uchronić się
-
przedsięwziąć jakieś środki, by uniknąć czegoś, co jest dla nas niekorzystne lub niebezpieczne
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: ustrzec się
-
- uchronić się od błędów, od pomyłek, od przykrych niespodzianek
- uchronić się przed chorobą, przed karą, przed niebezpieczeństwem, przed popełnieniem głupstwa, przed rakiem skóry, przed utratą zdrowia, przed uzależnieniem, przed zagrożeniem, przed zderzeniem, przed zimnem; przed oszustami, przed wrogiem
-
Miała [...] na rękach, twarzy i nawet na tych swoich blond włosach ślady sadzy i ciemnego popiołu, przed czym nie uchronił się nikt, kto pracował na wystudzonych pogorzeliskach.
źródło: KWSJP: Julian Kawalec: Ukraść brata. Oset, 1985
Niejeden z młodych polskich archeologów miał możność przekonać się, jak dokładnie należy przestrzegać teoretycznych pouczeń dotyczących na przykład podnoszenia z ziemi zabytków, aby uchronić się przed ukąszeniem kobry.
źródło: KWSJP: Kazimierz Michałowski: Od Edfu do Faras, 1983
[...] szczegółowy wywiad i oględziny pacjentów przed wpuszczeniem ich na teren przychodni czy szpitala w dostateczny sposób zabezpieczały przed przykrymi niespodziankami, od których nie uchroniono się w pierwszych dniach epidemii.
źródło: KWSJP: Zbigniew Hora: Variola vera, 1982
Mówić do ludzi, obcować z ludźmi, wpływać na nich i ich wpływowi ulegać. Tylko tak mogłem uchronić się od melancholii emigranta.
źródło: KWSJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. uchronię się
uchronimy się
2 os. uchronisz się
uchronicie się
3 os. uchroni się
uchronią się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. uchroniłem się
+(e)m się uchronił
uchroniłam się
+(e)m się uchroniła
uchroniłom się
+(e)m się uchroniło
uchroniliśmy się
+(e)śmy się uchronili
uchroniłyśmy się
+(e)śmy się uchroniły
2 os. uchroniłeś się
+(e)ś się uchronił
uchroniłaś się
+(e)ś się uchroniła
uchroniłoś się
+(e)ś się uchroniło
uchroniliście się
+(e)ście się uchronili
uchroniłyście się
+(e)ście się uchroniły
3 os. uchronił się
uchroniła się
uchroniło się
uchronili się
uchroniły się
bezosobnik: uchroniono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. uchrońmy się
2 os. uchroń się
uchrońcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. uchroniłbym się
bym się uchronił
uchroniłabym się
bym się uchroniła
uchroniłobym się
bym się uchroniło
uchronilibyśmy się
byśmy się uchronili
uchroniłybyśmy się
byśmy się uchroniły
2 os. uchroniłbyś się
byś się uchronił
uchroniłabyś się
byś się uchroniła
uchroniłobyś się
byś się uchroniło
uchronilibyście się
byście się uchronili
uchroniłybyście się
byście się uchroniły
3 os. uchroniłby się
by się uchronił
uchroniłaby się
by się uchroniła
uchroniłoby się
by się uchroniło
uchroniliby się
by się uchronili
uchroniłyby się
by się uchroniły
bezosobnik: uchroniono by się
bezokolicznik: uchronić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: uchroniwszy się
gerundium: uchronienie się
liczba pojedyncza liczba mnoga M. uchronienie się
uchronienia się
D. uchronienia się
uchronień się
C. uchronieniu się
uchronieniom się
B. uchronienie się
uchronienia się
N. uchronieniem się
uchronieniami się
Ms. uchronieniu się
uchronieniach się
W. uchronienie się
uchronienia się
odpowiednik aspektowy: chronić się
-
Rzosobowy + uchronić się + przed KIM/CZYM | od CZEGO -
Zob. chronić
SKN
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP