próbować - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

sprawdzać działanie lub przydatność czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA

Urządzenia i maszyny

funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

próbować auto, motor, silnik; ostrość czegoś; wodę

Cytaty

W głębi zespół próbuje instrumenty. „No, dalej”, pomyślał Pater. „To nie to. To nie ten fragment”.

źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Tadzio twierdzi, że „Horch” nawalił i że ten (tu wiązka epitetów, wobec której Pantagruel i Gargantua byli niedorozwiniętymi dziećmi) czeka, aż naprawią. Próbują motor - zarechotał.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem (Francja 1940-1944), 1957

Zagapił się na przelatujące kaczki, a ona już próbowała stopą, czy woda ciepła, i przez głowę ściągała koszulę.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dolina Issy, 1993

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	próbuję	próbujemy
2 os.	próbujesz	próbujecie
3 os.	próbuje	próbują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	próbowałem +(e)m próbował	próbowałam +(e)m próbowała	próbowałom +(e)m próbowało	próbowaliśmy +(e)śmy próbowali	próbowałyśmy +(e)śmy próbowały
2 os.	próbowałeś +(e)ś próbował	próbowałaś +(e)ś próbowała	próbowałoś +(e)ś próbowało	próbowaliście +(e)ście próbowali	próbowałyście +(e)ście próbowały
3 os.	próbował	próbowała	próbowało	próbowali	próbowały

bezosobnik: próbowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę próbował będę próbować	będę próbowała będę próbować	będę próbowało będę próbować	będziemy próbowali będziemy próbować	będziemy próbowały będziemy próbować
2 os.	będziesz próbował będziesz próbować	będziesz próbowała będziesz próbować	będziesz próbowało będziesz próbować	będziecie próbowali będziecie próbować	będziecie próbowały będziecie próbować
3 os.	będzie próbował będzie próbować	będzie próbowała będzie próbować	będzie próbowało będzie próbować	będą próbowali będą próbować	będą próbowały będą próbować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		próbujmy
2 os.	próbuj	próbujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	próbowałbym bym próbował	próbowałabym bym próbowała	próbowałobym bym próbowało	próbowalibyśmy byśmy próbowali	próbowałybyśmy byśmy próbowały
2 os.	próbowałbyś byś próbował	próbowałabyś byś próbowała	próbowałobyś byś próbowało	próbowalibyście byście próbowali	próbowałybyście byście próbowały
3 os.	próbowałby by próbował	próbowałaby by próbowała	próbowałoby by próbowało	próbowaliby by próbowali	próbowałyby by próbowały

bezosobnik: próbowano by

bezokolicznik: próbować

imiesłów przysłówkowy współczesny: próbując

gerundium: próbowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	próbowanie	próbowania
D.	próbowania	próbowań
C.	próbowaniu	próbowaniom
B.	próbowanie	próbowania
N.	próbowaniem	próbowaniami
Ms.	próbowaniu	próbowaniach
W.	próbowanie	próbowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: próbujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	próbujący	próbujący	próbujący	próbujące	próbująca
D.	próbującego	próbującego	próbującego	próbującego	próbującej
C.	próbującemu	próbującemu	próbującemu	próbującemu	próbującej
B.	próbującego	próbującego	próbujący	próbujące	próbującą
N.	próbującym	próbującym	próbującym	próbującym	próbującą
Ms.	próbującym	próbującym	próbującym	próbującym	próbującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	próbujący	próbujący	próbujące	próbujące
D.	próbujących	próbujących	próbujących	próbujących
C.	próbującym	próbującym	próbującym	próbującym
B.	próbujących	próbujących	próbujących	próbujące
N.	próbującymi	próbującymi	próbującymi	próbującymi
Ms.	próbujących	próbujących	próbujących	próbujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: próbowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	próbowany	próbowany	próbowany	próbowane	próbowana
D.	próbowanego	próbowanego	próbowanego	próbowanego	próbowanej
C.	próbowanemu	próbowanemu	próbowanemu	próbowanemu	próbowanej
B.	próbowanego	próbowanego	próbowany	próbowane	próbowaną
N.	próbowanym	próbowanym	próbowanym	próbowanym	próbowaną
Ms.	próbowanym	próbowanym	próbowanym	próbowanym	próbowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	próbowani	próbowani	próbowane	próbowane
D.	próbowanych	próbowanych	próbowanych	próbowanych
C.	próbowanym	próbowanym	próbowanym	próbowanym
B.	próbowanych	próbowanych	próbowanych	próbowane
N.	próbowanymi	próbowanymi	próbowanymi	próbowanymi
Ms.	próbowanych	próbowanych	próbowanych	próbowanych

Składnia

Rz_osobowy	+	próbować	+	CO
Rz_osobowy	+	próbować	+	czy ZDANIE

Pochodzenie

Pochodny od próba