odcinać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

4.

uniemożliwiać kontakt z kimś lub czymś

Wymowa

[otcinać] lub pot. [oćcinać]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

izolować

Połączenia

odcinać ludzi, młodzież, naród, Polskę
odcinać od bliskich, od innych ludzi, od kontaktów z kimś; od codzienności, od otoczenia, od rzeczywistości; od cywilizacji, od historii, od korzeni, od Kościoła, od kultury i edukacji, od narodu, od polskości, od przeszłości; od Europy, od świata
odcinać skutecznie

Cytaty

	W Moskwie już w XV wieku odcinano posłów cudzoziemskich od kontaktów z ludnością miejscową, gromadząc wokół nich ogromną liczbę śledzących każdy krok donosicieli. źródło: NKJP: Poselskie obyczaje, Dziennik Polski - Magazyn, 2000-01-28
	Nie można powtarzać: nie znam komputera - bo ogłupia, telewizora - bo przy nim się idiocieje, nie używam telefonu komórkowego - bo zniewala. Takie stanowisko odcina twórcę od odbiorcy, który najczęściej posługuje się i komputerem, i komórką. źródło: NKJP: Zachłanność na życie, Dziennik Polski - Pejzaż, 2003-03-15
	Już ongiś klasyk Młynarski w piosence „Po co babcię denerwować?” postulował drukowanie osobnego pisemka dla babci, by nie dowiedziała się, że syn siedzi w kiciu. Była to bodaj wówczas aluzja do Gomułki, odcinanego od złych wiadomości. źródło: NKJP: Wacław Krupiński: Pomysł dobry, ale zły, Dziennik Polski - Pejzaż, 2003-09-13
	Wyjazd z Warszawy automatycznie odcina mnie od wielu obowiązków i daje alibi do nicnierobienia. źródło: NKJP: Krystyna Janda: Moja Droga B., 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odcinam	odcinamy
2 os.	odcinasz	odcinacie
3 os.	odcina	odcinają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odcinałem +(e)m odcinał	odcinałam +(e)m odcinała	odcinałom +(e)m odcinało	odcinaliśmy +(e)śmy odcinali	odcinałyśmy +(e)śmy odcinały
2 os.	odcinałeś +(e)ś odcinał	odcinałaś +(e)ś odcinała	odcinałoś +(e)ś odcinało	odcinaliście +(e)ście odcinali	odcinałyście +(e)ście odcinały
3 os.	odcinał	odcinała	odcinało	odcinali	odcinały

bezosobnik: odcinano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odcinał będę odcinać	będę odcinała będę odcinać	będę odcinało będę odcinać	będziemy odcinali będziemy odcinać	będziemy odcinały będziemy odcinać
2 os.	będziesz odcinał będziesz odcinać	będziesz odcinała będziesz odcinać	będziesz odcinało będziesz odcinać	będziecie odcinali będziecie odcinać	będziecie odcinały będziecie odcinać
3 os.	będzie odcinał będzie odcinać	będzie odcinała będzie odcinać	będzie odcinało będzie odcinać	będą odcinali będą odcinać	będą odcinały będą odcinać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odcinajmy
2 os.	odcinaj	odcinajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odcinałbym bym odcinał	odcinałabym bym odcinała	odcinałobym bym odcinało	odcinalibyśmy byśmy odcinali	odcinałybyśmy byśmy odcinały
2 os.	odcinałbyś byś odcinał	odcinałabyś byś odcinała	odcinałobyś byś odcinało	odcinalibyście byście odcinali	odcinałybyście byście odcinały
3 os.	odcinałby by odcinał	odcinałaby by odcinała	odcinałoby by odcinało	odcinaliby by odcinali	odcinałyby by odcinały

bezosobnik: odcinano by

bezokolicznik: odcinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odcinając

gerundium: odcinanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odcinanie	odcinania
D.	odcinania	odcinań
C.	odcinaniu	odcinaniom
B.	odcinanie	odcinania
N.	odcinaniem	odcinaniami
Ms.	odcinaniu	odcinaniach
W.	odcinanie	odcinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odcinający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odcinający	odcinający	odcinający	odcinające	odcinająca
D.	odcinającego	odcinającego	odcinającego	odcinającego	odcinającej
C.	odcinającemu	odcinającemu	odcinającemu	odcinającemu	odcinającej
B.	odcinającego	odcinającego	odcinający	odcinające	odcinającą
N.	odcinającym	odcinającym	odcinającym	odcinającym	odcinającą
Ms.	odcinającym	odcinającym	odcinającym	odcinającym	odcinającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odcinający	odcinający	odcinające	odcinające
D.	odcinających	odcinających	odcinających	odcinających
C.	odcinającym	odcinającym	odcinającym	odcinającym
B.	odcinających	odcinających	odcinających	odcinające
N.	odcinającymi	odcinającymi	odcinającymi	odcinającymi
Ms.	odcinających	odcinających	odcinających	odcinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odcinany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odcinany	odcinany	odcinany	odcinane	odcinana
D.	odcinanego	odcinanego	odcinanego	odcinanego	odcinanej
C.	odcinanemu	odcinanemu	odcinanemu	odcinanemu	odcinanej
B.	odcinanego	odcinanego	odcinany	odcinane	odcinaną
N.	odcinanym	odcinanym	odcinanym	odcinanym	odcinaną
Ms.	odcinanym	odcinanym	odcinanym	odcinanym	odcinanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odcinani	odcinani	odcinane	odcinane
D.	odcinanych	odcinanych	odcinanych	odcinanych
C.	odcinanym	odcinanym	odcinanym	odcinanym
B.	odcinanych	odcinanych	odcinanych	odcinane
N.	odcinanymi	odcinanymi	odcinanymi	odcinanymi
Ms.	odcinanych	odcinanych	odcinanych	odcinanych

odpowiednik aspektowy: odciąć

Składnia

+

odcinać

+

KOGO | CO + od KOGO | CZEGO

Pochodzenie

Zob. ciąć