rozpłaszczać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

nadawać czemuś bardziej płaski lub zupełnie płaski kształt

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

kształty i figury

Relacje znaczeniowe

synonimy:

płaszczyć

Połączenia

rozpłaszczać ciasto, nos, twarz
rozpłaszczać coś młotkiem, ręką
rozpłaszczać na kowadle, na szybie, na ścianie, na ziemi

Cytaty

Co zrobić, aby cienka drewniana listewka nie pękała podczas wbijania w nią gwoździa! [...] Otóż należy przytępić ostrze gwoździa, rozpłaszczając je nieco młotkiem.

źródło: KWSJP: W. W.: Warsztat majsterklepki, Kalejdoskop Techniki, 1979, nr 1

Nawet małe dzieci postanowiły czuwać w tę noc wspólnie z rodzicami. Tkwiły przy oknach, rozpłaszczając noski na szybach.

źródło: NKJP: Dorota Terakowska: Władca Lewawu, 1989

Gdy kobra jest wściekła, rozpłaszcza rozkołysany łeb.

źródło: NKJP: Małgorzata Rahnenfeld: Jak mieszkać z...., Gazeta Wyborcza - Dodatek, 1993-03-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozpłaszczam	rozpłaszczamy
2 os.	rozpłaszczasz	rozpłaszczacie
3 os.	rozpłaszcza	rozpłaszczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpłaszczałem +(e)m rozpłaszczał	rozpłaszczałam +(e)m rozpłaszczała	rozpłaszczałom +(e)m rozpłaszczało	rozpłaszczaliśmy +(e)śmy rozpłaszczali	rozpłaszczałyśmy +(e)śmy rozpłaszczały
2 os.	rozpłaszczałeś +(e)ś rozpłaszczał	rozpłaszczałaś +(e)ś rozpłaszczała	rozpłaszczałoś +(e)ś rozpłaszczało	rozpłaszczaliście +(e)ście rozpłaszczali	rozpłaszczałyście +(e)ście rozpłaszczały
3 os.	rozpłaszczał	rozpłaszczała	rozpłaszczało	rozpłaszczali	rozpłaszczały

bezosobnik: rozpłaszczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozpłaszczał będę rozpłaszczać	będę rozpłaszczała będę rozpłaszczać	będę rozpłaszczało będę rozpłaszczać	będziemy rozpłaszczali będziemy rozpłaszczać	będziemy rozpłaszczały będziemy rozpłaszczać
2 os.	będziesz rozpłaszczał będziesz rozpłaszczać	będziesz rozpłaszczała będziesz rozpłaszczać	będziesz rozpłaszczało będziesz rozpłaszczać	będziecie rozpłaszczali będziecie rozpłaszczać	będziecie rozpłaszczały będziecie rozpłaszczać
3 os.	będzie rozpłaszczał będzie rozpłaszczać	będzie rozpłaszczała będzie rozpłaszczać	będzie rozpłaszczało będzie rozpłaszczać	będą rozpłaszczali będą rozpłaszczać	będą rozpłaszczały będą rozpłaszczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozpłaszczajmy
2 os.	rozpłaszczaj	rozpłaszczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpłaszczałbym bym rozpłaszczał	rozpłaszczałabym bym rozpłaszczała	rozpłaszczałobym bym rozpłaszczało	rozpłaszczalibyśmy byśmy rozpłaszczali	rozpłaszczałybyśmy byśmy rozpłaszczały
2 os.	rozpłaszczałbyś byś rozpłaszczał	rozpłaszczałabyś byś rozpłaszczała	rozpłaszczałobyś byś rozpłaszczało	rozpłaszczalibyście byście rozpłaszczali	rozpłaszczałybyście byście rozpłaszczały
3 os.	rozpłaszczałby by rozpłaszczał	rozpłaszczałaby by rozpłaszczała	rozpłaszczałoby by rozpłaszczało	rozpłaszczaliby by rozpłaszczali	rozpłaszczałyby by rozpłaszczały

bezosobnik: rozpłaszczano by

bezokolicznik: rozpłaszczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozpłaszczając

gerundium: rozpłaszczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozpłaszczanie	rozpłaszczania
D.	rozpłaszczania	rozpłaszczań
C.	rozpłaszczaniu	rozpłaszczaniom
B.	rozpłaszczanie	rozpłaszczania
N.	rozpłaszczaniem	rozpłaszczaniami
Ms.	rozpłaszczaniu	rozpłaszczaniach
W.	rozpłaszczanie	rozpłaszczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozpłaszczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozpłaszczający	rozpłaszczający	rozpłaszczający	rozpłaszczające	rozpłaszczająca
D.	rozpłaszczającego	rozpłaszczającego	rozpłaszczającego	rozpłaszczającego	rozpłaszczającej
C.	rozpłaszczającemu	rozpłaszczającemu	rozpłaszczającemu	rozpłaszczającemu	rozpłaszczającej
B.	rozpłaszczającego	rozpłaszczającego	rozpłaszczający	rozpłaszczające	rozpłaszczającą
N.	rozpłaszczającym	rozpłaszczającym	rozpłaszczającym	rozpłaszczającym	rozpłaszczającą
Ms.	rozpłaszczającym	rozpłaszczającym	rozpłaszczającym	rozpłaszczającym	rozpłaszczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozpłaszczający	rozpłaszczający	rozpłaszczające	rozpłaszczające
D.	rozpłaszczających	rozpłaszczających	rozpłaszczających	rozpłaszczających
C.	rozpłaszczającym	rozpłaszczającym	rozpłaszczającym	rozpłaszczającym
B.	rozpłaszczających	rozpłaszczających	rozpłaszczających	rozpłaszczające
N.	rozpłaszczającymi	rozpłaszczającymi	rozpłaszczającymi	rozpłaszczającymi
Ms.	rozpłaszczających	rozpłaszczających	rozpłaszczających	rozpłaszczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozpłaszczany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozpłaszczany	rozpłaszczany	rozpłaszczany	rozpłaszczane	rozpłaszczana
D.	rozpłaszczanego	rozpłaszczanego	rozpłaszczanego	rozpłaszczanego	rozpłaszczanej
C.	rozpłaszczanemu	rozpłaszczanemu	rozpłaszczanemu	rozpłaszczanemu	rozpłaszczanej
B.	rozpłaszczanego	rozpłaszczanego	rozpłaszczany	rozpłaszczane	rozpłaszczaną
N.	rozpłaszczanym	rozpłaszczanym	rozpłaszczanym	rozpłaszczanym	rozpłaszczaną
Ms.	rozpłaszczanym	rozpłaszczanym	rozpłaszczanym	rozpłaszczanym	rozpłaszczanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozpłaszczani	rozpłaszczani	rozpłaszczane	rozpłaszczane
D.	rozpłaszczanych	rozpłaszczanych	rozpłaszczanych	rozpłaszczanych
C.	rozpłaszczanym	rozpłaszczanym	rozpłaszczanym	rozpłaszczanym
B.	rozpłaszczanych	rozpłaszczanych	rozpłaszczanych	rozpłaszczane
N.	rozpłaszczanymi	rozpłaszczanymi	rozpłaszczanymi	rozpłaszczanymi
Ms.	rozpłaszczanych	rozpłaszczanych	rozpłaszczanych	rozpłaszczanych

odpowiednik aspektowy: rozpłaszczyć

Składnia

+

rozpłaszczać

+

CO

Pochodzenie

Zob. płaski