lornetka

  • przyrząd optyczny zbudowany z dwu połączonych ze sobą lunet, służący do obserwowania kogoś lub czegoś z dużej odległości
  • CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Urządzenia i maszyny

    rodzaje urządzeń i maszyn

  • hiperonimy:  przyrząd
    • teatralna, wojskowa; optyczna, zwykła; silna lornetka; lornetka pryzmatyczna, szerokokątna
    • lornetka do obserwacji, do oglądania czegoś; lornetka na statywie
    • lornetka z pryzmatami, z zoomem
    • lornetka na szyi; lornetka o jakichś parametrach, o jakimś powiększeniu, o jakiejś średnicy; lornetka w ręku
    • lornetka i aparat, lornetki i lunety
    • obiektyw, okular, soczewki, szkło; parametry, pole widzenia, powiększenie lornetki
    • statyw do lornetki; obraz z lornetki
    • człowiek, spacer z lornetką
    • potrzebować, używać lornetki
    • brać, odłożyć, opuścić, podnieść, skierować, trzymać, unieść; mieć, posiadać; podać komuś, wziąć, zabrać lornetkę
    • sięgnąć po lornetkę; dostrzec, obserwować, oglądać, widzieć, zobaczyć coś; patrzyć przez lornetkę
  • Dyrektor zoo z okna swojego ekskluzywnego hotelowego apartamentu przez lornetkę obserwował błękitne morze.

    źródło: NKJP: Tomasz Trojanowski: Wielki powrót, 2007

    Strażnicy nie są uzbrojeni, nie mają krótkofalówek, do ich standardowego wyposażenia należą lornetka i kompas.

    źródło: NKJP: Milczenie Rysiów, Gazeta Wyborcza, 1992-12-28

    W odnalezieniu Merkurego bardzo pomoże lornetka oraz najjaśniejsza na niebie Wenus, w stosunku do której Merkury znajdzie się poniżej i nieco na prawo.

    źródło: NKJP: Piotr Majewski: Szał ciał, Polityka, 2004

    Dobra lornetka ma centralnie nastawianą ostrość, niezależną regulację okularów, umożliwiającą prowadzenie obserwacji osobom z wadą nadwzroczności i krótkowzroczności, a także przeciwdeszczową osłonkę na okulary

    źródło: NKJP: Ekwipunek ptakoluba, Dziennik Polski, 2000-03-04

    Dwuobiektywowa lornetka, początkowo jeszcze budowana według zasady Galileusza, stopniowo stawała się częścią ekwipunku oficerów wszystkich rodzajów wojsk.

    źródło: NKJP: Piotr Matejuk: Wojskowe przyrządy optyczne w II Rzeczypospolitej, 1997

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. lornetka
    lornetki
    D. lornetki
    lornetek
    C. lornetce
    lornetkom
    B. lornetkę
    lornetki
    N. lornetką
    lornetkami
    Ms. lornetce
    lornetkach
    W. lornetko
    lornetki
  • fr. lorgnette

    Przy wymowie fr. [lorńjet] spodziewaną postacią jest poświadczona u Adama Mickiewicza lornietka; forma lornetka pod wpływem luneta (Sław).

CHRONOLOGIZACJA:
1797, Gazeta Warszawska, nr 102, polona.pl
Data ostatniej modyfikacji: 01.02.2023