-
1.
taki, który nigdy nie traci aktualności, a jego wartość trwa niezależnie od zmieniających się okoliczności -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
słownictwo oceniające -
- ponadczasowy charakter, symbol, wymiar czegoś; ponadczasowy temat; model ponadczasowy; ponadczasowa elegancja, mądrość, prawda; ponadczasowe dzieło, piękno; myślenie; ponadczasowe rzeczy, zasady
- klasyczny i ponadczasowy, powszechne i ponadczasowe, trwałe i ponadczasowe, uniwersalne i ponadczasowe
-
[...] przemówienie Waszyngtona, choć zawierało wiele ponadczasowych i generalnych sformułowań, wyrosło z konkretnej atmosfery politycznej, w jakiej znalazły się Stany Zjednoczone w połowie lat dziewięćdziesiątych XVIII w.
źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999
Do dziś adepci medycyny, kończący studia, ślubują uroczyście dochować zasad zawartych w hipokratejskiej przysiędze. Jest uważana za ponadczasowy, syntetyczny zapis wymogów etycznych stawianych lekarzom.
źródło: NKJP: Andrzej Szczeklik: Kore: o chorych, chorobach i poszukiwaniu duszy medycyny, 2007
Bohaterowie „Dżumy” Camusa czy „Władcy much” Goldinga mają imiona i życiorysy, a przecież wspomniane historie poruszają ponadczasowe problemy.
źródło: NKJP: Jakub Jałowiczor: Miasto, które nie dorosło do demokracji, Esensja, 2009-11-08
W wiosennej modzie dominować będą naturalne kolory. Jak zwykle niezastąpiona będzie ponadczasowa i niewinna biel.
źródło: NKJP: KS: Czekoladowy smak wiosny, Gazeta Poznańska, 2006-03-11
Istotą niezaprzeczalnego i ponadczasowego sukcesu Bowie'ego jest nie tylko talent, pracowitość oraz umiejętność wykorzystywania sprzyjających okoliczności, ale także zręczność, z jaką porusza się na pograniczu wielu sztuk, wyślizgując się wszelkim definicjom i manipulując symbolami.
źródło: NKJP: Bowie - ikona w stylu Glamour, Glamour, nr 6, 2003
-
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ponadczasowy
ponadczasowy
ponadczasowy
ponadczasowe
ponadczasowa
D. ponadczasowego
ponadczasowego
ponadczasowego
ponadczasowego
ponadczasowej
C. ponadczasowemu
ponadczasowemu
ponadczasowemu
ponadczasowemu
ponadczasowej
B. ponadczasowego
ponadczasowego
ponadczasowy
ponadczasowe
ponadczasową
N. ponadczasowym
ponadczasowym
ponadczasowym
ponadczasowym
ponadczasową
Ms. ponadczasowym
ponadczasowym
ponadczasowym
ponadczasowym
ponadczasowej
W. ponadczasowy
ponadczasowy
ponadczasowy
ponadczasowe
ponadczasowa
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ponadczasowi
ponadczasowi
ponadczasowe
ponadczasowe
D. ponadczasowych
ponadczasowych
ponadczasowych
ponadczasowych
C. ponadczasowym
ponadczasowym
ponadczasowym
ponadczasowym
B. ponadczasowych
ponadczasowych
ponadczasowych
ponadczasowe
N. ponadczasowymi
ponadczasowymi
ponadczasowymi
ponadczasowymi
Ms. ponadczasowych
ponadczasowych
ponadczasowych
ponadczasowych
W. ponadczasowi
ponadczasowi
ponadczasowe
ponadczasowe
-
Być może kalka niem. überzeitlich; zob. ponad , czas