-
1.
pot. stary, bezużyteczny bądź nie w pełni funkcjonalny przedmiot, sprzęt lub pojazd -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
jakość i intensywność
CZŁOWIEK I TECHNIKA
Urządzenia i maszyny
funkcjonowanie urządzeń i maszyn -
- stary; stuletni; nieładny; bezużyteczny; rozklekotany; jarmarczny; babciny; cholerny; pierwszy lepszy; poczciwy; zasłużony; markowy; kolejny rupieć; przestarzałe; popsute; niepotrzebne, nieużyteczne, zbędne; piwniczne; nędzne; żydowskie; pamiątkowe; niemodne; poczciwe; najrozmaitsze, rozmaite, różne rupiecie
- rupieć z którejś ręki; rupiecie bez wartości
- rupieć pomiędzy gratami
- rupieć na śmietniku; rupiecie w pokoju, w suterenie, na strychu
- rupiecie, gadżety; rupiecie, gałgany; rupiecie, (dziurawe,...) garnki; rupiecie, (stare,...) graty; rupiecie, strzępki; rupiecie, śmieci; rupiecie i resztki czegoś; rupiecie i żelastwo; zabytek, rupieć; zawalidroga, rupieć; zgliszcza, rupieć; brud, rupiecie; syf, rupiecie; gruz i rupiecie; szmaty, rupiecie
- skład, składowisko rupiecia; sterta, stos, zwały; kilogram; aukcja, wyprzedaż; miłośnik rupieci
- wózek z rupieciami
- pełny rupiecia
- rupieć rozkraczył się; rupiecie piętrzą się
- rupiecie lecące (na głowę,...)
- pozbywać się rupieci
- rozwalić rupiecia; kupować; zbierać; znaleźć; odwalić; przerzucać; przewracać; uprzątnąć, wymiatać; wyrzucać; przypominać rupiecie
- jeździć; wydawać się rupieciem
- przepełniony; zawalony rupieciami
- wywlekać (ze śmieci,...) rupiecie
-
Gdyby się panu śpieszyło, nie jechałby pan takim gratem. Pański rupieć nie wyciąga więcej niż trzydzieści kilometrów na godzinę.
źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967
Kolejka podmiejska, która jeździ z Odessy do Kiszyniowa, jest zrujnowanym, pozbijanym gwoździami i blachą, połatanym deskami i dziurawą dyktą rupieciem.
źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Ołowiane żołnierzyki, Gazeta Wyborcza, 1992-12-12
Trzeba pozbierać, poznosić i wywieźć tony potrzaskanych mebli, szczątków urządzeń sklepowych i mieszkalnych, rupieci, brudów, śmieci, odpadków wszelakich, gałganów, strzępów ubrań, bielizny oraz pościeli.
źródło: NKJP: Stefan Ernest: O wojnie wielkich Niemiec z Żydami Warszawy: 1939-1943, 2003
Mamy teraz taki rozwój cywilizacji, że co pięć minut powstają jakieś nowe formy techniczne, przy których stare wynalazki stają się rupieciami. Rupieciem jest na przykład odtwarzacz wideo.
źródło: NKJP: (emka): Nowe stare, Dlaczego?, 2009-08-20
Wyrzucano tam przez okno niepotrzebne rupiecie: dziurawe garnki, telewizor turystyczny, stare radio, lampę oraz jakieś trudne do zidentyfikowania przedmioty [...].
źródło: NKJP: Michał Bielecki: Siostra Komandosa, 1997
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2, m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rupieć
rupiecie
D. rupiecia
rupieci
C. rupieciowi
rupieciom
B. rupiecia
rupieć
rupiecie
N. rupieciem
rupieciami
Ms. rupieciu
rupieciach
W. rupieciu
rupiecie
-
Mimo że najwcześniejszy zapis wyrazu odnotowano u pisarzy z południowo-wschodnich Kresów Rzeczypospolitej, wobec braku poświadczeń w języku ukraińskim i białoruskim (także rosyjskim), należy wykluczyć pożyczkę wschodniosłowiańską. Bańkowski konstatuje bez przekonania: "może z jidisz (?)".