pracować - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

być zatrudnionym gdzieś i wykonywać czynności, za które otrzymuje się wynagrodzenie

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

kobieta, mężczyzna pracuje; rolnicy pracują; lud pracujący, masy pracujące
pracować na budowie, na stanowisku doradcy, sprzedawcy...; na etacie, na umowę o dzieło, zlecenie...; na czarno; na akord; na własny rachunek
pracować u prywatnego przedsiębiorcy; u ojca; u konkurencji; u państwa Gombrowiczów
pracować w firmie, w przedsiębiorstwie, w sklepie...; w fabryce, w hucie, w kopalni; w banku, w kancelarii, w sądzie, w szkole, w szpitalu; w górnictwie, w przemyśle, w służbie zdrowia; w ogrodzie, w polu
pracować zarobkowo, zawodowo; ciężko, fizycznie, naukowo, umysłowo; nielegalnie

	Po studiach Antonioni pracował w banku. W 1939 roku wyjechał do Rzymu, gdzie związał się z pismem „Cinema”. źródło: NKJP: Jacek Szczerba: Wczoraj do Polski przyjechał Michelangelo Antonioni, Gazeta Wyborcza, 1996-03-21
	Początkowo pracowałam na etacie referenta, potem dodali mi do tytułu przymiotnik „starszy“. źródło: NKJP: Magda Dittmer: Na kartach historii miasta, Dziennik Kociewski, 1999-10-01
	W najkorzystniejszej sytuacji są ci ubezpieczeni, którzy przez całą karierę zawodową pracowali u jednego pracodawcy, ponieważ za nich wszystkie formalności załatwi ich zakład pracy. źródło: NKJP: ZUS. Edukacja z ekranu, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2001-08-29
	- A mama, co robi? - spytała przełykając ślinę. - Mama nie pracuje. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991
	Wie pani, jak kobieta nie pracuje, pozwala się utrzymywać, swoje życie i zainteresowania ograniczy do domu i dzieci, to takie obniżenia nastrojów mogą się niestety pojawiać. źródło: NKJP: Monika Rakusa: 39,9, 2008

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pracowałem +(e)m pracował	pracowałam +(e)m pracowała	pracowałom +(e)m pracowało	pracowaliśmy +(e)śmy pracowali	pracowałyśmy +(e)śmy pracowały
2 os.	pracowałeś +(e)ś pracował	pracowałaś +(e)ś pracowała	pracowałoś +(e)ś pracowało	pracowaliście +(e)ście pracowali	pracowałyście +(e)ście pracowały
3 os.	pracował	pracowała	pracowało	pracowali	pracowały

bezosobnik: pracowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pracował będę pracować	będę pracowała będę pracować	będę pracowało będę pracować	będziemy pracowali będziemy pracować	będziemy pracowały będziemy pracować
2 os.	będziesz pracował będziesz pracować	będziesz pracowała będziesz pracować	będziesz pracowało będziesz pracować	będziecie pracowali będziecie pracować	będziecie pracowały będziecie pracować
3 os.	będzie pracował będzie pracować	będzie pracowała będzie pracować	będzie pracowało będzie pracować	będą pracowali będą pracować	będą pracowały będą pracować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pracujmy
2 os.	pracuj	pracujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pracowałbym bym pracował	pracowałabym bym pracowała	pracowałobym bym pracowało	pracowalibyśmy byśmy pracowali	pracowałybyśmy byśmy pracowały
2 os.	pracowałbyś byś pracował	pracowałabyś byś pracowała	pracowałobyś byś pracowało	pracowalibyście byście pracowali	pracowałybyście byście pracowały
3 os.	pracowałby by pracował	pracowałaby by pracowała	pracowałoby by pracowało	pracowaliby by pracowali	pracowałyby by pracowały

bezosobnik: pracowano by

bezokolicznik: pracować

imiesłów przysłówkowy współczesny: pracując

gerundium: pracowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: pracujący

	+	pracować	+	(GDZIE)
	+	pracować	+	u KOGO

Czasownik odrzeczownikowy od praca ; zob. praca