wpatrzyć się

wpatrzeć się

  • zatrzymać na kimś lub na czymś wzrok i patrzeć uporczywie
  • [fpatszyć sie lub pot. fpaczszyć sie]

  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    zmysły

    • wpatrzyć się błagalnym wzrokiem, półprzytomnymi oczami
    • wpatrzyć się w czeluść krypty, w drzwi, w jeden punkt, w migocące płomienie, w mrok, w czyjeś oczy, w okno, w przestrzeń, w sufit, w czyjąś twarz, w zamglony horyzont
    • wpatrzyć się z napięciem, z wyrazem uwielbienia
    • wpatrzyć się badawczo, błagalnie, dobrze, przenikliwie, uważnie
    • wpatrzyć się w kogoś jak w jakąś zjawę, jak w obraz
  • Skrzypnęły drzwi łazienki i ukazała się Celestyna. Rodzice umilkli i wpatrzyli się w swoją młodszą córkę. Cesia wyglądała uroczo.

    źródło: KWSJP: Małgorzata Musierowicz: Szósta klepka, 1977

    W ruchach jednego z niewolników było coś dziwnie znajomego. Był bez wątpienia młody, silny, zręczny. Kalias wpatrzył się w niego uważnie, czekając na moment, aż młodzieniec odwróci się twarzą w stronę drzewa i stanie w świetle ogniska.

    źródło: KWSJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

    Oparłam głowę na podkurczonych kolanach i wpatrzyłam się w ogień.

    źródło: KWSJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999

    Starzec przerwał i w zamyśleniu wpatrzył się w posadzkę.

    źródło: KWSJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

    Po drugiej stronie kanału, za ceglanym murem, panowała cisza i nie widać było żadnego ruchu. Ale gdyby ktoś bystrzej wpatrzył się z góry, mógłby tam dostrzec żołnierza w hełmie i flagę biało-czerwoną pomiędzy zielenią.

    źródło: KWSJP: Zbigniew Flisowski: Westerplatte, Płomyczek, 1963, nr 17

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wpatrzę się
    wpatrzymy się
    2 os. wpatrzysz się
    wpatrzycie się
    3 os. wpatrzy się
    wpatrzą się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wpatrzyłem się
    +(e)m się wpatrzył
    wpatrzyłam się
    +(e)m się wpatrzyła
    wpatrzyłom się
    +(e)m się wpatrzyło
    wpatrzyliśmy się
    +(e)śmy się wpatrzyli
    wpatrzyłyśmy się
    +(e)śmy się wpatrzyły
    2 os. wpatrzyłeś się
    +(e)ś się wpatrzył
    wpatrzyłaś się
    +(e)ś się wpatrzyła
    wpatrzyłoś się
    +(e)ś się wpatrzyło
    wpatrzyliście się
    +(e)ście się wpatrzyli
    wpatrzyłyście się
    +(e)ście się wpatrzyły
    3 os. wpatrzył się
    wpatrzyła się
    wpatrzyło się
    wpatrzyli się
    wpatrzyły się

    bezosobnik: wpatrzono się

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wpatrzmy się
    2 os. wpatrz się
    wpatrzcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wpatrzyłbym się
    bym się wpatrzył
    wpatrzyłabym się
    bym się wpatrzyła
    wpatrzyłobym się
    bym się wpatrzyło
    wpatrzylibyśmy się
    byśmy się wpatrzyli
    wpatrzyłybyśmy się
    byśmy się wpatrzyły
    2 os. wpatrzyłbyś się
    byś się wpatrzył
    wpatrzyłabyś się
    byś się wpatrzyła
    wpatrzyłobyś się
    byś się wpatrzyło
    wpatrzylibyście się
    byście się wpatrzyli
    wpatrzyłybyście się
    byście się wpatrzyły
    3 os. wpatrzyłby się
    by się wpatrzył
    wpatrzyłaby się
    by się wpatrzyła
    wpatrzyłoby się
    by się wpatrzyło
    wpatrzyliby się
    by się wpatrzyli
    wpatrzyłyby się
    by się wpatrzyły

    bezosobnik: wpatrzono by się

    bezokolicznik: wpatrzyć się

    imiesłów przysłówkowy uprzedni:

    wpatrzywszy się

    gerundium: wpatrzenie się

    odpowiednik aspektowy: wpatrywać się

  • Rzżywotny + wpatrzyć się +
    w KOGO/CO
  • Zob. patrzeć

CHRONOLOGIZACJA:
SJPXVII
STR
SL: pod: wpatrzeć się
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 14.05.2021