domysł

  • Definicja
    sąd powzięty na podstawie nasuwających się, ale niewystarczających przesłanek
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Działalność intelektualna człowieka

    wytwory działań intelektualnych człowieka

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  domniemanie
    spekulacja
    spekulacyjka
  • Połączenia
    • absurdalne, fałszywe, mgliste, mylne, niedorzeczne, niepokojące, słuszne, śmieszne, trafne, złowieszcze domysły
    • domysły i insynuacje, domysły i niedomówienia, domysły i niepewność, domysły i plotki; komentarze i domysły, pomówienia i domysły, poszlaki i domysły
    • pole dla domysłów
    • powód do domysłów
    • domysł nasuwa się, narodził się, znajduje potwierdzenie; domysły idą w jakimś kierunku, krążą, męczą kogoś, mnożą się, przychodzą do głowy, pojawiają się, potwierdziły się, roją się komuś w głowie
    • snuć, ukrócić domysły; zdradzić komuś swoje domysły; coś budzi, potwierdza, wywołuje domysły
    • dzielić się domysłami
    • coś skłania do domysłów
    • położyć tamę, zapobiec domysłom
    • być zdanym, pozwalać sobie na domysły
    • coś obrasta w domysły
    • zdradzić się z domysłem
    • gubić się, nie ustawać, prześcigać się, upewniać się w domysłach
  • Cytaty

    Nagle w koronach drzew usłyszałem głos wilgi. Tak, byłem pewny, że to ona. […] Nerwowo wypatrywałem ptaka. Mignęła mi żółta plama, która była potwierdzeniem mego domysłu.

    źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009

    O czym tak duma? […] Może żałuje, że nie z Albaną siedzi przy ogniu? - dręczyła się. Niejasny domysł nagle zamienił się w pewność.

    źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

    Domysłom nie było końca. Gadali jeden przez drugiego, dzieląc się z innymi zarówno nadzieją, jak i obawami.

    źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007

    Natychmiast pojawiły się więc domysły, że katastrofa boeinga TWA była wynikiem zamachu terrorystycznego.

    źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Boeing wybuchł nad atlantykiem, Gazeta Wyborcza, 1996-07-19

    Wśród ludzi zaczynają krążyć także domysły, jakoby samochód został porzucony po jakimś bandyckim napadzie.

    źródło: NKJP: (wk): Właściciel miał inne sprawy na głowie, Dziennik Łódzki, 2005-12-21

  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. domysł
    		 domysły
    D. domysłu
    		 domysłów
    C. domysłowi
    		 domysłom
    B. domysł
    		 domysły
    N. domysłem
    		 domysłami
    Ms. domyśle
    		 domysłach
    W. domyśle
    		 domysły
  • Pochodzenie

    Zob. domyślić się

CHRONOLOGIZACJA:
2 połowa XV w., SStp
Inne znaczenie: 'zdolność, bystrość umysłu'
FRAZEOLOGIZMY:
w domyśle
CHRONOLOGIZACJA FRAZEOLOGIZMY POKAŻ WSZYSTKO
Data ostatniej modyfikacji: 14.04.2025