gruczoł

Definicja

anat. narząd składający się z komórek, które wytwarzają i wydzielają substancje potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka lub zwierzęcia
Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Połączenia
gruczoł powiększony; męski, żeński; płciowy, rozrodczy, łojowy, łzowy, mlekowy, potowy, ślinowy; przytarczyczny, sutkowy, trawienny

budowa, rodzaj, wielkość; aktywność, funkcja, praca; choroba, nadczynność, niedoczynność, przerost, rak, rozrost, zanik, zapalenie gruczołu

gruczoł produkuje (coś), wydziela coś, wytwarza (coś), zanika, zawiera (coś)

badać, usunąć, wyciąć gruczoł

	Tarczyca jest gruczołem bardzo dobrze unaczynionym i pod względem zaopatrzenia w krew zajmuje jedno z pierwszych miejsc w organizmie. źródło: NKJP: Jan Zarzycki, Jan Kuryszko: Anatomia mikroskopowa zwierząt domowych i człowieka, 1995
	Teraz rzecz dokonuje się w ciszy i spokoju, co nie zmienia jednak faktu, że młodą kobietę mocno już dławi rak gruczołów limfatycznych szyi. źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1981
	Może gdyby natura nie ukryła stercza w głębi miednicy, widok powiększonego gruczołu szybciej skłaniałby do poszukiwania ratunku? źródło: NKJP: Paweł Walewski: Sedno męskości, Polityka, 2002-05-25
	Nadnercza są potrzebne do życia tak jak woda i powietrze. [...]. Jeżeli substancja, którą produkują, jest dostarczana z zewnątrz, tzn. w lekach steroidowych, działalność nadnerczy ustaje i gruczoły zanikają. źródło: NKJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

CHRONOLOGIZACJA:

SStp
SPXVI
SKN
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP

FRAZEOLOGIZMY:

gruczoł dokrewny
gruczoł wydzielania wewnętrznego
gruczoł wewnątrzwydzielniczy
gruczoł krokowy
gruczoł tarczowy
gruczoł tarczycowy
gruczoł Ziemi

Data ostatniej modyfikacji: 15.05.2011