-
3.
pot. próbować zorientować się w sytuacji -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka
nazwy działań intelektualnych człowieka -
- rozglądać się w sytuacji
-
Rosja nie jest demokratyczna i zapewne nigdy [...] nie będzie demokratyczna. Właściwie nie wiadomo dlaczego, choć rozglądając się w jej historii, można by zaryzykować przynajmniej kilka odpowiedzi.
źródło: NKJP: Jarosław Marek Rymkiewicz: Rozmowy polskie w latach 1995-2008, 2009
Palił w milczeniu cygaro. Musiał sporządzić rejestr faktów. Nazywał to rozglądaniem się w nowej sytuacji.
źródło: NKJP: Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan: Stawka większa niż życie, 1967
Dzisiaj międzynarodowi inwestorzy [...] rozglądają się, gdzie mogliby zainwestować; ale inwestować długoterminowo, a nie spekulować.
źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.07.2002
Było jeszcze jedno ogłoszenie [...]: mieszkania budowane przez Kanadyjczyków w K., niedaleko Konstancina. [...] Dojeżdżamy do K. Na pewno nie kupimy, rozglądamy się, co i jak.
źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozglądam się
rozglądamy się
2 os. rozglądasz się
rozglądacie się
3 os. rozgląda się
rozglądają się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozglądałem się
+(e)m się rozglądał
rozglądałam się
+(e)m się rozglądała
rozglądałom się
+(e)m się rozglądało
rozglądaliśmy się
+(e)śmy się rozglądali
rozglądałyśmy się
+(e)śmy się rozglądały
2 os. rozglądałeś się
+(e)ś się rozglądał
rozglądałaś się
+(e)ś się rozglądała
rozglądałoś się
+(e)ś się rozglądało
rozglądaliście się
+(e)ście się rozglądali
rozglądałyście się
+(e)ście się rozglądały
3 os. rozglądał się
rozglądała się
rozglądało się
rozglądali się
rozglądały się
bezosobnik: rozglądano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się rozglądał
będę się rozglądać
będę się rozglądała
będę się rozglądać
będę się rozglądało
będę się rozglądać
będziemy się rozglądali
będziemy się rozglądać
będziemy się rozglądały
będziemy się rozglądać
2 os. będziesz się rozglądał
będziesz się rozglądać
będziesz się rozglądała
będziesz się rozglądać
będziesz się rozglądało
będziesz się rozglądać
będziecie się rozglądali
będziecie się rozglądać
będziecie się rozglądały
będziecie się rozglądać
3 os. będzie się rozglądał
będzie się rozglądać
będzie się rozglądała
będzie się rozglądać
będzie się rozglądało
będzie się rozglądać
będą się rozglądali
będą się rozglądać
będą się rozglądały
będą się rozglądać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozglądajmy się
2 os. rozglądaj się
rozglądajcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozglądałbym się
bym się rozglądał
rozglądałabym się
bym się rozglądała
rozglądałobym się
bym się rozglądało
rozglądalibyśmy się
byśmy się rozglądali
rozglądałybyśmy się
byśmy się rozglądały
2 os. rozglądałbyś się
byś się rozglądał
rozglądałabyś się
byś się rozglądała
rozglądałobyś się
byś się rozglądało
rozglądalibyście się
byście się rozglądali
rozglądałybyście się
byście się rozglądały
3 os. rozglądałby się
by się rozglądał
rozglądałaby się
by się rozglądała
rozglądałoby się
by się rozglądało
rozglądaliby się
by się rozglądali
rozglądałyby się
by się rozglądały
bezosobnik: rozglądano by się
bezokolicznik: rozglądać się
imiesłów przysłówkowy współczesny: rozglądając się
gerundium: rozglądanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rozglądanie się
rozglądania się
D. rozglądania się
rozglądań się
C. rozglądaniu się
rozglądaniom się
B. rozglądanie się
rozglądania się
N. rozglądaniem się
rozglądaniami się
Ms. rozglądaniu się
rozglądaniach się
W. rozglądanie się
rozglądania się
imiesłów przymiotnikowy czynny: rozglądający się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. rozglądający się
rozglądający się
rozglądający się
rozglądające się
rozglądająca się
D. rozglądającego się
rozglądającego się
rozglądającego się
rozglądającego się
rozglądającej się
C. rozglądającemu się
rozglądającemu się
rozglądającemu się
rozglądającemu się
rozglądającej się
B. rozglądającego się
rozglądającego się
rozglądający się
rozglądające się
rozglądającą się
N. rozglądającym się
rozglądającym się
rozglądającym się
rozglądającym się
rozglądającą się
Ms. rozglądającym się
rozglądającym się
rozglądającym się
rozglądającym się
rozglądającej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. rozglądający się
rozglądający się
rozglądające się
rozglądające się
D. rozglądających się
rozglądających się
rozglądających się
rozglądających się
C. rozglądającym się
rozglądającym się
rozglądającym się
rozglądającym się
B. rozglądających się
rozglądających się
rozglądających się
rozglądające się
N. rozglądającymi się
rozglądającymi się
rozglądającymi się
rozglądającymi się
Ms. rozglądających się
rozglądających się
rozglądających się
rozglądających się
odpowiedniki aspektowe: rozejrzeć się , rozglądnąć się
-
Rzosobowy + rozglądać się + w CZYMRzosobowy + rozglądać się + ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE -
ogsł. *orz-ględati sę
z psł. *ględati (sę) 'patrzeć'
Bezpośredni (bezprzedrostkowy) polski kontynuant formy prasłowiańskiej: ględać / glądać poświadczony od XVI w., dziś występuje tylko w gwarach.