-
3.
pot. wypowiedzieć jakiś dłuższy tekst do konkretnego odbiorcy w sposób zdecydowany i dobitny -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Język
mówienie -
- palnąć gadkę, kazanie, mowę
-
W dniu wyjazdu dyrektor Miszczak palnął mowę do ludu dając za przykład Szwajcarię, gdzie dyrektor banku nie szepnie na temat sekretów firmy nawet żonie, [...]
źródło: NKJP: Marcin Meller: Ja, ten zły, Polityka, 2000-11-18
[...] kiedy chłopiec podszedł, mój współpasażer nieprzyjemnym, kostycznym tonem palnął mu kazanie na temat... Nie, nie zgadniesz, na jaki temat! Starszy pan pouczył chłopca, że żebrać nie wolno, bo to GRZECH [...]
źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996
Nic więc dziwnego, że dowódca pułku przyjął Nowaka niechętnie. Palnął mówkę na temat działalności różnych wysokich sztabów, które zamiast 76-tek przysyłają oficerów do zadań specjalnych.
źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967
Kotowski znowu nie wytrzymał i palnął filipikę,że gdyby armia niemiecka chciała,oczywiście jej przywódcy, Hitlera i faszystów można by już dawno odsunąć od władzy,
źródło: NKJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedźwiedź w katedrze, 2001
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. palnę
palniemy
2 os. palniesz
palniecie
3 os. palnie
palną
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. palnąłem
+(e)m palnął
palnęłam
+(e)m palnęła
palnęłom
+(e)m palnęło
palnęliśmy
+(e)śmy palnęli
palnęłyśmy
+(e)śmy palnęły
2 os. palnąłeś
+(e)ś palnął
palnęłaś
+(e)ś palnęła
palnęłoś
+(e)ś palnęło
palnęliście
+(e)ście palnęli
palnęłyście
+(e)ście palnęły
3 os. palnął
palnęła
palnęło
palnęli
palnęły
bezosobnik: palnięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. palnijmy
2 os. palnij
palnijcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. palnąłbym
bym palnął
palnęłabym
bym palnęła
palnęłobym
bym palnęło
palnęlibyśmy
byśmy palnęli
palnęłybyśmy
byśmy palnęły
2 os. palnąłbyś
byś palnął
palnęłabyś
byś palnęła
palnęłobyś
byś palnęło
palnęlibyście
byście palnęli
palnęłybyście
byście palnęły
3 os. palnąłby
by palnął
palnęłaby
by palnęła
palnęłoby
by palnęło
palnęliby
by palnęli
palnęłyby
by palnęły
bezosobnik: palnięto by
bezokolicznik: palnąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: palnąwszy
gerundium: palnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. palnięcie
palnięcia
D. palnięcia
palnięć
C. palnięciu
palnięciom
B. palnięcie
palnięcia
N. palnięciem
palnięciami
Ms. palnięciu
palnięciach
W. palnięcie
palnięcia
imiesłów przymiotnikowy bierny: palnięty
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. palnięty
palnięty
palnięty
palnięte
palnięta
D. palniętego
palniętego
palniętego
palniętego
palniętej
C. palniętemu
palniętemu
palniętemu
palniętemu
palniętej
B. palniętego
palniętego
palnięty
palnięte
palniętą
N. palniętym
palniętym
palniętym
palniętym
palniętą
Ms. palniętym
palniętym
palniętym
palniętym
palniętej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. palnięci
palnięci
palnięte
palnięte
D. palniętych
palniętych
palniętych
palniętych
C. palniętym
palniętym
palniętym
palniętym
B. palniętych
palniętych
palniętych
palnięte
N. palniętymi
palniętymi
palniętymi
palniętymi
Ms. palniętych
palniętych
palniętych
palniętych
-
+ palnąć + CO -
pol. palić
Pol. palnąć to XVIII-wieczny twór od pol. palić w znaczeniu specjalnym 'strzelać'. Możliwe, że istniał psł. czasownik *palnǫti, ale nie jest poświadczony (Bańk), zob. palić