uchronić się

  • przedsięwziąć jakieś środki, by uniknąć czegoś, co jest dla nas niekorzystne lub niebezpieczne
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

  • synonimy:  ustrzec się
    • uchronić się od błędów, od pomyłek, od przykrych niespodzianek
    • uchronić się przed chorobą, przed karą, przed niebezpieczeństwem, przed popełnieniem głupstwa, przed rakiem skóry, przed utratą zdrowia, przed uzależnieniem, przed zagrożeniem, przed zderzeniem, przed zimnem; przed oszustami, przed wrogiem
  • Miała [...] na rękach, twarzy i nawet na tych swoich blond włosach ślady sadzy i ciemnego popiołu, przed czym nie uchronił się nikt, kto pracował na wystudzonych pogorzeliskach.

    źródło: KWSJP: Julian Kawalec: Ukraść brata. Oset, 1985

    Niejeden z młodych polskich archeologów miał możność przekonać się, jak dokładnie należy przestrzegać teoretycznych pouczeń dotyczących na przykład podnoszenia z ziemi zabytków, aby uchronić się przed ukąszeniem kobry.

    źródło: KWSJP: Kazimierz Michałowski: Od Edfu do Faras, 1983

    [...] szczegółowy wywiad i oględziny pacjentów przed wpuszczeniem ich na teren przychodni czy szpitala w dostateczny sposób zabezpieczały przed przykrymi niespodziankami, od których nie uchroniono się w pierwszych dniach epidemii.

    źródło: KWSJP: Zbigniew Hora: Variola vera, 1982

    Mówić do ludzi, obcować z ludźmi, wpływać na nich i ich wpływowi ulegać. Tylko tak mogłem uchronić się od melancholii emigranta.

    źródło: KWSJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. uchronię się
    uchronimy się
    2 os. uchronisz się
    uchronicie się
    3 os. uchroni się
    uchronią się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. uchroniłem się
    +(e)m się uchronił
    uchroniłam się
    +(e)m się uchroniła
    uchroniłom się
    +(e)m się uchroniło
    uchroniliśmy się
    +(e)śmy się uchronili
    uchroniłyśmy się
    +(e)śmy się uchroniły
    2 os. uchroniłeś się
    +(e)ś się uchronił
    uchroniłaś się
    +(e)ś się uchroniła
    uchroniłoś się
    +(e)ś się uchroniło
    uchroniliście się
    +(e)ście się uchronili
    uchroniłyście się
    +(e)ście się uchroniły
    3 os. uchronił się
    uchroniła się
    uchroniło się
    uchronili się
    uchroniły się

    bezosobnik: uchroniono się

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. uchrońmy się
    2 os. uchroń się
    uchrońcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. uchroniłbym się
    bym się uchronił
    uchroniłabym się
    bym się uchroniła
    uchroniłobym się
    bym się uchroniło
    uchronilibyśmy się
    byśmy się uchronili
    uchroniłybyśmy się
    byśmy się uchroniły
    2 os. uchroniłbyś się
    byś się uchronił
    uchroniłabyś się
    byś się uchroniła
    uchroniłobyś się
    byś się uchroniło
    uchronilibyście się
    byście się uchronili
    uchroniłybyście się
    byście się uchroniły
    3 os. uchroniłby się
    by się uchronił
    uchroniłaby się
    by się uchroniła
    uchroniłoby się
    by się uchroniło
    uchroniliby się
    by się uchronili
    uchroniłyby się
    by się uchroniły

    bezosobnik: uchroniono by się

    bezokolicznik: uchronić się

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: uchroniwszy się

    gerundium: uchronienie się

    odpowiednik aspektowy: chronić się

  • Rzosobowy + uchronić się +
    przed KIM/CZYM | od CZEGO
  • Zob. chronić

CHRONOLOGIZACJA:
SStp
SKN
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 05.10.2011