pętać - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

związywać kogoś, ograniczając swobodę poruszania się lub uniemożliwiając poruszanie się

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Prawo i łamanie prawa

przestępstwa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Prawo i łamanie prawa

więzienie i kara

	synonimy:	krępować
	hiperonimy:	wiązać związywać

Cytaty

[...] Wysłuchała opowieści o pojmaniu wampira. Jej gospodyni widziała na własne oczy, jak go pętali łańcuchem, jak się szarpał, pięciu chłopów nie mogło dać mu rady.

źródło: NKJP: Antoni Kroh: Starorzecza, 2010

Nie było dla niego kozaków i nawet najbardziej wierzgających, wściekłych pijaków pętał jak koźlęta [...]. Obezwładniał fachowo i przytwierdzał specjalnymi pasami do łóżek.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

Kot wciąż groźnie pęta mi stopy swą smyczą [...].

źródło: NKJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pętam	pętamy
2 os.	pętasz	pętacie
3 os.	pęta	pętają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pętałem +(e)m pętał	pętałam +(e)m pętała	pętałom +(e)m pętało	pętaliśmy +(e)śmy pętali	pętałyśmy +(e)śmy pętały
2 os.	pętałeś +(e)ś pętał	pętałaś +(e)ś pętała	pętałoś +(e)ś pętało	pętaliście +(e)ście pętali	pętałyście +(e)ście pętały
3 os.	pętał	pętała	pętało	pętali	pętały

bezosobnik: pętano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pętał będę pętać	będę pętała będę pętać	będę pętało będę pętać	będziemy pętali będziemy pętać	będziemy pętały będziemy pętać
2 os.	będziesz pętał będziesz pętać	będziesz pętała będziesz pętać	będziesz pętało będziesz pętać	będziecie pętali będziecie pętać	będziecie pętały będziecie pętać
3 os.	będzie pętał będzie pętać	będzie pętała będzie pętać	będzie pętało będzie pętać	będą pętali będą pętać	będą pętały będą pętać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pętajmy
2 os.	pętaj	pętajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pętałbym bym pętał	pętałabym bym pętała	pętałobym bym pętało	pętalibyśmy byśmy pętali	pętałybyśmy byśmy pętały
2 os.	pętałbyś byś pętał	pętałabyś byś pętała	pętałobyś byś pętało	pętalibyście byście pętali	pętałybyście byście pętały
3 os.	pętałby by pętał	pętałaby by pętała	pętałoby by pętało	pętaliby by pętali	pętałyby by pętały

bezosobnik: pętano by

bezokolicznik: pętać

imiesłów przysłówkowy współczesny: pętając

gerundium: pętanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pętanie	pętania
D.	pętania	pętań
C.	pętaniu	pętaniom
B.	pętanie	pętania
N.	pętaniem	pętaniami
Ms.	pętaniu	pętaniach
W.	pętanie	pętania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pętający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pętający	pętający	pętający	pętające	pętająca
D.	pętającego	pętającego	pętającego	pętającego	pętającej
C.	pętającemu	pętającemu	pętającemu	pętającemu	pętającej
B.	pętającego	pętającego	pętający	pętające	pętającą
N.	pętającym	pętającym	pętającym	pętającym	pętającą
Ms.	pętającym	pętającym	pętającym	pętającym	pętającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pętający	pętający	pętające	pętające
D.	pętających	pętających	pętających	pętających
C.	pętającym	pętającym	pętającym	pętającym
B.	pętających	pętających	pętających	pętające
N.	pętającymi	pętającymi	pętającymi	pętającymi
Ms.	pętających	pętających	pętających	pętających

imiesłów przymiotnikowy bierny: pętany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pętany	pętany	pętany	pętane	pętana
D.	pętanego	pętanego	pętanego	pętanego	pętanej
C.	pętanemu	pętanemu	pętanemu	pętanemu	pętanej
B.	pętanego	pętanego	pętany	pętane	pętaną
N.	pętanym	pętanym	pętanym	pętanym	pętaną
Ms.	pętanym	pętanym	pętanym	pętanym	pętanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pętani	pętani	pętane	pętane
D.	pętanych	pętanych	pętanych	pętanych
C.	pętanym	pętanym	pętanym	pętanym
B.	pętanych	pętanych	pętanych	pętane
N.	pętanymi	pętanymi	pętanymi	pętanymi
Ms.	pętanych	pętanych	pętanych	pętanych

odpowiednik aspektowy: spętać

Składnia

	+	pętać	+	KOGO + (CZYM)
	+	pętać	+	CO + (KOMU) + (CZYM)

Pochodzenie

psł. *pǫtati 'zakładać pęta, spętywać'

Forma prasłowiańska jest czasownikiem odrzeczownikowym od psł. *pǫto 'narzędzie do wiązania, związywania, pęta, więzy'; zob. pęto