-
3.
umieć kontrolować coś -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
- panować nad ciałem, nad fizjologią, nad gestami, nad głosem; nad emocjami, nad nerwami, nad strachem, nad stresem; nad przebiegiem zdarzeń, nad sytuacją, nad wydarzeniami; nad autem, nad kierownicą, nad koniem, nad maszyną, nad pojazdem, nad rowerem, nad samochodem, nad wozem; nad piłką
- (stracić, utracić) panowanie nad kierownicą; nad bolidem, nad maszyną, nad mercedesem, nad motocyklem, nad nartami, nad pojazdem, nad mercedesem, nad samochodem; z trudem panować
-
Przestał panować nad głosem i gestami.
źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009
Ponieważ kierujący nie panował nad pojazdem, funkcjonariusze postanowili sprawdzić, jaka jest tego przyczyna.
źródło: NKJP: (J.ŚW): Nie może się powstrzymać, Dziennik Polski, 2006-09-01
Prowadzący seata toledo, 22-letni Dariusz J., z niewyjaśnionych przyczyn, na prostej i suchej drodze stracił panowanie nad samochodem i uderzył w drzewo.
źródło: NKJP: (mp.): Tragedia na drodze,Dziennik Łódzki, 2006-05-29
Prywatyzacja przebiega w sposób chaotyczny, brakuje instytucji skarbu państwa, instytucji, która by panowała nad procesem prywatyzacyjnym.
źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.02.1992
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. panuję
panujemy
2 os. panujesz
panujecie
3 os. panuje
panują
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. panowałem
+(e)m panował
panowałam
+(e)m panowała
panowałom
+(e)m panowało
panowaliśmy
+(e)śmy panowali
panowałyśmy
+(e)śmy panowały
2 os. panowałeś
+(e)ś panował
panowałaś
+(e)ś panowała
panowałoś
+(e)ś panowało
panowaliście
+(e)ście panowali
panowałyście
+(e)ście panowały
3 os. panował
panowała
panowało
panowali
panowały
bezosobnik: panowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę panował
będę panować
będę panowała
będę panować
będę panowało
będę panować
będziemy panowali
będziemy panować
będziemy panowały
będziemy panować
2 os. będziesz panował
będziesz panować
będziesz panowała
będziesz panować
będziesz panowało
będziesz panować
będziecie panowali
będziecie panować
będziecie panowały
będziecie panować
3 os. będzie panował
będzie panować
będzie panowała
będzie panować
będzie panowało
będzie panować
będą panowali
będą panować
będą panowały
będą panować
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. panujmy
2 os. panuj
panujcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. panowałbym
bym panował
panowałabym
bym panowała
panowałobym
bym panowało
panowalibyśmy
byśmy panowali
panowałybyśmy
byśmy panowały
2 os. panowałbyś
byś panował
panowałabyś
byś panowała
panowałobyś
byś panowało
panowalibyście
byście panowali
panowałybyście
byście panowały
3 os. panowałby
by panował
panowałaby
by panowała
panowałoby
by panowało
panowaliby
by panowali
panowałyby
by panowały
bezosobnik: panowano by
bezokolicznik: panować
imiesłów przysłówkowy współczesny: panując
gerundium: panowanie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. panowanie
panowania
D. panowania
panowań
C. panowaniu
panowaniom
B. panowanie
panowania
N. panowaniem
panowaniami
Ms. panowaniu
panowaniach
W. panowanie
panowania
imiesłów przymiotnikowy czynny: panujący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. panujący
panujący
panujący
panujące
panująca
D. panującego
panującego
panującego
panującego
panującej
C. panującemu
panującemu
panującemu
panującemu
panującej
B. panującego
panującego
panujący
panujące
panującą
N. panującym
panującym
panującym
panującym
panującą
Ms. panującym
panującym
panującym
panującym
panującej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. panujący
panujący
panujące
panujące
D. panujących
panujących
panujących
panujących
C. panującym
panującym
panującym
panującym
B. panujących
panujących
panujących
panujące
N. panującymi
panującymi
panującymi
panującymi
Ms. panujących
panujących
panujących
panujących
-
Rz osobowy + panować + nad CZYM -
st.pol. panować
Zob. pan