przewidywać - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

ustalać lub zakładać coś z góry

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Prawo i łamanie prawa

regulacje prawne

budżet, kodeks, koncepcja, konstytucja, kontrakt, konwencja, norma, ordynacja, plan, porozumienie, prawo, program, projekt, przepis, rezolucja, rozporządzenie, strategia, uchwała, umowa, ustawa przewiduje; prognozy, sondaże przewidują
przewidywać karę, odszkodowania, opłaty, rekompensaty, sankcje, zwolnienia; budowę, kontynuację, likwidację, modernizację, montaż, obniżenie, powstanie, przekazanie, przyznanie, utworzenie, zniesienie czegoś

	Przyjmę od jutra sto trzy kobiety. […] Na początku przewiduję wynagrodzenie w wysokości tysiąca siedmiuset złotych netto. źródło: KWSJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003
	Już w 1928 roku przewidywano wykorzystywanie czołgów zarówno do bezpośredniego wsparcia piechoty […], jak i rzutu manewrowego. źródło: KWSJP: Z.G.: Radzieckie armie pancerne w wielkiej wojnie narodowej ZSRR, Myśl Wojskowa, 1977, nr 7
	Za usiłowanie zabójstwa i czynną napaść na policjantów kodeks karny przewiduje karę pozbawienia wolności na co najmniej osiem lat. źródło: NKJP: Olgierd Lubelski: Czekałem na skruchę..., Detektyw, 1999, nr 5
	Wstępne plany zagospodarowania budynku przewidywały zaadaptowanie go na lokale socjalne. źródło: KWSJP: Andrzej Dembowski: Hospicjum w Czerniewicach, Gazeta Miejska, 2000, nr 22
	Pierwotnie przewidywano, że remont zakończy się 30 sierpnia 1997 r., jednak w trakcie prac natrafiono na problemy. źródło: KWSJP: Odwiedziny przyjaciół z Netphen, Goniec Żagański, 1998, nr 2

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przewidywałem +(e)m przewidywał	przewidywałam +(e)m przewidywała	przewidywałom +(e)m przewidywało	przewidywaliśmy +(e)śmy przewidywali	przewidywałyśmy +(e)śmy przewidywały
2 os.	przewidywałeś +(e)ś przewidywał	przewidywałaś +(e)ś przewidywała	przewidywałoś +(e)ś przewidywało	przewidywaliście +(e)ście przewidywali	przewidywałyście +(e)ście przewidywały
3 os.	przewidywał	przewidywała	przewidywało	przewidywali	przewidywały

bezosobnik: przewidywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przewidywał będę przewidywać	będę przewidywała będę przewidywać	będę przewidywało będę przewidywać	będziemy przewidywali będziemy przewidywać	będziemy przewidywały będziemy przewidywać
2 os.	będziesz przewidywał będziesz przewidywać	będziesz przewidywała będziesz przewidywać	będziesz przewidywało będziesz przewidywać	będziecie przewidywali będziecie przewidywać	będziecie przewidywały będziecie przewidywać
3 os.	będzie przewidywał będzie przewidywać	będzie przewidywała będzie przewidywać	będzie przewidywało będzie przewidywać	będą przewidywali będą przewidywać	będą przewidywały będą przewidywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przewidujmy
2 os.	przewiduj	przewidujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przewidywałbym bym przewidywał	przewidywałabym bym przewidywała	przewidywałobym bym przewidywało	przewidywalibyśmy byśmy przewidywali	przewidywałybyśmy byśmy przewidywały
2 os.	przewidywałbyś byś przewidywał	przewidywałabyś byś przewidywała	przewidywałobyś byś przewidywało	przewidywalibyście byście przewidywali	przewidywałybyście byście przewidywały
3 os.	przewidywałby by przewidywał	przewidywałaby by przewidywała	przewidywałoby by przewidywało	przewidywaliby by przewidywali	przewidywałyby by przewidywały

bezosobnik: przewidywano by

bezokolicznik: przewidywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przewidując

gerundium: przewidywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: przewidujący

imiesłów przymiotnikowy bierny: przewidywany

odpowiednik aspektowy: przewidzieć

	+	przewidywać	+	CO
	+	przewidywać	+	że ZDANIE

Zob. widzieć ; być może kalka fr. prévoir lub niem. voraussehen (Bańk)