rozciąć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

działając ostrym narzędziem spowodować, że jakiś przedmiot traci swoją jednolitość i powstają jego osobne części lub szczelina w jego powierzchni

[rosciońć] lub pot. [rościońć]

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

	synonimy:	przeciąć
	hiperonimy:	podzielić

rozciąć bułkę, jabłko; karty (książki), kopertę, książkę, paczkę; blachę, karoserię, kieszeń, kłódkę, kraty, kurtkę, nogawkę, obrożę, opakowanie, oponę, pętlę, plandekę, siatkę (ogrodzeniową), spodenki, spodnie, torebkę, ubranie
rozciąć nożem, nożycami, palnikiem, scyzorykiem; ostrym narzędziem
rozciąć na dwie, trzy... części, na dwoje, na czworo..., na pół
rozciąć od góry do dołu
rozciąć częściowo, kompletnie, równo; zręcznie; wzdłuż, w poprzek
musieć rozciąć
rozciąć i rozgiąć, rozciąć i rozsunąć, rozciąć i skraść, rozciąć i wyjąć, rozciąć i wynieść, rozciąć i wyciągnąć
rozcięta spódnica, sukienka; rozcięte rękawy; rozcięcie w spódnicy; spódnica, suknia z rozcięciem

	Niebieska koperta z pieczątką „Grudziądz” i jej nazwiskiem [...] długo leżała nietknięta. Dopiero wieczorem, zamykając rejestry i księgę przesyłek, rozcięła ją linijką. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Światło i lęk. Opowiadania starej daty, 2003
	Szybkim ruchem wyjął z kieszeni duży scyzoryk i rozciął więzy. źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler Zborowski: Czarny mercedes, 2005
	Również w Nowym Targu, na jarmarku, złodziej rozciął Słowaczce torebkę, kradnąc z niej paszport. źródło: NKJP: (ASZ): Dziennik Polski - Podhale, 2002-10-15
	Kiedy zmęczony kierowca zasnął w szoferce, rozcięli plandekę i wynieśli ok. tysiąca pudełek z rozpuszczalną czekoladą. źródło: NKJP: (MAB): Krótko, Dziennik Polski - Tarnów, 2001-01-20
	Straż Pożarna gasiła podpalonego „malucha” i po rozcięciu auta uwalniała zeń poszkodowanego w wypadku. źródło: NKJP: (MM): Festyn na zdrowie, Dziennik Polski - Kraków, 2001-05-14

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozciąłem +(e)m rozciął	rozcięłam +(e)m rozcięła	rozcięłom +(e)m rozcięło	rozcięliśmy +(e)śmy rozcięli	rozcięłyśmy +(e)śmy rozcięły
2 os.	rozciąłeś +(e)ś rozciął	rozcięłaś +(e)ś rozcięła	rozcięłoś +(e)ś rozcięło	rozcięliście +(e)ście rozcięli	rozcięłyście +(e)ście rozcięły
3 os.	rozciął	rozcięła	rozcięło	rozcięli	rozcięły

bezosobnik: rozcięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozetnijmy
2 os.	rozetnij	rozetnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozciąłbym bym rozciął	rozcięłabym bym rozcięła	rozcięłobym bym rozcięło	rozcięlibyśmy byśmy rozcięli	rozcięłybyśmy byśmy rozcięły
2 os.	rozciąłbyś byś rozciął	rozcięłabyś byś rozcięła	rozcięłobyś byś rozcięło	rozcięlibyście byście rozcięli	rozcięłybyście byście rozcięły
3 os.	rozciąłby by rozciął	rozcięłaby by rozcięła	rozcięłoby by rozcięło	rozcięliby by rozcięli	rozcięłyby by rozcięły

bezosobnik: rozcięto by

bezokolicznik: rozciąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozciąwszy

gerundium: rozcięcie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozcięty

odpowiednik aspektowy: rozcinać

+

rozciąć

+

CO + (CZYM)

ogsł. *orz-tęti (*orz-tьnǫ)

Zob. ciąć