rozbijać - Wielki słownik języka polskiego PAN

6.

mieć przewagę w walce lub rywalizacji sportowej

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Sport

czynności związane ze sportem

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Wojsko i wojna

czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

	synonimy:	rozgramiać
	hiperonimy:	pokonywać

Połączenia

rozbijać ataki, obronę, wojska

Cytaty

29 XII 1918 oswobodzenie; powstańcy gnieźnieńscy rozbijają Niemców pod Zdziechową i udaremniają im atak na Poznań.

źródło: NKJP: Krystyna Malik, Raciborska Maria (red.): Przewodnik po Polsce, 1996

Brazylia, rozbijając piłkarskiego kopciuszka, czyli zespół Korei Północnej, miał rozpocząć swój marsz po tytuł mistrza świata.

źródło: NKJP: Paweł Stankiewicz: Brazylia wymęczyła zwycięstwo, Dziennik Bałtycki, 2010-06-16

Z tej malowniczej i niesfornej zbieraniny Dawid uformował karną drużynę sześciuset oddanych mu duchem i ciałem zabijaków. Na ich czele urządzał zuchwałe wypady po żywność, rozbijał z zasadzki drobne oddziały królewskie i za daniny bronił ludności przed najściem Filistynów.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozbijam	rozbijamy
2 os.	rozbijasz	rozbijacie
3 os.	rozbija	rozbijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbijałem +(e)m rozbijał	rozbijałam +(e)m rozbijała	rozbijałom +(e)m rozbijało	rozbijaliśmy +(e)śmy rozbijali	rozbijałyśmy +(e)śmy rozbijały
2 os.	rozbijałeś +(e)ś rozbijał	rozbijałaś +(e)ś rozbijała	rozbijałoś +(e)ś rozbijało	rozbijaliście +(e)ście rozbijali	rozbijałyście +(e)ście rozbijały
3 os.	rozbijał	rozbijała	rozbijało	rozbijali	rozbijały

bezosobnik: rozbijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozbijał będę rozbijać	będę rozbijała będę rozbijać	będę rozbijało będę rozbijać	będziemy rozbijali będziemy rozbijać	będziemy rozbijały będziemy rozbijać
2 os.	będziesz rozbijał będziesz rozbijać	będziesz rozbijała będziesz rozbijać	będziesz rozbijało będziesz rozbijać	będziecie rozbijali będziecie rozbijać	będziecie rozbijały będziecie rozbijać
3 os.	będzie rozbijał będzie rozbijać	będzie rozbijała będzie rozbijać	będzie rozbijało będzie rozbijać	będą rozbijali będą rozbijać	będą rozbijały będą rozbijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozbijajmy
2 os.	rozbijaj	rozbijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozbijałbym bym rozbijał	rozbijałabym bym rozbijała	rozbijałobym bym rozbijało	rozbijalibyśmy byśmy rozbijali	rozbijałybyśmy byśmy rozbijały
2 os.	rozbijałbyś byś rozbijał	rozbijałabyś byś rozbijała	rozbijałobyś byś rozbijało	rozbijalibyście byście rozbijali	rozbijałybyście byście rozbijały
3 os.	rozbijałby by rozbijał	rozbijałaby by rozbijała	rozbijałoby by rozbijało	rozbijaliby by rozbijali	rozbijałyby by rozbijały

bezosobnik: rozbijano by

bezokolicznik: rozbijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozbijając

gerundium: rozbijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozbijanie	rozbijania
D.	rozbijania	rozbijań
C.	rozbijaniu	rozbijaniom
B.	rozbijanie	rozbijania
N.	rozbijaniem	rozbijaniami
Ms.	rozbijaniu	rozbijaniach
W.	rozbijanie	rozbijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozbijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbijający	rozbijający	rozbijający	rozbijające	rozbijająca
D.	rozbijającego	rozbijającego	rozbijającego	rozbijającego	rozbijającej
C.	rozbijającemu	rozbijającemu	rozbijającemu	rozbijającemu	rozbijającej
B.	rozbijającego	rozbijającego	rozbijający	rozbijające	rozbijającą
N.	rozbijającym	rozbijającym	rozbijającym	rozbijającym	rozbijającą
Ms.	rozbijającym	rozbijającym	rozbijającym	rozbijającym	rozbijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbijający	rozbijający	rozbijające	rozbijające
D.	rozbijających	rozbijających	rozbijających	rozbijających
C.	rozbijającym	rozbijającym	rozbijającym	rozbijającym
B.	rozbijających	rozbijających	rozbijających	rozbijające
N.	rozbijającymi	rozbijającymi	rozbijającymi	rozbijającymi
Ms.	rozbijających	rozbijających	rozbijających	rozbijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozbijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozbijany	rozbijany	rozbijany	rozbijane	rozbijana
D.	rozbijanego	rozbijanego	rozbijanego	rozbijanego	rozbijanej
C.	rozbijanemu	rozbijanemu	rozbijanemu	rozbijanemu	rozbijanej
B.	rozbijanego	rozbijanego	rozbijany	rozbijane	rozbijaną
N.	rozbijanym	rozbijanym	rozbijanym	rozbijanym	rozbijaną
Ms.	rozbijanym	rozbijanym	rozbijanym	rozbijanym	rozbijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozbijani	rozbijani	rozbijane	rozbijane
D.	rozbijanych	rozbijanych	rozbijanych	rozbijanych
C.	rozbijanym	rozbijanym	rozbijanym	rozbijanym
B.	rozbijanych	rozbijanych	rozbijanych	rozbijane
N.	rozbijanymi	rozbijanymi	rozbijanymi	rozbijanymi
Ms.	rozbijanych	rozbijanych	rozbijanych	rozbijanych

odpowiednik aspektowy: rozbić

Składnia

Rz_osobowy

+

rozbijać

+

KOGO/CO

Pochodzenie

z psł. *orz-bijati

- czasownik wielokrotny do orz-biti (zob. bić )