-
4.
wskazywać czas późniejszy niż jest w rzeczywistości -
- krak. spaźniać się
-
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości czasu
upływ czasu -
synonimy: opóźniać się
późnić
późnić się
spóźniać
antonimy: spieszyć
-
- zegar, zegarek spóźnia się
- spóźniać się 3 minuty, 5 minut...
- spóźniać się o 3 minuty, o 5 minut...
-
– Aż tak późno? – szukając potwierdzenia, rzucił okiem na tissota połyskującego na jego przegubie. Było jeszcze później. Stojący zegar spóźniał się trzy minuty.
źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003
[...] spod bezrzęsych powiek spojrzał na wieżę ze złotym kurkiem i plamistą ręką sięgnął do kieszonki po zegarek. - Wasz zegar spóźnia się o pięć minut - odezwał się cierpko do woźnicy.
źródło: NKJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998
Tolerancja zegara mechanicznego określonej klasy może wynosić 5 sekund na dobę, zaś jego elektroniczny odpowiednik będzie spaźniał się 5 sekund na miesiąc.
źródło: NKJP: Jerzy Pikuła: Strażnik czasu, Dziennik Zachodni, 2011
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. spóźniam się
spóźniamy się
2 os. spóźniasz się
spóźniacie się
3 os. spóźnia się
spóźniają się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. spóźniałem się
+(e)m się spóźniał
spóźniałam się
+(e)m się spóźniała
spóźniałom się
+(e)m się spóźniało
spóźnialiśmy się
+(e)śmy się spóźniali
spóźniałyśmy się
+(e)śmy się spóźniały
2 os. spóźniałeś się
+(e)ś się spóźniał
spóźniałaś się
+(e)ś się spóźniała
spóźniałoś się
+(e)ś się spóźniało
spóźnialiście się
+(e)ście się spóźniali
spóźniałyście się
+(e)ście się spóźniały
3 os. spóźniał się
spóźniała się
spóźniało się
spóźniali się
spóźniały się
bezosobnik: spóźniano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się spóźniał
będę się spóźniać
będę się spóźniała
będę się spóźniać
będę się spóźniało
będę się spóźniać
będziemy się spóźniali
będziemy się spóźniać
będziemy się spóźniały
będziemy się spóźniać
2 os. będziesz się spóźniał
będziesz się spóźniać
będziesz się spóźniała
będziesz się spóźniać
będziesz się spóźniało
będziesz się spóźniać
będziecie się spóźniali
będziecie się spóźniać
będziecie się spóźniały
będziecie się spóźniać
3 os. będzie się spóźniał
będzie się spóźniać
będzie się spóźniała
będzie się spóźniać
będzie się spóźniało
będzie się spóźniać
będą się spóźniali
będą się spóźniać
będą się spóźniały
będą się spóźniać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. spóźniajmy się
2 os. spóźniaj się
spóźniajcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. spóźniałbym się
bym się spóźniał
spóźniałabym się
bym się spóźniała
spóźniałobym się
bym się spóźniało
spóźnialibyśmy się
byśmy się spóźniali
spóźniałybyśmy się
byśmy się spóźniały
2 os. spóźniałbyś się
byś się spóźniał
spóźniałabyś się
byś się spóźniała
spóźniałobyś się
byś się spóźniało
spóźnialibyście się
byście się spóźniali
spóźniałybyście się
byście się spóźniały
3 os. spóźniałby się
by się spóźniał
spóźniałaby się
by się spóźniała
spóźniałoby się
by się spóźniało
spóźnialiby się
by się spóźniali
spóźniałyby się
by się spóźniały
bezosobnik: spóźniano by się
bezokolicznik: spóźniać się
imiesłów przysłówkowy współczesny: spóźniając się
gerundium: spóźnianie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. spóźnianie się
spóźniania się
D. spóźniania się
spóźniań się
C. spóźnianiu się
spóźnianiom się
B. spóźnianie się
spóźniania się
N. spóźnianiem się
spóźnianiami się
Ms. spóźnianiu się
spóźnianiach się
W. spóźnianie się
spóźniania się
imiesłów przymiotnikowy czynny: spóźniający się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. spóźniający się
spóźniający się
spóźniający się
spóźniające się
spóźniająca się
D. spóźniającego się
spóźniającego się
spóźniającego się
spóźniającego się
spóźniającej się
C. spóźniającemu się
spóźniającemu się
spóźniającemu się
spóźniającemu się
spóźniającej się
B. spóźniającego się
spóźniającego się
spóźniający się
spóźniające się
spóźniającą się
N. spóźniającym się
spóźniającym się
spóźniającym się
spóźniającym się
spóźniającą się
Ms. spóźniającym się
spóźniającym się
spóźniającym się
spóźniającym się
spóźniającej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. spóźniający się
spóźniający się
spóźniające się
spóźniające się
D. spóźniających się
spóźniających się
spóźniających się
spóźniających się
C. spóźniającym się
spóźniającym się
spóźniającym się
spóźniającym się
B. spóźniających się
spóźniających się
spóźniających się
spóźniające się
N. spóźniającymi się
spóźniającymi się
spóźniającymi się
spóźniającymi się
Ms. spóźniających się
spóźniających się
spóźniających się
spóźniających się
-
Rz nieżywotny + spóźniać się + (ILE)Rz nieżywotny + spóźniać się + (o ILE) -