbudowywać
imiesłów przysłówkowy współczesny: wbudowując
gerundium: wbudowywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. wbudowywanie
wbudowywania
D. wbudowywania
wbudowywań
C. wbudowywaniu
wbudowywaniom
B. wbudowywanie
wbudowywania
N. wbudowywaniem
wbudowywaniami
Ms. wbudowywaniu
wbudowywaniach
W. wbudowywanie
wbudowywania
imiesłów przymiotnikowy czynny: wbudowujący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wbudowujący
wbudowujący
wbudowujący
wbudowujące
wbudowująca
D. wbudowującego
wbudowującego
wbudowującego
wbudowującego
wbudowującej
C. wbudowującemu
wbudowującemu
wbudowującemu
wbudowującemu
wbudowującej
B. wbudowującego
wbudowującego
wbudowujący
wbudowujące
wbudowującą
N. wbudowującym
wbudowującym
wbudowującym
wbudowującym
wbudowującą
Ms. wbudowującym
wbudowującym
wbudowującym
wbudowującym
wbudowującej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wbudowujący
wbudowujący
wbudowujące
wbudowujące
D. wbudowujących
wbudowujących
wbudowujących
wbudowujących
C. wbudowującym
wbudowującym
wbudowującym
wbudowującym
B. wbudowujących
wbudowujących
wbudowujących
wbudowujące
N. wbudowującymi
wbudowującymi
wbudowującymi
wbudowującymi
Ms. wbudowujących
wbudowujących
wbudowujących
wbudowujących
imiesłów przymiotnikowy bierny: wbudowywany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. wbudowywany
wbudowywany
wbudowywany
wbudowywane
wbudowywana
D. wbudowywanego
wbudowywanego
wbudowywanego
wbudowywanego
wbudowywanej
C. wbudowywanemu
wbudowywanemu
wbudowywanemu
wbudowywanemu
wbudowywanej
B. wbudowywanego
wbudowywanego
wbudowywany
wbudowywane
wbudowywaną
N. wbudowywanym
wbudowywanym
wbudowywanym
wbudowywanym
wbudowywaną
Ms. wbudowywanym
wbudowywanym
wbudowywanym
wbudowywanym
wbudowywanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. wbudowywani
wbudowywani
wbudowywane
wbudowywane
D. wbudowywanych
wbudowywanych
wbudowywanych
wbudowywanych
C. wbudowywanym
wbudowywanym
wbudowywanym
wbudowywanym
B. wbudowywanych
wbudowywanych
wbudowywanych
wbudowywane
N. wbudowywanymi
wbudowywanymi
wbudowywanymi
wbudowywanymi
Ms. wbudowywanych
wbudowywanych
wbudowywanych
wbudowywanych
odpowiednik aspektowy: wbudować
-
+ wbudowywać + CO + w CO+ wbudowywać + CO + do CZEGO -
Od: budować