przewidywać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

kierując się wiedzą lub doświadczeniem, domyślać się, że coś się wydarzy lub jaki będzie miało przebieg

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

synonimy:

antycypować

analitycy, ekonomiści, eksperci, fachowcy, meteorolodzy, naukowcy, specjaliści przewidują
przewidywać przyszłość; kłopoty, konsekwencje, skutek, zachowanie; koszty, pogodę; wzrost czegoś
trafnie przewidywać
najczarniejsze, pesymistyczne przewidywania; umiejętność, zdolność przewidywania; wbrew przewidywaniom

	Tak zmienna pogoda ma utrzymać się do końca lipca. Meteorolodzy przewidują poprawę dopiero w sierpniu. źródło: NKJP: Sebastian Ferens: Czarne chmury, Dziennik Słupski, 2000-07-21
	Nim zaczniemy działać, musimy rozważyć każdy krok i przewidywać skutki. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002
	Naukowcy przewidują, że na początku XXI wieku ponad połowa ludności świata, a więc więcej niż 3 miliardy, mieszkać będzie w miastach. źródło: NKJP: Iwona: Ekorozwój. Dwa oblicza wielkich miast, Magazyn Puls Studenta, 1999, nr 15
	Trzeba zawsze pisać do kogoś. Trzeba mieć przed oczami model czytelnika. Trzeba przewidywać, jak on to odbierze. źródło: KWSJP: Stefan Lenkiewicz: Kuternoga na linie, 1985
	Jeśli spełnią się najczarniejsze przewidywania, niektórzy ubezpieczyciele mogą być zmuszeni do poświęcenia nawet dwuletnich zysków na pokrycie szkód wynikłych ze strat. źródło: NKJP: Polskie echo globalnych zmian cz. 2, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2000-05-31

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przewidywałem +(e)m przewidywał	przewidywałam +(e)m przewidywała	przewidywałom +(e)m przewidywało	przewidywaliśmy +(e)śmy przewidywali	przewidywałyśmy +(e)śmy przewidywały
2 os.	przewidywałeś +(e)ś przewidywał	przewidywałaś +(e)ś przewidywała	przewidywałoś +(e)ś przewidywało	przewidywaliście +(e)ście przewidywali	przewidywałyście +(e)ście przewidywały
3 os.	przewidywał	przewidywała	przewidywało	przewidywali	przewidywały

bezosobnik: przewidywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przewidywał będę przewidywać	będę przewidywała będę przewidywać	będę przewidywało będę przewidywać	będziemy przewidywali będziemy przewidywać	będziemy przewidywały będziemy przewidywać
2 os.	będziesz przewidywał będziesz przewidywać	będziesz przewidywała będziesz przewidywać	będziesz przewidywało będziesz przewidywać	będziecie przewidywali będziecie przewidywać	będziecie przewidywały będziecie przewidywać
3 os.	będzie przewidywał będzie przewidywać	będzie przewidywała będzie przewidywać	będzie przewidywało będzie przewidywać	będą przewidywali będą przewidywać	będą przewidywały będą przewidywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przewidujmy
2 os.	przewiduj	przewidujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przewidywałbym bym przewidywał	przewidywałabym bym przewidywała	przewidywałobym bym przewidywało	przewidywalibyśmy byśmy przewidywali	przewidywałybyśmy byśmy przewidywały
2 os.	przewidywałbyś byś przewidywał	przewidywałabyś byś przewidywała	przewidywałobyś byś przewidywało	przewidywalibyście byście przewidywali	przewidywałybyście byście przewidywały
3 os.	przewidywałby by przewidywał	przewidywałaby by przewidywała	przewidywałoby by przewidywało	przewidywaliby by przewidywali	przewidywałyby by przewidywały

bezosobnik: przewidywano by

bezokolicznik: przewidywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przewidując

gerundium: przewidywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: przewidujący

imiesłów przymiotnikowy bierny: przewidywany

odpowiednik aspektowy: przewidzieć

Rz_osobowy	+	przewidywać	+	CO
Rz_osobowy	+	przewidywać	+	że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

Zob. widzieć ; być może kalka fr. prévoir lub niem. voraussehen (Bańk)