-
4.
rozpaść się, zwalić się, ulegając w ten sposób zniszczeniu -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
stan skupienia, trwałość materii -
- budynek, zamek; dach runął; drzewo runęło; mury runęły
- runąć w gruzy
-
– Blanche, spójrz! Zamek runął! Budowla istotnie zniknęła, jej miejsce zajął krąg dymiących ruin.
źródło: NKJP: Ale nas zbaw ode złego, Esensja, 2006-05
Bardzo go wtedy korciło, żeby wrócić do Polski, zwłaszcza kiedy runął berliński mur, ale był wtedy zakochany w Petrze, Szwedce, i nie wyobrażał sobie, że mógłby ją zostawić.
źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Nielegalne związki, 2001
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. runę
runiemy
2 os. runiesz
runiecie
3 os. runie
runą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. runąłem
+(e)m runął
runęłam
+(e)m runęła
runęłom
+(e)m runęło
runęliśmy
+(e)śmy runęli
runęłyśmy
+(e)śmy runęły
2 os. runąłeś
+(e)ś runął
runęłaś
+(e)ś runęła
runęłoś
+(e)ś runęło
runęliście
+(e)ście runęli
runęłyście
+(e)ście runęły
3 os. runął
runęła
runęło
runęli
runęły
bezosobnik: runięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ruńmy
2 os. ruń
ruńcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. runąłbym
bym runął
runęłabym
bym runęła
runęłobym
bym runęło
runęlibyśmy
byśmy runęli
runęłybyśmy
byśmy runęły
2 os. runąłbyś
byś runął
runęłabyś
byś runęła
runęłobyś
byś runęło
runęlibyście
byście runęli
runęłybyście
byście runęły
3 os. runąłby
by runął
runęłaby
by runęła
runęłoby
by runęło
runęliby
by runęli
runęłyby
by runęły
bezosobnik: runięto by
bezokolicznik: runąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: runąwszy
gerundium: runięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. runięcie
runięcia
D. runięcia
runięć
C. runięciu
runięciom
B. runięcie
runięcia
N. runięciem
runięciami
Ms. runięciu
runięciach
W. runięcie
runięcia
-
Rz nieżywotny + runąć + 
-
psł. *ruchnǫti 'upaść, zwalić się'
W polszczyźnie doszło do izolowanego uproszczenia grupy spółgłoskowej -chn- > -n-. Podobny proces zaszedł w st.czes. runúti ‘upaść, zwalić się’, natomiast w ros. rúchnut' ‘runąć, upaść, zwalić się’ grupa spółgłoskowa się utrzymała.
Zob. ruszyć
-
Rz nieżywotny + runąć +