-
1.
dać coś komuś na pewien czas i pod warunkiem zwrotu przed upływem określonego terminu -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Finanse
czynności, przedmioty związane z pieniędzmi -
- bank, budżet pożyczył; gmina pożyczyła; miasto pożyczyło
- pożyczyć koledze, koleżance; gminie, miastu; rządowi
- pożyczyć długopis, ołówek; książkę, płytę, telefon; auto, kajak, rower, samochód; sprzęt; forsę, kapitał, kwotę, pieniądze, sumę, środki
- pożyczyć chętnie
- (nie) chcieć, (nie) móc; obiecać pożyczyć
-
Pożycz mi tysiąc złotych, oddam po pierwszym.
źródło: NKJP: Maria Borowa: Dominika znaczy niedziela, 1993
Radio było ważne, bo zapewniało kontakt z „Wolną Europą”, więc oświadczyłem, że ono jest własnością matki, która mi je tylko pożyczyła.
źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995
- Pożyczcie szklankę cukru - zaatakowaliśmy Roszka od progu.
źródło: NKJP: Monika Piątkowska, Leszek Talko: Talki w wielkim mieście, 2002
- Warnecki nieźle prosperuje, ma jakąś firmę drzewną w Milanówku. Wybieram się do niego. Może pożyczy mi na remont.
źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: czyściec, 1993
Przyszła spytać, czy nie pożyczyłabym im pieniędzy na elektryczną piłę.
źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. pożyczę
pożyczymy
2 os. pożyczysz
pożyczycie
3 os. pożyczy
pożyczą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. pożyczyłem
+(e)m pożyczył
pożyczyłam
+(e)m pożyczyła
pożyczyłom
+(e)m pożyczyło
pożyczyliśmy
+(e)śmy pożyczyli
pożyczyłyśmy
+(e)śmy pożyczyły
2 os. pożyczyłeś
+(e)ś pożyczył
pożyczyłaś
+(e)ś pożyczyła
pożyczyłoś
+(e)ś pożyczyło
pożyczyliście
+(e)ście pożyczyli
pożyczyłyście
+(e)ście pożyczyły
3 os. pożyczył
pożyczyła
pożyczyło
pożyczyli
pożyczyły
bezosobnik: pożyczono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. pożyczmy
2 os. pożycz
pożyczcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. pożyczyłbym
bym pożyczył
pożyczyłabym
bym pożyczyła
pożyczyłobym
bym pożyczyło
pożyczylibyśmy
byśmy pożyczyli
pożyczyłybyśmy
byśmy pożyczyły
2 os. pożyczyłbyś
byś pożyczył
pożyczyłabyś
byś pożyczyła
pożyczyłobyś
byś pożyczyło
pożyczylibyście
byście pożyczyli
pożyczyłybyście
byście pożyczyły
3 os. pożyczyłby
by pożyczył
pożyczyłaby
by pożyczyła
pożyczyłoby
by pożyczyło
pożyczyliby
by pożyczyli
pożyczyłyby
by pożyczyły
bezosobnik: pożyczono by
bezokolicznik: pożyczyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: pożyczywszy
gerundium: pożyczenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. pożyczenie
pożyczenia
D. pożyczenia
pożyczeń
C. pożyczeniu
pożyczeniom
B. pożyczenie
pożyczenia
N. pożyczeniem
pożyczeniami
Ms. pożyczeniu
pożyczeniach
W. pożyczenie
pożyczenia
imiesłów przymiotnikowy bierny: pożyczony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. pożyczony
pożyczony
pożyczony
pożyczone
pożyczona
D. pożyczonego
pożyczonego
pożyczonego
pożyczonego
pożyczonej
C. pożyczonemu
pożyczonemu
pożyczonemu
pożyczonemu
pożyczonej
B. pożyczonego
pożyczonego
pożyczony
pożyczone
pożyczoną
N. pożyczonym
pożyczonym
pożyczonym
pożyczonym
pożyczoną
Ms. pożyczonym
pożyczonym
pożyczonym
pożyczonym
pożyczonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. pożyczeni
pożyczeni
pożyczone
pożyczone
D. pożyczonych
pożyczonych
pożyczonych
pożyczonych
C. pożyczonym
pożyczonym
pożyczonym
pożyczonym
B. pożyczonych
pożyczonych
pożyczonych
pożyczone
N. pożyczonymi
pożyczonymi
pożyczonymi
pożyczonymi
Ms. pożyczonych
pożyczonych
pożyczonych
pożyczonych
odpowiednik aspektowy: pożyczać
-
+ pożyczyć + KOMU + CO + (na CO) -
psł. *požitъčiti 'dać komuś coś do używania, przekazać do korzystania'
Postać prasłowiańska jest czasownikiem odrzeczownikowym od *požitъkъ 'używanie czegoś, użytek, użyteczność, zysk, korzyść'; od podstawowego *požitъčiti wtórnie utworzona bezprzedrostkowa postać *žitъčiti, wskutek odrzucenia rzekomego przedrostka po-, w rzeczywistości należącego do podstawy czasownika; zob. życzyć, pożytek
-
+ pożyczyć + KOMU + CO + (na CO)