zajrzeć

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

4. słońce

  • Definicja

    4.

    oświetlić jakieś pomieszczenie światłem wpadającym z zewnątrz
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Niebo i wszechświat

    słońce i księżyc, pory dnia

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  zaglądnąć
  • Połączenia
    • księżyc zajrzał; słońce zajrzało; promienie zajrzały
    • zajrzeć do pokoju
    • zajrzeć przez okno
  • Cytaty

    Była godzina dwunasta i do mrocznej klasy zajrzało słońce, które wychyliło się zza dachu Collegium Chemicum.

    źródło: KWSJP: Małgorzata Musierowicz: Szósta klepka, 1977

    Poprzedniego dnia zanosiło się na deszcz ze śniegiem, ale kiedy rano odsłoniła okno, słońce zajrzało do środka.

    źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004

    Zerwałem się i ubrałem pośpiesznie, a księżyc, który dopiero co wzeszedł, zajrzał ogromny przez okno i nagłym rzutem chlusnął w pokój strumień światła, niwecząc w jednej chwili ciemność.

    źródło: KWSJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946

    Obudziłem się w zupełnych ciemnościach. Dopiero przez odchylone okiennice do pokoju zajrzał świt.

    źródło: KWSJP: Jan Mar: Powrót do kolebki, 1976
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zajrzę
    		 zajrzymy
    2 os. zajrzysz
    		 zajrzycie
    3 os. zajrzy
    		 zajrzą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zajrzałem
    +(e)m zajrzał
    		 zajrzałam
    +(e)m zajrzała
    		 zajrzałom
    +(e)m zajrzało
    		 zajrzeliśmy
    +(e)śmy zajrzeli
    		 zajrzałyśmy
    +(e)śmy zajrzały
    2 os. zajrzałeś
    +(e)ś zajrzał
    		 zajrzałaś
    +(e)ś zajrzała
    		 zajrzałoś
    +(e)ś zajrzało
    		 zajrzeliście
    +(e)ście zajrzeli
    		 zajrzałyście
    +(e)ście zajrzały
    3 os. zajrzał
    		 zajrzała
    		 zajrzało
    		 zajrzeli
    		 zajrzały

    bezosobnik: zajrzano

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zajrzyjmy
    2 os. zajrzyj
    		 zajrzyjcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zajrzałbym
    bym zajrzał
    		 zajrzałabym
    bym zajrzała
    		 zajrzałobym
    bym zajrzało
    		 zajrzelibyśmy
    byśmy zajrzeli
    		 zajrzałybyśmy
    byśmy zajrzały
    2 os. zajrzałbyś
    byś zajrzał
    		 zajrzałabyś
    byś zajrzała
    		 zajrzałobyś
    byś zajrzało
    		 zajrzelibyście
    byście zajrzeli
    		 zajrzałybyście
    byście zajrzały
    3 os. zajrzałby
    by zajrzał
    		 zajrzałaby
    by zajrzała
    		 zajrzałoby
    by zajrzało
    		 zajrzeliby
    by zajrzeli
    		 zajrzałyby
    by zajrzały

    bezosobnik: zajrzano by

    bezokolicznik: zajrzeć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: zajrzawszy

    gerundium: zajrzenie

    odpowiednik aspektowy: zaglądać

  • Składnia
    Rznieżywotny + zajrzeć +
    (przez CO) + GDZIE
  • Pochodzenie

    Zob. dojrzeć (we mgle), spojrzeć