orać

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

3. kimś

  • 3.

    pot.  wykorzystywać kogoś do ciężkiej pracy
  • CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

    Praca

    organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

    • orać kimś jak łysymi końmi, jak wołem, jak wołami
  • Nie pozwoliłam sobą pomiatać i pod tym względem nie mogę narzekać. Ale że orała we mnie po piętnaście godzin, że chwilami padałam ze zmęczenia, to już inna sprawa.

    źródło: KWSJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001

    Ludzie od czasu powodzi sprzed trzydziestu lat nie za bardzo wychodzili w pole, tym bardziej że deszcz mógłby wyłożyć zboże, dziki wyjść z lasu, a w ogóle nikt w ludzi nie orał jak w Żydów za faraona, klimat panował umiarkowany, kto miał, ten miał, kto nie miał, ten się nie martwił.

    źródło: KWSJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

    Twój stary orze we mnie jak w łysego konia, kości nie czuję - zełgał. - Powiem ojcu, żeby cię na parę dni zwolnił od roboty.

    źródło: KWSJP: Maria Józefacka: To co najpiękniejsze, 1977

    Dwaj z nich zarzekali się, że lada chwila wyjadą do Londynu, zrobią tam wielkie pieniądze i po powrocie kupią całą sieć sklepów, ale na razie nie mieli ani grosza i Ściepko orał nimi jak wołami.

    źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008

    Widzą, że ma głowę do wszystkiego, to orzą nim, ile się da.

    źródło: KWSJP: Władysław Dunarowski: Skazani na dożywocie, 1985

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. orzę
    kwestion. oram
    orzemy
    kwestion. oramy
    2 os. orzesz
    kwestion. orasz
    orzecie
    kwestion. oracie
    3 os. orze
    kwestion. ora
    orzą
    kwestion. orają

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. orałem
    +(e)m orał
    orałam
    +(e)m orała
    orałom
    +(e)m orało
    oraliśmy
    +(e)śmy orali
    orałyśmy
    +(e)śmy orały
    2 os. orałeś
    +(e)ś orał
    orałaś
    +(e)ś orała
    orałoś
    +(e)ś orało
    oraliście
    +(e)ście orali
    orałyście
    +(e)ście orały
    3 os. orał
    orała
    orało
    orali
    orały

    bezosobnik: orano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę orał
    będę orać
    będę orała
    będę orać
    będę orało
    będę orać
    będziemy orali
    będziemy orać
    będziemy orały
    będziemy orać
    2 os. będziesz orał
    będziesz orać
    będziesz orała
    będziesz orać
    będziesz orało
    będziesz orać
    będziecie orali
    będziecie orać
    będziecie orały
    będziecie orać
    3 os. będzie orał
    będzie orać
    będzie orała
    będzie orać
    będzie orało
    będzie orać
    będą orali
    będą orać
    będą orały
    będą orać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. orzmy
    kwestion. orajmy
    kwestion. órzmy
    2 os. orz
    kwestion. oraj
    kwestion. órz
    orzcie
    kwestion. orajcie
    kwestion. órzcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. orałbym
    bym orał
    orałabym
    bym orała
    orałobym
    bym orało
    oralibyśmy
    byśmy orali
    orałybyśmy
    byśmy orały
    2 os. orałbyś
    byś orał
    orałabyś
    byś orała
    orałobyś
    byś orało
    oralibyście
    byście orali
    orałybyście
    byście orały
    3 os. orałby
    by orał
    orałaby
    by orała
    orałoby
    by orało
    oraliby
    by orali
    orałyby
    by orały

    bezosobnik: orano by

    bezokolicznik: orać

    imiesłów przysłówkowy współczesny:

    orząc
    kwestion. orając

    gerundium: oranie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: orzący

  • bez ograniczeń + orać +
    w KOGO
    bez ograniczeń + orać +
    KIM
  • psł. *orati 'orać'