-
2.
wystąpienie przeciw władzy, dążące do jej obalenia lub ograniczenia -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Funkcjonowanie państwa
władza państwowa
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Zasady współżycia społecznego
stosunki, grupy i organizacje społeczne -
- gwałtowny, nagły, wielki bunt; bunt chłopski, robotniczy; zbrojny
- bunt chłopów, ludności, marynarzy, mas, niewolników, poddanych, społeczeństwa, więźniów, wojska, załogi, żołnierzy
- bunt przeciw władzy; przeciwko rządowi, systemowi
- bunt na pokładzie, na ulicy
- bunty i powstania, bunty i rebelie, bunty i strajki
- przywódca, uczestnik buntu; na czele buntu; zarzewie buntu
- wiadomość, wieść o buncie; (brać) udział w buncie
- bunt trwał, wybuchł gdzieś; rodzi się
- opanować, planować, podnieść/podnosić, stłumić, tłumić, wszcząć, wywołać, wzniecić, zorganizować bunt
- zagrozić buntem
- dojść/dochodzić, doprowadzić, nawoływać, podżegać, prowokować, wzywać, zachęcać do buntu
- uczestniczyć w buncie
-
W Gdańsku za rzeczywistą rewoltę zwolenników reformacji przeciwko władzom miejskim (1526) ścięto czternastu przywódców buntu.
źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002
[...] rycerstwo polskie na Kujawach, które czuło, że rycerze niemieccy zagrażają im w awansach na książęcym dworze, wywołało bunt skierowany przeciwko księciu (1277/1278).
źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych. Praca zbiorowa, 2005
Co się tyczy papierosów, to zgodnie z ogólnoamerykańską tendencją obowiązywał swego czasu na okręcie zakaz używania tytoniu, ale załoga zagroziła buntem. „Musiałem pozwolić palić - opowiada kapitan Burke. - Inaczej by mnie zlinczowali”.
źródło: NKJP: Piotr Sztajner: Złowroga głębia, CKM, 2000
Klub nie wypłaca piłkarzom pensji, premii i sum kontraktowych. [...] W minionym sezonie kilkakrotnie dochodziło do buntów w zespole. Gracze - mimo że nie opłacani - wywalczyli awans do Pucharu Zdobywców Pucharów.
źródło: NKJP: Piłka nożna, Gazeta Wyborcza, 1994-07-07
Jean Baudrillard [...] mówi o odwróceniu ról społecznych: dawniej to poddani, biedacy, niewolnicy chcieli uniezależnić się od swoich panów robiąc w tym celu bunty i rebelie, dziś natomiast to bogaci, panujący, rządzący światem chcieliby uwolnić się od biednych, podległych, zmarginalizowanych.
źródło: NKJP: Ryszard Kapuścinski: Lapidaria IV-VI, 2008
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. bunt
bunty
D. buntu
buntów
C. buntowi
buntom
B. bunt
bunty
N. buntem
buntami
Ms. buncie
buntach
W. buncie
bunty
-
+ bunt + (KOGO) + (przeciw/przeciwko KOMU/CZEMU) -
śr.-w.-niem. bund 'związek'
Wyraz dawniej funkcjonował w polszczyźnie w znaczeniu 'przymierze, związek', zaś znaczenia 'zmowa, spisek', 'powstanie' oraz 'sprzeciw, opór' są wtórne.