Jak korzystać ze słownika?

nos

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. część ciała

  • Definicja

    1.

    wystająca część ciała u człowieka i niektórych zwierząt, z dwoma otworami służącymi do oddychania i wąchania, usytuowana nad ustami
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    części ciała, elementy i substancje składowe


    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    zmysły


    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Świat zwierząt

    budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  kichawa
  • Połączenia
    • długi, garbaty, haczykowaty, krzywy, mały, mięsisty, orli, perkaty, prosty, szpiczasty, wydatny, zakrzywiony, zadarty; opuchnięty, spuchnięty; czerwony, siny; cieknący, przytkany, zatkany, zapchany, zasmarkany, zawalony nos
    • nos i gardło, nos i tchawica, nos i zatoki; głowa i nos, oczy i nos, uszy i nos
    • czubek, koniec, nasada; kształt; nieżyt, uraz, złamanie nosa
    • aerozole, krople, spray; chusteczka, chustka do nosa; !?chusteczka, !?chustka; dziurka !?od nosa; gile, katar, kozy, krew, smarki, wydzielina; krwawienie, krwotok, wyciek; wymaz z nosa
    • oddech, wydech przez nos
    • dziurki; kolczyk, kółko w nosie
    • obetrzeć, wytrzeć/wycierać (chusteczką, rękawem); przepłukiwać, udrażniać, wydmuchać, wysiąkać, wysmarkać; zatkać/zatykać; pudrować, przypudrować; marszczyć, zmarszczyć; przekłuwać nos
    • włożyć, wsadzić (palec) do nosa; krwawić; coś cieknie, kapie, leci, wychodzi z nosa; zdjąć coś z nosa
    • oddychać, parskać; wciągnąć (powietrze), wypuścić (dym, powietrze) przez nos
    • dłubać, podłubać w nosie
  • Cytaty

    [...] nietrzeźwy rowerzysta stracił panowanie nad kierowanym przez siebie pojazdem i wywrócił się, łamiąc sobie nos i doznając otarcia naskórka twarzy.

    źródło: NKJP: (DOER): Głową w bramę, Dziennik Polski, 2000-11-27

    Niektórzy mężczyźni lubią smutne dziewczyny, ale od ponuractwa robią się zmarszczki. Tu – pokazała kąciki ust – i tu – pokazała skrzydełka nosa.

    źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008

    Umieszczony pod nosem czujnik rejestruje rytm oddechu [...].

    źródło: NKJP: Język na skróty, Dziennik Polski, 2002-03-30

    Z równo nad czołem przyciętą grzywką i piegami na nosie wciąż jeszcze wyglądała jak mała, grzeczna dziewczynka.

    źródło: NKJP: Ida Fink: Ślady, 1996

    Kobiety, a nawet mężczyźni, noszą kolczyki w uszach, pierścienie w nosach i kółka na wargach.

    źródło: NKJP: Adam Elbanowski: Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006
  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. nos
    		 nosy
    D. nosa
    		 nosów
    C. nosowi
    		 nosom
    B. nos
    		 nosy
    N. nosem
    		 nosami
    Ms. nosie
    		 nosach
    W. nosie
    		 nosy
  • Pochodzenie

    psł. *nosъ

  • Informacja normatywna

    Uznawane za niepoprawne w połączeniach:  chustka od nosa ,  chusteczka od nosa