odcinać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

oddzielać ostrym narzędziem od całości

Wymowa

[otcinać] lub pot. [oćcinać]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

oddzielać

Połączenia

odcinać gałęzie, konary, pędy, wierzchołki drzew; kable, linkę, przewody; kawałek mięsa, krążki, plasterki czegoś
odcinać nożem, piłą, sekatorem
sukienka odcinana gdzieś

Cytaty

	Wyładowano urządzenie na kółkach, z wielką pokrywą, pod którą odgrzewały się naszyjniki z parówek. Sprzedawca odcinał po jednej, kładł na papierowej tacce, obok bułkę i kleks musztardy. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003
	Szczelinę, którą będziemy piankować, wypełniamy zawsze od dołu, kierując otwór pistoletu powolnym, jednostajnym ruchem w górę. Po stwardnieniu pianki [...] bardzo ostrym nożem odcinamy jej nadmiar. źródło: NKJP: (BN): Do konkretnych celów, Dziennik Polski - Dom, 2003-03-05
	Rozpoczęte wczoraj odcinanie części dziobowej wraku okrętu podwodnego „Kursk” przerwano po ponad dwóch godzinach z powodu uszkodzenia łańcucha kotwicznego piły. źródło: NKJP: Cięcie „Kurska”, Dziennik Polski - Świat, 2001-09-05
	Do dzisiaj natomiast gościmy w tej świątyni króla Władysława IV. Podobno to właśnie on był modelem pozującym do obrazu „Święty Marcin odcinający połeć swojego płaszcza i dający go biednym”. źródło: NKJP: Zygmunt Rola: Tajemnice Ostrowa Tumskiego, 2000
	Duże powodzenie mają w tym roku tzw. princessy, czyli sukienki z cięć francuskich, przechodzących przez biust, ładnie przylegające w talii i rozkloszowane na dole; mogą być odcinane pod linią biustu. źródło: NKJP: (MM): Princessy mają powodzenie, Dziennik Polski - Kraków, 2001-04-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odcinam	odcinamy
2 os.	odcinasz	odcinacie
3 os.	odcina	odcinają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odcinałem +(e)m odcinał	odcinałam +(e)m odcinała	odcinałom +(e)m odcinało	odcinaliśmy +(e)śmy odcinali	odcinałyśmy +(e)śmy odcinały
2 os.	odcinałeś +(e)ś odcinał	odcinałaś +(e)ś odcinała	odcinałoś +(e)ś odcinało	odcinaliście +(e)ście odcinali	odcinałyście +(e)ście odcinały
3 os.	odcinał	odcinała	odcinało	odcinali	odcinały

bezosobnik: odcinano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odcinał będę odcinać	będę odcinała będę odcinać	będę odcinało będę odcinać	będziemy odcinali będziemy odcinać	będziemy odcinały będziemy odcinać
2 os.	będziesz odcinał będziesz odcinać	będziesz odcinała będziesz odcinać	będziesz odcinało będziesz odcinać	będziecie odcinali będziecie odcinać	będziecie odcinały będziecie odcinać
3 os.	będzie odcinał będzie odcinać	będzie odcinała będzie odcinać	będzie odcinało będzie odcinać	będą odcinali będą odcinać	będą odcinały będą odcinać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odcinajmy
2 os.	odcinaj	odcinajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odcinałbym bym odcinał	odcinałabym bym odcinała	odcinałobym bym odcinało	odcinalibyśmy byśmy odcinali	odcinałybyśmy byśmy odcinały
2 os.	odcinałbyś byś odcinał	odcinałabyś byś odcinała	odcinałobyś byś odcinało	odcinalibyście byście odcinali	odcinałybyście byście odcinały
3 os.	odcinałby by odcinał	odcinałaby by odcinała	odcinałoby by odcinało	odcinaliby by odcinali	odcinałyby by odcinały

bezosobnik: odcinano by

bezokolicznik: odcinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odcinając

gerundium: odcinanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odcinanie	odcinania
D.	odcinania	odcinań
C.	odcinaniu	odcinaniom
B.	odcinanie	odcinania
N.	odcinaniem	odcinaniami
Ms.	odcinaniu	odcinaniach
W.	odcinanie	odcinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odcinający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odcinający	odcinający	odcinający	odcinające	odcinająca
D.	odcinającego	odcinającego	odcinającego	odcinającego	odcinającej
C.	odcinającemu	odcinającemu	odcinającemu	odcinającemu	odcinającej
B.	odcinającego	odcinającego	odcinający	odcinające	odcinającą
N.	odcinającym	odcinającym	odcinającym	odcinającym	odcinającą
Ms.	odcinającym	odcinającym	odcinającym	odcinającym	odcinającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odcinający	odcinający	odcinające	odcinające
D.	odcinających	odcinających	odcinających	odcinających
C.	odcinającym	odcinającym	odcinającym	odcinającym
B.	odcinających	odcinających	odcinających	odcinające
N.	odcinającymi	odcinającymi	odcinającymi	odcinającymi
Ms.	odcinających	odcinających	odcinających	odcinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odcinany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odcinany	odcinany	odcinany	odcinane	odcinana
D.	odcinanego	odcinanego	odcinanego	odcinanego	odcinanej
C.	odcinanemu	odcinanemu	odcinanemu	odcinanemu	odcinanej
B.	odcinanego	odcinanego	odcinany	odcinane	odcinaną
N.	odcinanym	odcinanym	odcinanym	odcinanym	odcinaną
Ms.	odcinanym	odcinanym	odcinanym	odcinanym	odcinanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odcinani	odcinani	odcinane	odcinane
D.	odcinanych	odcinanych	odcinanych	odcinanych
C.	odcinanym	odcinanym	odcinanym	odcinanym
B.	odcinanych	odcinanych	odcinanych	odcinane
N.	odcinanymi	odcinanymi	odcinanymi	odcinanymi
Ms.	odcinanych	odcinanych	odcinanych	odcinanych

odpowiednik aspektowy: odciąć

Składnia

Rz_osobowy

+

odcinać

+

CO + (CZYM) + (od CZEGO)

Pochodzenie

Zob. ciąć