-
1.a
tłuszcz pochodzenia zwierzęcego, otrzymany przez ubijanie śmietany zebranej z mleka krowiego, używany do smarowania pieczywa, smażenia potraw i pieczenia ciast -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Jedzenie i jego przygotowanie
rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy -
- wiejskie; zjełczałe masło
- kilogram masła
- masło w blokach (pięciokilogramowych), w kostkach
- masło i mleko
- rynek; eksport, import; sprzedaż; spożycie; zakup; ceny; kawałek, kostka, łyżka, odrobina, osełka; reszta masła
- nóż do masła; baranek, rzeźby z masła
- foremka, forma; kartki na masło; kolejka po masło
- bułka, chleb, szparagi z masłem
- rydz w maśle
- robić, ubijać; jeść; klarować, stopić, roztopić, topić; utrzeć masło; podsmażyć, przesmażyć, zasmażyć, zrumienić masło z czymś
- posmarować, smarować (chleb, kanapkę, kromkę) masłem; polać/polewać coś masłem
- dodać, wsypać coś; przekonać się do masła
- sięgnąć/sięgać po masło
- posiekać, utrzeć, zagotować coś z masłem
- obsmażyć, poddusić, podsmażyć, przyrządzić, smażyć, udusić, zrumienić coś na maśle
-
To tu, latem, turyści chętnie przyjeżdżają by zobaczyć, jak kiedyś wyglądało wiejskie gospodarstwo domowe, zasmakować wypiekanego tu chleba z masłem również własnej roboty.
źródło: NKJP: Wykorzystując naturalne walory, Euroregio Glacensis, 2001
Krem: Z mleka, mąki i budyniu śmietankowego ugotować „budyń”. Masło utrzeć z cukrem pudrem i dodawać po trochu wystudzony „budyń”. Utrzeć, aż będzie puszyste.
źródło: NKJP: Ciasto orzechowe, Dziennik Polski, 2008-10-30
[...] należy ograniczyć spożycie masła, smalcu, także margaryn, przede wszystkim u osób starszych.
źródło: NKJP: Anna Knapik-Beśka: Jedzmy mięso!, Gazeta Częstochowska, 2003-08-16
Poobierane z szypułek liście szpinaku [...] wyrzucić do gotującej się osolonej wody, zagotować przez 5 minut, odcedzić i kilkakrotnie przelać zimną wodą [...]. Gdy dobrze z wody ocieknie [...] przefasować przez sito włosienne i włożyć do rondla, w którym zasmażyć na biało łyżkę masła z łyżką mąki i rozprowadzić pół szklanką słodkiej śmietanki.
źródło: NKJP: Zielono na talerzu, Dziennik Polski, 2003-05-31
W drugie święto pojadę do teściowej. Świąteczne śniadanie będzie typowe: swojska kiełbasa i szynka, chrzan, sałatki, baranek z masła, jajka - poświęcone oczywiście.
źródło: NKJP: Ryszard Pala: Czas dla twojego „konika”: DLA OKA I PODNIEBIENIA, Czas Ostrzeszowski, 2007
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
liczba pojedyncza liczba mnoga M. masło
masła
D. masła
maseł
C. masłu
masłom
B. masło
masła
N. masłem
masłami
Ms. maśle
masłach
W. masło
masła
Inne uwagi
Zwykle lp
-
psł. *maslo < *maz-slo 'masło; olej, oliwa'
Forma prasłowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od *mazati z przyrostkiem *-slo; pierwotne znaczenie: 'to, czym się maże, smaruje, mazidło, smarowidło'; zob. mazać